به گزارش عصرپرس از وزارت نیرو، در حال حاضر، بخش قابل توجهی از مصرف برق روزهای گرم سال مربوط به وسایل سرمایشی و به طور خاص کولرهای آبی است که به دلیل فناوریهای قدیمی مورد استفاده در الکتروموتورهای القایی این کولرها که مربوط به نیم قرن قبل بوده، میزان بهروری آنها کمتر از ۵۰ درصد است.
به همین دلیل و با توجه به تاکیدات وزیر نیرو بر استفاده از الکتروموتورهای پربازده و BLDC در تولید تمام کولرهای آبی کشور و پیرو تفاهمنامه سه جانبه بین سازمان انرژیهای تجدیدپذیر و بهرهوری انرژی برق (ساتبا) و سازمان ملی استاندارد ایران و وزارت صمت منعقده در ۱۳ اسفند ۱۴۰۱ با هدف الزام کولرسازان به استفاده از الکتروموتورهای پربازده در تولید کولر، جلسات متعدد کارشناسی و مدیریتی برگزار و در نهایت استاندارد جدید مصرف انرژی کولرهای آبی در جلسه مورخ ۲۶ شهریور ۱۴۰۲ با حضور مشترک اعضای کارگروه ماده ۱۱ قانون اصلاح الگوی مصرف و نیز اجلاسیه ۱۹۹ کمیته ملی انرژی مورد تصویب قرار گرفت.
مزایای جایگزینی کولرهای پربازده
بنا بر این گزارش برآورد میشود با اجباری شدن و نظارت دقیق بر اجرای این استاندارد نزدیک به ۵۰۰۰ مگاوات کاهش مصرف برق رخ دهد که این میزان معادل پنج نیروگاه اتمی بوشهر است. از طرفی موتورهای جریان مستقیم بدون جاروبک (BDLC) با دارا بودن قابلیتهای متنوعی از جمله راندمان بالاتر (حداقل ۹۰ درصد)، کنترلپذیری و طول عمر بیشتر و سروصدای کمتر به گزینهای بسیار مطلوب برای استفاده در کولرهای آبی، بهعنوان یکی از تجهیزات پرمصرف در زمان اوج مصرف برق تابستان، تبدیل شده است.
با این حال با توجه به وجود بیش از ۲۰ میلیون کولر آبی فعال و نیاز سالانه به حدود یک و نیم میلیون دستگاه در کشور، افزایش راندمان عملکردی کولرهای آبی با ارتقای الکتروموتورهای مورداستفاده در آنها به فناوری BLDC، میتواند گامی اساسی در تحقق کاهش مصرف انرژی برق در کشور باشد. کارشناسان معتقدند، در صورتی که از این کولر به مدت ۳ ماه تابستان و هر روز به طور متوسط ۱۵ ساعت استفاده شود، مجموع صرفهجویی برق در دوره ۳ ماه تابستان حدود ۲۸۰ کیلووات ساعت (تقریبا معادل الگوی مصرف یک ماه خانوار در مناطق غیرگرمسیر) خواهد بود.
با وجو اهمیت این مهم، دولت طی یکی دو سال گذشته بر آن متمرکز شده، به حمایت از تولید شرکتهای دانشبنیان در این حوزه پرداخته و ظرفیت توسعه تولید کولرهای پربازده و کم مصرف در حال توسعه است، البته تعویض موتور کولر آبی با موتورهای BLDC مستلزم انجام سرمایهگذاری توسط مشترکان برق است ولی در نگاه اول و از دید مشترک، انجام این کار چندان جذاب نیست و لازم است به نحوی از مشترکان حمایت شود تا انگیزه لازم برای تعویض موتورهای فرسوده کولر آبی برای او ایجاد شود.
راهکارهای عبور از چالشها
بنا بر این گزارش با اقدامات صورت گرفته از جانب متولیان امر اقدام به تعویض موتور کولر چندان سختی نیست، چراکه برای تسهیل در فرایند خرید و نصب آن، کارشناسان راهکارهایی را ارائه دادهاند که فروش برق صرفهجویی شده از طریق سازوکاری مشخص از جمله آنهاست.
از طرفی کارشناسان بر این باورند که ذی نفعان این اقدام یعنی وزارت نیرو به واسطه پیکسایی حاصله، وزارت نفت بهواسطه کاهش مصرف سوخت در نیروگاههایی که برق مورد نیاز را تأمین میکند به نسبت انتفاع خود از این صرفهجویی و سازمان حفاظت از محیط زیست به دلیل کاهش آلایندههای حاصل از مصرف سوخت در نیروگاهها، باید بخشی از سرمایهگذاری تعویض موتور کولر (مثلا 80 درصد) را متقبل شوند. امید است با این دست حمایتها و اقدامات فرایند تعویض موتور کولرهای آبی سرعت گیرد.