تشریح برنامه‌های چهارمین مجمع عمومی آمبودزمان‌های کشور‌های عضو سازمان همکاری اسلامی

به گزارش خبرنگارعصرپرس، احمد رحمانیان قائم مقام سازمان بازرسی کل کشور و رئیس ستاد برگزاری چهارمین مجمع عمومی آمبودزمان‌های کشور‌های عضو سازمان همکاری اسلامی امروز شنبه ۱۳ اردیبهشت ۱۴۰۴ درنشست خبری با اصحاب رسانه درباره اهمیت آمبودزمان و اهداف این نشست بین المللی گفت: به موجب اصل ۱۷۴ قانون اساسی دو وظیفه مهم یعنی نظارت بر اجرای صحیح مقررات و حسن جریان امور برعهده سازمان بازرسی سازمان کل کشور است که در دل این دو وظیفه یک وظیفه مهم دیگری وجود دارد که آن وظیفه آمبودزمانی سازمان است. بر مبنای ماده واحده قانون عضویت دولت جمهوری اسلامی، برخی از سازمان‌ها و مجامع بین‌المللی، سازمان بازرسی کل کشور به عنوان نماینده جمهوری اسلامی در دو نهاد مهم آمبودزمانی یعنی انجمن آمبودزمانی آسیایی و موسسه آمبودزمانی بین المللی از ابتدای دهه ۷۰ عضو شد.

وی افزود: آمبودزمان در حقیقت نهادی است که در کشور‌های مختلف به موجب قوانین اساسی و قانون عادی به وجود آمده و فعال است. آمبودزمان یک مرجع غیر قضایی است که برای رسیدگی سریع و غیر تشریفاتی به شکایات و تظلمات اشخاص از دستگاه‌های حاکمیتی و اجرایی ایجاد شده است. وظیفه آن بررسی و تحقیق در رابطه با گزارشات و شکایات مردمی واصله است که شامل در وهله اول اقدامات فرا قانونی و خارج از قانون جزو وظایف محوله دستگاه‌ها است. در وهله دوم عملکرد ناصحیح دستگاه‌های حاکمیتی و اجرایی در انجام وظایف و قوانین مربوطه درخصوص شکایتی که آن شهروند مطرح کرده است را رسیدگی ‌می‌کند.

آمبودزمان  یک نهاد واسطه‌ای میان دولت و شهروندان است

رحمانیان اظهار کرد: بعد ویژه دیگر آمبودزمان حمایت از حقوق آزادی‌های شهروندان و در نهایت پیگیری جبران خسارت وارد به شهروندان که در اثر اقدامات مغایر قانون دستگاه حاکمیتی ایجاد شده است. آمبودزمان  یک نهاد واسطه‌ای میان دولت و شهروندان است که با بررسی شکایات و نهایتاً ارائه توصیه‌های اصلاحی به بهبود کیفیت حکمرانی کمک می‌کند. 

رئیس ستاد برگزاری چهارمین مجمع عمومی آمبودزمان‌های کشور‌های عضو سازمان همکاری اسلامی گفت: ضمانت اجرای آمبودزمان  در سایر کشور‌ها افکار عمومی و فشاری است که رسانه‌ها وارد می‌کنند، اما آمبودزمان جمهوری اسلامی علاوه بر ضمانت اجرای افکار عمومی یک تفاوت متمایز و برجسته‌ای با سایر آمبودزمان‌ها دارد و آن این است که علاوه بر پشتوانه افکار مردمی و فشاری که افکار و  رسانه‌ها وارد می‌کنند، ضمانت اجرای کیفری برای آن پیش بینی شده است. گزارشات سازمان بازرسی کل کشور که منتهی به پیشنهاد می‌شود این پیشنهادات بر اساس ماده ۱۰ قانون تشکیل سازمان بازرسی کل کشور ظرف ۱۰ روز باید به مرحله اجرا در بیاید و اگر به مرحله اجرا درنیاید در ماده ۸ قانون سازمان بازرسی کل کشور ضمانت اجرای کیفری پیش بینی کرده است.

