دکتر کیومرث یزدان پناه درو. استادیار جغرافیای سیاسی دانشگاه تهران نوشت: در آستانه آغاز بکار دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی هستیم.این نهاد قدرتمند سیاسی به ایستگاه یازدهم خود رسیده است. و آنچه که امروز بیش از هر چیز می شنویم و می خوانیم صف آرایی چهره های مدعی راه یافته به مجلس برای فتح کرسی ریاست مجلس است.
عصرپرس، چهره هایی که برخلاف ادوار مختلف همه از یک جناح و همه زیر پرچم اصولگرایی بوده و مدعی تشکیل مجلسی انقلابی و بسیار متفاوت نسبت به ادوار گذشته هستند.
همین مساله قدر مسلم توقع جامعه بویژه آنها که در شرایط سخت سیاسی و فوران ویروس
کرونا پای صندوق های رای آمدند و به این آقایان و خانم ها برای ورود به مجلس رای دادند.را
به شدت بالا برده است.
از طرفی دیگر پارلمان در ساختار قدرت سیاسی کشورهای برخوردار از این نهاد سیاسی،
در ابعاد مختلف از جایگاه و اهمیت ویژه ای برخوردار است. و به نوعی مسئولیت تنظیم روابط
قوا و توزیع متوازن قدرت سیاسی در جغرافیای سیاسی کشور را از طریق وضع قوانین به روز
و نظارت عالیه بر عهده دارد.
از سویی دیگر تلقی که مطابق اصول قانون اساسی و دیدگاههای حضرت امام(ره) و مقام
معظم رهبری از مجلس در ایران وجود داشته ،آنرا
قوه عاقله نظام و عصاره فضائل ملت قلمداد کرده و یا از آن بعنوان تجلی اراده عام یاد نموده اند که مهمترین
وظیفه ذاتی آن وضع قوانین یا قواعد کلی لازم الاجرا و نظارت عام بر دیگر قوا و نهادهاست
و دیگر قوا و نهادها ملزم به اجرای تام قوانین
موضوعه پارلمان هستند .
و اصولاً وظیفه سایر نهادها پس از تصویب قوانین و مقررات در مجلس آغاز می شود.
بنابراین نخستین نهادی که وجودش در هر نظامی ضروری است، نهاد قانون گذاری است. مجلس
در واقع تصویر کوچک شده ای از مردم یا ملت یک کشور محسوب می شود.
با پیروزی انقلاب اسلامی یکی از نظام های استبدادی و تک ساختی در ایران کنار گذاشته
شد و نظامی مبتنی بر آرای مردم شکل گرفت که بارز ترین نمونه تأثیر رأی مردم، انتخاب
نمایندگان مجلس شورای اسلامی است که بعنوان "عصاره فضائل ملت" از ارکان اصلی
قدرت سیاسی در نظام سیاسی کشور به حساب می آید و واجد اهمیت زیادی است به گونه ای که
حضرت امام (ره) آن را در رأس تمام امور معرفی کرده اند.
بدون شک فلسفه وجودی قوه مقننه و مجلس شورای اسلامی، تحقق مضمون آیه «و امرهم شوری
بینهم» و «و شاورهم فی الامر» است .موضوعی است که مدتهای طولانی در رفتار و کردار پارلمانی
وکلای مجلس کم رنگ شده و انتظار است که این مجلس با مشی انقلابی دوباره آنرا سرلوحه
کاری خود قرار دهد.
نظام شورایی که امروز در جهان به عنوان نظام پارلمانی شهرت یافته، در اصل به یک
دستور اسلامی و متکی به سیره پیامبر اکرم(ص)
بر میگردد که در ایران نیز بعد انقلاب سرلوحه مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان
رهبری قرار گرفته است.
اگر چه در طی ادوار گذشته به کرات درباره منزلت و جایگاه مجلس شورای اسلامی و شان
والای رئیس پارلمان سخن گفته شده و همچنین نسبت به عواقب تضعیف جایگاه آن دیدگاههای
متعددی مطرح شده است ، اما واقعیت امر این
است که بنا به دلایل متعدد هم جایگاه مجلس و هم شان جایگاه رئیس و هیات رئیسه در اذهان
افکار عمومی تضعیف شده و به هر دلیلی امروزه بواسطه حضور ترکیبی قدرتمند با محوریت
نیروهای کار کشته انقلابي نیاز به پوست اندازی اساسی دارد تا مجلس را به جایگاه واقعی
خود برگردانند.
رئیس قبلی مجلس در آخرین نطق خود اذعان کردند که بعضی از گروه ها یا احزاب و اشخاص
سعی در تضعیف جایگاه نهاد قانون گذاری داشته و دارند. اما بنظر این دیدگاه صرفا توجیه
سیاسی بیش نبوده و بخش قابل توجهی از تضعیف جایگاه مجلس و اعتبار ملی آن به عملکرد
از درون پارلمان بر میگردد.
بطور مثال ورود به مسائل خارج از حیطه وظایف و اختیارات نمایندگی، بیان مطالبی،
غیر کارشناسی و بی ارتباط با مشکلات مردم در نطق های پیش از دستور، مداخلات بیش از
حد در امور دستگاههای اجرایی و حاشیه های فراوان سیاسی .امنیتی و اقتصادی موجب سستی
جایگاه مجلس شده است.که استمرار وضع موجود در ایستگاه یازدهم قطعا موجبات تضعیف آنرا
بیشتر از گذشته فراهم می سازد.
