نقش تغذیه صحیح بر سطح یادگیری دانش آموزان در مدارس

به گزارش عصرپرس، زهرا عبداللهی، به مناسبت بازگشایی مدارس، درخصوص توصیه های تغذیه ای دانش آموزان در مدارس، با تاکید بر اهمیت صرف صبحانه، اظهار کرد: مطالعات اخير نشان داده كه تغذيه صحيح بر قدرت يادگيری كودكان موثر است و عدم صرف صبحانه مي تواند اثرات منفی بر يادگيری آنها داشته باشد. در شرايط ناشتايی كوتاه مدت، مكانيسم هموستاتيك، گلوكز خون را در سطح ثابت نگه مي دارد كه بر عملكرد طبيعی مغز لطمه ای وارد نشود. اگر مدت زمان ناشتايي طولاني تر باشد، نگهداری قند خون در سطحی كــه مغز قادر به فعاليت طبيعي خود باشد، مختل شده و يادگيري و تمركز حواس كمتر مي شود. مطالعات مختلف نشان مي دهد که افزايش نسبی قند خون موجب بهبود عملكرد مغز و يادگيری كودكان سنين مدرسه می شود.

وی درخصوص نکاتی که می تواند به افزایش اشتهای کودکان برای صرف صبحانه موثر باشد، بیان کرد: براي اينكه كودكان سنين مدرسه اشتهای كافی برای صرف وعده صبحانه داشته باشند، رعایت نکاتی ضروري است، از جمله اینکه؛ شام در ساعات ابتدای شب صرف شده و حتي الامكان كودكان شب در ساعت معين و ترجيحا زود بخوابند، صبح زودتر بيدار شده و پس از شستن دست و صورت، كمي نرمش کنند تا برای صرف صبحانه اشتها پيدا كنند و در نهایت اینکه، والدين صبحانه را به عنوان يك وعده غذايي مهم تلقی كنند و همگي به دور يك سفره به صرف صبحانه بپردازند تا تشويقي براي كودكان باشند.

 مدیر کل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت درخصوص صرف ميان وعده ها در مدرسه، خاطرنشان کرد: كودكان سنين مدرسه علاوه بر سه وعده غذای اصلي به دو ميان وعده درصبح و عصرنياز دارند.

وی افزود: در اين سنين، كودكان بايد هر 4 تا 6 ساعت برای نگهداشتن غلظت قند خون در حد طبيعي، غذا میل کنند تا فعاليت سيستم عصبي و عملكرد مغز در حد مطلوب باقي بماند. در اين سنين، كبد كه وظيفه ذخيره سازي گلوكز به صورت گليكوژن و آزاد سازي آن به خون در مواقع ضروري را برعهده دارد، تنها براي حدود 4 ساعت مي تواند گليكوژن ذخيره كند، بنابراين، كودكان به خوردن غذا در وعده هاي بيشتري نياز دارند و بايد در روز دو ميان وعده مصرف كنند.

ضرورت صرف دو میان وعده در روز برای کودکان سنین مدرسه

عبداللهی به نمونه هايی از ميان وعده های مغذی قابل مصرف در مدارس و زنگ تفریح اشاره کرد و گفت: ميوه های خشك شامل، انجير خشك، توت خشك، برگه هلو و نخودچي و كشمش، گندم برشته، برنجك، عدس برشته شده و انواع مغزها و دانه ها از نوع کم نمک، انواع ميوه ها شامل، سيب، پرتقال، نارنگی، هلو، گلابی، سبزي ها شامل، هويج، خيار، انواع لقمه های خانگی مانند، نان و پنير و گردو و نان و تخم مرغ، انواع كوكو و كتلت، نان و حلوا شكری، نان و پنير و خرما، شير و فرآورده های آن، از جمله میان وعده های مفید قابل استفاده در مدارس است.