آمبودزمان نهادی برای افزایش شفافیت، پاسخگویی و مسئولیت پذیری در مدیریت عمومی کشور‌ها است

وی ادامه داد: ضمانت اجرای آمبودزمان جمهوری اسلامی یا سازمان بازرسی کل کشور به عنوان نهاد مرجع رسمی آمبودزمانی جمهوری اسلامی هم توصیه‌ها و بهره‌گیری از فشار افکار عمومی است و هم ضمانت اجرای کیفری که قانونگذار برای آن پیش‌بینی کرده است. آمبودزمان نقش تعدیل کننده در میان دستگاه‌های حاکمیتی و اجرایی شهروندان را بر عهده دارد. آمبودزمان نهادی برای افزایش شفافیت، پاسخگویی و مسئولیت پذیری در مدیریت عمومی کشور‌ها است دسترسی شهروندان را به عدالت تسهیل می‌کند و یکی از ابزار‌های کلیدی نظارت بر عملکرد دولت‌ها و حاکمیت‌ها است و به سیاست‌های عادلانه و منطبق با قانون آن‌ها کمک می‌کند.

رحمانیان اظهار کرد: آمبودزمان‌ها علارغم تفاوت‌هایی که با یکدیگر دارند، اما در یک هدف مشترک هستند و آن هدف در مرحله اول خدمت به مردم و حمایت از ضعفا و در مرحله  دوم استماع شکایات مرتبط با عملکرد حوزه‌های عمومی یا به عبارت شکایتی که مردم از دستگاه‌های که خدمات رسانی عمومی می‌کنند و در مرحله سوم  جبران خسارت آن‌ها را پیگیری می‌کند. آمبودزمان حلقه ارتباطی میان مردم و حکومت است که می‌تواند نقش داوری را داشته باشد و منافع مردم و دولت‌ها را سازش کند.

عضویت سازمان بازرسی کل کشور در ۷ نهاد آمبودزمانی بین‌المللی و منطقه‌ای

وی درباره جایگاه سازمان بازرسی کل کشور به عنوان مرجع اصلی نهاد آمبودزمانی در میان آمبودزمان ها چیست؟، گفت: سازمان بازرسی کل کشور در تأسیس سه نهاد منطقه‌ای آمبودزمانی نقش بسیار موثر و غیر قابل انکاری داشته است در مرحله اول اتحادیه آمبودزمان اوراسیا در مرحله دوم مرکز منطقه‌ای دستگاه‌های مبارزه با فساد نهادهای آمبودزمانی کشورهای عضو اکو و نهایتاً آمبودزمان کشورهای اسلامی که  نشست آن در همین راستا برگزار می‌شود.

رئیس ستاد برگزاری چهارمین مجمع عمومی آمبودزمان های کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی اظهار کرد: سازمان بازرسی کل کشور دیپلماسی آمبودزمانی مختلف را در طول سال‌های اخیر دنبال کرده و توانسته جایگاه اساسی و قدرتمندی را در نهادهای آمبودزمانی ایجاد کند در طول این سال ها بیش از ۱۰ یادداشت تفاهم میان آمبودزمان جمهوری اسلامی و سایر کشورها منعقد شده که  از جمله آن ها میتوان به  کمیسیون مبارزه با فساد اندونزی، آمبودزمان پارلمانی دانمارک، آمبودزمان جمهوری ترکیه، وزارت نظارت چین، هیئت النظاره عراق، آمبودزمان جمهوری پاکستان، دیوان نظارت و ارزیابی ژاپن، کمیته ارمنستان، کمیسیون حقوق بشر فدراسیون روسیه و .... اشاره کرد. 

وی ادامه داد: سازمان بازرسی کل کشور تا به امروز در ۷ نهاد آمبودزمانی بین‌المللی و منطقه‌ای عضو است که شامل انجمن آمبودزمان آسیایی، انجمن بین‌المللی مسئول مبارزه با فساد، موسسه آمبودزمان بین المللی، انجمن آمبودزمان کشورهای اسلامی، مرکز همکاری های منطقه‌ای دستگاه های مبارزه با فساد و نهادهای آمبودزمانی کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی، اتحادیه آمبودزمان‌های اوراسیا و نهایتاً شبکه جهانی عملیاتی نهادهای مجری مقابله با فساد است.

