آخرین بازمانده امپراتوری عثمانی درگذشت

سرویس سیاسی عصرپرس: "عثمان بایزید عثمان‌اغلو" چهل و چهارمین فرد بازمانده خاندان عثمانی در سن 92 سالگی در نیویورک درگذشت. با درگذشت وی خاکی دیگر بر گور سرد رویای احیای امپراتوری عثمانی پاشیده شد.

به گزارش دیلی صباح، عثمان‌اغلو دومین پسر نوه پسری سلطان عبدالمجید اول، "ابراهیم توفیک/ Ibrahim Tevfik" از چهارمین همسر وی، "حدیثه سدی هم/ Hadice Sadiye Hanım" بود. اگر امپراتوری عثمانی احیا شده بود او به نام "سلطان اعظم بایزید سوم" بر تخت می‌نشست.

امپراتوری عثمانی را پس از خلافت عباسیان پردوام‎ترین امپراتوری اسلامی نامیده‌اند. سلطنتی که با هجوم قبایل ترک آسیای میانه پی‌ریزی شد و هوشمندانه ردای خلافت عباسیان را بر تن پادشاهان این دودمان پوشاند. عثمانی‌ها بیش از 600 سال حکومت کردند و تا قلب اروپا تاختند. بخشی از فرهنگ توده مردم اسپانیا، ایتالیا و حتی اتریش و رومانی با خوب و بد «ترک‌ها» پیوند خورده است. ردپای این واژه را به آسانی می‌توان در ادبیات داستانی و فولکلور اروپا یافت.

عثمانی‌ها بارها با روسیه و ایران نیز جنگیدند. گرچه روابطشان با ایران بیشتر با حسن‌نیت و صلح‌طلبی همراه بود و به جز چالدران در نبردی دیگر بر ایرانیان پیروز نشدند اما با روس‌های مسیحی در کشاکشی مدام بودند و تاوان آخرین آن را با فروپاشی بنای عظیم خود در 1922 پس دادند. کشاکش با این «ترک‌ها»ی جنگجو اتفاقا آفرینشگر بندهای بلندی از ادبیات میهنی و داستانی ملت روس نیز شد.

در داستان پرآوازه‌ی مشروطیت نیز به همان قسم که عثمانی‌ها از اصلاحات ناصرالدین‌شاه تاثیر پذیرفتند و بذر مشروطیت را در خاکشان پاشاندند، به همان ترتیب ایرانیان در استانبول گرد هم جمع شدند و تا پیروزی کامل مشروطه در این تقاطع شرق و غرب با هم ماندند. 

به نوشته روزنامه صباح، عثمان بایزید نخستین فرد خاندان عثمانی بود که در تبعید زاده شد و نخستین جایگزین سلطنتی بود که پس از فروپاشی امپراتوری عثمانی به دنیا آمد. پس از جدایی والدینش، پدرش در سال 1931 مرد و مادرش با یک شهروند ایالات متحده ازدواج کرد. در 1941 او به همراه مادر و برادر بزرگتر و دو برادر ناتنی‌اش به آمریکا کوچیدند.

عثمان هرگز ازدواج نکرد و فرزندی نداشت. در سال 2009 پس از درگذشت "ارتوگرال عثمان" او به عنوان رهبر خاندان عثمانی برگزیده شد.

رویای بازسازی امپراتوری عثمانی در شکل و شمایل حزب عدالت و توسعه، رویایی بود که توسط رهبران این حزب به ویژه بر اساس بلندپروازی‌های رجب طیب اردوغان مدت‌ها دنبال می‌شد. دولت اردوغان حتی پس از بهار عربی و پیروزی اخوان در مصر و آغاز تجزیه سوریه، یک گام به این ایده دور و دراز خود نزدیک شدند. اوج آن نیز ورود شبانه به خاک سوریه برای انتقال بقایای جسد و مقبره "سلیمان شاه" جد "عثمان غازی" بنیانگذار امپراتوری عثمانی بود.

اکنون با درگذشت عثمان بایزید، آخرین بازمانده و میراث‌بر امپراتوری عثمانی نیز از صحنه محو شد. باید دید آیا حزب عدالت و توسعه از این «مرگ» روایتی زنده به دست می‌دهد یا آن را آخرین میخ بر تابوت رویای احیای امپراتوری عثمانی تلقی خواهد کرد.

*سرویس بین‌الملل عصرپرس/ 1199*

پایان/