 وی بیان کرد: متاسفانه برخی از تنقلات تجاری مانند انواع پفك و چيپس به طور بی رويه توسط كودكان و دانش آموزان مصرف می شود. خوردن پفك به خصوص قبل از وعده های غذايی، به دليل ايجاد سيری كاذب كودكان را از خوردن وعده های اصلی كه بايد مواد مغذی مورد نياز برای رشد را تامين كند، باز مي دارد. از سوي ديگر، نمك زياد اين مواد، ذائقه كودك را به خوردن غذاهای شور عادت مي دهد. انواع چيپس ها علاوه بر شور بودن، به دليل چربی زيادی كه دارند، موجب چاقی بی رويه كودكان می شوند. مطالعات متعددی رابطه بين خوردن مواد شور در كودكی وافزايش فشار خون در دوران بزرگسالي را به اثبات رسانده است.

حدود 20 درصد دانش آموزان دچار اضافه وزن و چاقی هستند

مدیر کل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت با بیان اینکه نوشيدن بی رويه نوشابه های گازدار و آب میوه های پاکتی که دارای قند افزوده هستند، موجب اضافه وزن و چاقی در کودکان و نوجوانان می شود، تصریح کرد: بررسی های انجام شده توسط وزارت بهداشت حاکی از آن است که حدود 20 درصد دانش آموزان دچار اضافه وزن و چاقی هستند و یا چاقی شکمی دارند و روند چاقی در دانش آموزان رو به افزایش است. بنابراین، نوع تغذیه دانش آموزان در مدرسه و اقلام غذایی که در بوفه های مدارس عرضه می شود، برای حفظ سلامت و کنترل وزن دانش آموزان بسیار مهم است.

وی گفت: چاقی در دوره کودکی و نوجوانی می تواند منجر به چاقی دوران بزرگسالی شده و زمینه را برای ابتلا به کبد چرب، اختلال قند خون، دیابت و فشارخون بالا، فراهم کند.

بازنگری و ابلاغ سالانه دستورالعمل اقلام غذایی مجاز و غیرمجاز در بوفه های مدارس

عبداللهی اظهار کرد: دفتر بهبود تغذیه جامعه هر سال با همکاری آموزش و پرورش، دستورالعمل اقلام غذایی مجاز و غیرمجاز در بوفه های مدارس را بازنگری کرده و به مدارس کشور ابلاغ می شود. کلیه مدارس موظفند مطابق با این دستورالعمل نسبت به عرضه اقلام غذایی در بوفه های مدارس اقدام کنند. بر اساس این دستورالعمل، عرضه فست فود ها مانند، سوسیس و کالباس و پیتزا، نوشابه های گازدار و انواع چیپس و پفک، ممنوع است .

نقش کلیدی والدین در نهادینه سازی رفتار غذایی مناسب

مدیر کل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت عنوان کرد: هدف از اجرای دستورالعمل بوفه مدرسه، علاوه بر حفظ سلامت دانش آموزان، فرهنگسازی و ترویج فرهنگ غذایی درست در بین دانش آموزان است. بنابراین، لازم است والدین هم در منزل با رعایت اصول تغذیه صحیح، رفتارهای غذایی مناسب را در کودکان خود تقویت کنند و به عنوان میان وعده، خوراکی هایی برای کودک خود تهیه کنند که علاوه بر مغذی بودن، کم نمک، کم چرب و کم شیرین باشد و انواع ساندویچ های سوسیس و کالباس و سایر فست فودها را به عنوان میان وعده در کیف کودکشان قرار ندهند.

عبداللهی با بیان اینکه تهیه یک لقمه سالم، یک عدد میوه، یک پاکت شیر، انواع خشکبار و برگه ها و تنقلات سنتی، خوراکی های سالمی هستند که والدین می توانند به عنوان میان وعده برای فرزندانشان در مدرسه در نظر گیرند، ادامه داد: رعایت نکات بهداشتی در تهیه خوراکی دانش آموزان اهمیت زیادی دارد و ضرورت دارد، میوه ها و سبزیجاتی که به منظور تغذیه برای دانش آموز فراهم می شود، از قبل در منزل شسته و گندزدایی شود.

به گزارش وبدا، مدیر کل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت گفت: والدین باید بدانند که مکمل یاری آهن برای کلیه دختران دبیرستانی برای پیشگیری از کم خونی و کمبود آهن و مکمل یاری ویتامینD  برای پیشگیری از کمبود این ویتامین در دختران و پسران دبیرستانی اجرا می شود. لازم است والدین کودکان و نوجوانان خود را به مصرف این مکمل ها در مدرسه تشویق کنند .