رحمانیان درباره اهداف این نشست گفت: یک سری اهداف را به صورت ویژه در این نشست دنبال می‌کنیم در مرحله اول معرفی دستاورد‌های سازمان در حوزه آمبودزمانی، مبارزه با فساد و سوجریانات اداری و مالی،   نظارت و بازرسی در مجامع بین‌المللی است که در حقیقت می‌خواهیم دستاورد‌های آمبودزمانی جمهوری اسلامی را در زمینه مبارزه با فساد و سوجریانات اداری را در این نشست‌های بین المللی ارائه کنیم. ماموریت دیگری که دنبال می‌کنیم حضور قدرتمند و موثر در مجامع و نهاد‌های بین‌المللی است که سازمان بازرسی کل کشور به عنوان آمبودزمان جمهوری اسلامی اقدامات راهبردی خود را با حضور قدرتمند و موثر خود به کشور‌ها نشان خواهد داد. هدف دیگری که دنبال می‌کنیم گسترش همکاری‌های دوجانبه و چند جانبه با کشور‌های دیگر است تا هم این روابط را گسترش دهیم و هم از تجارب آن‌ها در حوزه آمبودزمانی استفاده کنیم.

وی ادامه داد:  یکی از اهداف دیگری که در آمبودزمان دنبال می‌کنیم این است که میان روش‌ها و رویه‌های سازمان بازرسی کل کشور بتوانیم یک بستر مساعدی را فراهم کنیم تا موضوعات مشترک را به نمایش بگذاریم و یکی از اقداماتی که در این راستا انجام شد وبینار‌های آموزشی است که طی دو ماه اخیر سه وبینار آموزشی با محوریت حقوق بشر سازمان بازرسی کل کشور در کشور‌های منطقه برگزار شد و دستاورد‌های آن را در بخش مرکز آموزش پژوهش عرضه شده است.

رئیس ستاد برگزاری چهارمین مجمع عمومی آمبودزمان‌های کشور‌های عضو سازمان همکاری اسلامی گفت: یک هدف ویژه که در این نشست ۲ روزه دنبال می‌کنیم در رابطه با طرح نقض حقوق بشر در برخی از کشور‌های اسلامی به صورت ویژه و خاص نقض حقوق بشر در غزه و فلسطین است که درنهایت بیانیه‌ای در محکومیت جنایات و وحشی‌گری این رژیم صهیونیستی صادر می‌شود که در حقیقت به هیچ یک از موازین اخلاقی، انسانی و حقوق بشری پایبند نیست.

رحمانیان درباره اقدامات سازمان بازرسی برای برگزاری این اجلاس بیان کرد: در این راستا با دستور رئیس سازمان بازرسی کل کشور ستادی با مسئولیت بنده و با همکاری سایر همکاران در بخش‌های مختلف تشکیل شد برای اینکه این ستاد بتواند کار خود را به خوبی انجام دهد ۶ کمیته در ذیل آن تعریف شد که این کمیته‌ها عبارتند از کمیته امور بین‌الملل و تشریفات که وظیفه هماهنگی‌های دیپلماتیک، دعوت از مهمانان خارجی، تنظیم پروتکل‌های رسمی و ارتباط با سفارتخانه‌ها را بر عهده دارد. کمیته دوم کمیته پشتیبانی و تدارکات است که وظیفه تامین و پشتیبانی نیاز‌های اجرایی محل برگزاری این مراسم و موضوعات مربوط به پدافند غیرعامل را دنبال می‌کند. کمیته سوم کمیته علمی و پژوهشی است که موضوعات علمی و پژوهشی آمبودزمان، همچنین وبینار‌ها و جلسات آموزشی را دنبال می‌کند. کمیته چهارم کمیته حفاظت و اطلاعات است که موضوعات حفاظتی را دنبال می‌کند. کمیته فناوری و اطلاعات وظیفه مدیریت زیرساخت‌های دیجیتال، سامانه‌های ثبت نام و خدمات بر خط اجلاس را بر عهده دارد و نهایتاً کمیته تبلیغات و اطلاع رسانی است که این کمیته پوشش رسانه‌های داخلی و خارجی اجلاس و همچنین تهیه بروشور و هماهنگی با رسانه‌ها را بر عهده دارد.

وی ادامه داد: جلسات این ستاد از نیمه دوم سال گذشته هفته‌ای یکبار برگزار شده و در سال جاری هفته‌ای دو بار این جلسات برگزار شده است. پیش‌بینی‌های بسیار مناسبی انجام شده امیدواریم بتوانیم اجلاسی در شأن میزبانی نظام جمهوری اسلامی برگزار کنیم.

شعار آمبودزمان پاسخگویی فراگیر، حکمرانی عادلانه و همگرایی امت اسلامی است

رئیس ستاد برگزاری چهارمین مجمع عمومی آمبودزمان‌های کشور‌های عضو سازمان همکاری اسلامی درباره شعار آمبودزمان گفت: شعار آمبودزمان پاسخگویی فراگیری، حکمرانی عادلانه و همگرایی امت اسلامی است در تمام کشور‌هایی که در حوزه آمبودزمانی فعالیت می‌کنند نکته مورد توجه آن‌ها ایجاد یک چتر فراگیر خدمات آموزشی است و سازمان بازرسی کل کشور در همین راستا سعی کرده است تمام شهروندان در اقصی نقاط جمهوری اسلامی در هر نقطه‌ای که هستند با بهره گیری از فرایند‌های مبتنی بر هوش مصنوعی در سامانه‌ای تحت عنوان سامانه ملی رسیدگی به شکایت مردمی به نشانی www.۱۳۶.ir بدون صرف هیچ گونه هزینه‌ای و در کمترین زمان ممکن شکایت خود را از نهاد‌ها و مسئولین دولتی ثبت و در نوبت رسیدگی قرار گیرند و در کوتاه‌ترین زمان نتیجه شکایت خود را دریافت کنند.

رحمانیان درباره منظور حکمرانی عادلانه در این شعار گفت: بدین منظور  دسترسی برای تمام اقشار جامعه بدون هرگونه تبعیض در نظر گرفتیم یکی از  موضوعاتی که در این شعار ارائه شده همگرایی امت اسلامی است بدین منظور که ملت اسلامی در سایه عدالت و رعایت حقوق اساسی تعامل و همگرایی بهتری را نسبت به امور داشته باشند.

اقدامات ویژه جمهوری اسلامی ایران برای انتقال تجارب مسائل آمبودزمان

وی ادامه داد: برای انتقال تجارب مسائل آمبودزمان جمهوری اسلامی ۳ اقدام ویژه را انجام داده‌ایم در مرحله اول سایت آمبودزمان فعال شده که از طریق این سایت آخرین دستاورد‌ها و تجارت آمبودزمانی جمهوری اسلامی به دو زبان فارسی و انگلیسی به نمایش گذاشته شد کار دوم و ویژه‌ای که انجام شده کتبی است که در این زمینه مرکز آموزش و پژوهش سازمان تعریف و منتشر کرده است همچنین ۱۴ کتاب ویژه در این زمینه به دو زبان فارسی و انگلیسی  منتشر شده است. اقدام سومی که انجام خواهد شد برپایی نمایشگاهی در کنار برگزاری اجلاس است که در این نمایشگاه آخرین دستاورد‌های سازمان بازرسی کل کشور در حوزه آمبودزمانی عرضه خواهد شد.

رحمانیان بیان کرد: این اجلاس بیست و سوم و بیست و چهارم اردیبهشت ماه برگزار خواهد شد روز اول  دوازدهمین جلسه هیئت مدیره است و روز دوم چهارمین مجمع عمومی برگزار خواهد شد. جلسات هیئت مدیره هر سال برگزار می‌شود ۲۷ هیئت آمبودزمانی حضور خود را در این نشست قطعی کردند و  قریب به ۶۰ مهمان خارجی داریم.

رئیس ستاد برگزاری چهارمین مجمع عمومی آمبودزمان‌های کشور‌های عضو سازمان همکاری اسلامی گفت: کشور‌هایی که در این اجلاس دو روزه حاضر خواهند شد عبارتند از اندونزی، پاکستان، ترکیه، ساحل آج، اوگاندا، آذربایجان، بورکینافاسو، سودان، عراق، گینه، لیبی، موزامبیک و... به صورت حضوری در آمبودزمان حضور دارند و برخی از کشور‌ها مثل مراکش، بحرین، جیبوتی، اردن به صورت برخط حضور دارند بیش از ۱۰ کشور در سطح وزیر حضور پیدا خواهند کرد و مابقی کشور در سطح معاون وزیردر اجلاس حاضر می‌شوند.

خبرنگار: محسن ولی‌زاده