به گزارش عصرپرس، رسانهها موثرترین عاملان تغییر، و روزنامهنگاران مهمترین حاملان اطلاعات، عقاید، دانش و آگاهیاند. آنها میتوانند هم پیشران توسعه باشند و هم بزرگترین مانع در برابر آن؛ اما مسئولیت اجتماعی روزنامهنگاران حکم میکند که تمامی دانش، مهارت و تجربه خویش و ظرفیت بالقوه رسانهها را در راه "تغییر مثبت" به کار گیرند تا در پیشگاه تاریخ و نسلهای آتی سربلند و مفتخر باشند.
به نظر میرسد که درحوزه آب و برق؛ چند مؤلفه اصلی باید تغییر کند و ضرورت این
تغییرات و زمینه آنها به دست روزنامهنگاران آگاه و مسئول شکل میگیرد و بارور میشود،
اما این عناصر کدامند و رسانهها در قبال آنها چه کاری از دست شان ساخته است؟
الف. مدیریت منابع درحوزه آب و برق؛ رسانهها از یک سو میتوانند و باید به مدیریتها
تحرک بخشند، آنها را پاسخگو کنند و از آنها حساب کشی نمایند و از سوی دیگر باید با
تجهیز ظرفیتهای کارشناسی و نخبگی کشور و طرح تجربههای موفق جهانی، آنها را برای اتخاذ
تصمیمات و اجرای برنامههای دشوار و موثر در زمینه بهینهسازی شیوههای مدیریت، یاری
کنند.
ب. فرهنگ عمومی و سبک زندگی شهروندان در زمینه پنداشت سنتی در قبال مصرف منابع
آب و برق: بیراه نیست اگر بر مبنای تجربه زیسته و مشاهدات روزمره به این داوری برسیم
که اکثریت قاطعی از شهروندان نه از هزینهها و دشواریهای تامین آب و برق آگاهی دارند
و نه راه درست مصرف و استفاده از آن را میدانند و نه احیانا ابزار آن را در اختیار
دارند. از همین روی تاکنون شاهد تنشهای آبی گستردهای در نقاط مختلف کشور بودهایم
و احتمال تکرار آن در آینده نیز دور از ذهن نیست. تنشهایی که مردم مناطق مختلف کشور
را بی دلیل رودرروی هم قرار میدهد و هزینههای سنگینی نیز برای مدیریتها به بار میآورد.
تغییر الگوی مصرف روزمره آب، شیوه کشت و کار و نگرش به منابع آبی خداداد، هم مستلزم برنامهریزی متمرکز است و هم نیازمند گفتوگو و تعامل ملی که هر دوگزینه را به طور عمده، رسانهها یعنی همان روزنامهنگاران متعهد و مسئول میتوانند فعال کنند. فرایندی که به نظر میرسد درحال حاضر یا غیر فعال بوده یا صرفا درسطح نظری و ذهنی متوقف مانده است. بدین منظور "روزنامهنگاری راهحلگرا" و "روزنامهنگاری صلح" به مثابه ژانرهای خلاق، توسعهگرا و خیراندیش در زمانۀ ما میتوانند و باید در دستور کار رسانهای کشور قرار گیرند، اما پیش و بیش از هر چیز باید ضرورت و معرفت لازم در زمینه نقش مثبت این شیوههای جدید روزنامهنگاری درحل تضادها، بحرانها و تنشها درجامعه مدیریتی و رسانهای کشور پذیرفته شود و این امر نیازمند آموزش، کسب مهارت و مدیریت صحیح در هر دو حوزه است.
نخستین جشنواره "نیرو ورسانه" امیدوار است راهی به درون هزارتوی کاربرد روزنامهنگاری راه حلگرا و روزنامهنگاری صلح در ایجاد و توسعه تفاهم اجتماعی، ترویج همپذیری و احترام به ارزشهای مشترک زندگی جمعی باز کند تا مشکلات و تنشها با برنامهریزی دولتی و حمایت و مشارکت عمومی به تدریج در دریای آرامش پدید آمده، ته نشین شود.
هیات داوران نهایی نخستین جشنواره نیرو و رسانه با وجود استقبال شایان تقدیر تولید کنندگان محتواهای مکتوب، دیداری و شنیداری و ارسال نزدیک به 780 اثر توسط بیش از 460 فعال رسانهای حوزه نیرو و به ویژه در زمینه بحران آب، باور دارد که ظرفیت بالقوه و بالفعل رسانهها بسیار فراتر از آثار ارسالی به جشنواره است که قطعا درصورت تداوم سالانه جشنواره میتوان شاهد افزایش تولید محتوا و ارتقای سطح مشارکت روزنامهنگاران دردورههای آتی بود.
هیات داوران نهایی درآستانه اعلام نتایج جشنواره، یادآوری چند نکته را خالی از
لطف نمیداند :
1) به دلیل حجم بالای آثار ارسالی دو مرحله داوری ابتدایی و میانی،
غربال شدند تا امکان داوری دقیقتری برای داوران نهایی فراهم شود. از همین روی داوران
نهایی مسئولیت کار خویش را در محدوده آثار ارسالی به این مرحله از داوری میپذیرند.
2) پرشمارترین سبک ارسالی
به جشنواره با 176 اثر متعلق به گزارشهای مطبوعات و خبرگزاریها بوده و تعدادی گزارش
تصویری جذاب، مسئولانه و هشدار دهنده، نیز
این ترکیب را کامل کرده است. بطور کلی گزارش، درمیان ژانرهای مندرج در فراخوان جشنواره
دارای بالاترین کیفیت بوده و پس از آن مصاحبه، جایگاه دوم را از حیث ساختار و محتوا
به خود اختصاص داده است.
3) همچون بسیاری از جشنوارههای عمومی و تخصصی و شاید به دلیل پشت
میز نشین شدن بخشی از روزنامهنگاران و یا ملاحظات خاص اقتصاد رسانهها، هیئت داوران
در بخش خبر شاهد اخبار تولیدی و ابتکاری با ساختار مناسب روزنامهنگاری نبودند و این
بخش را نیازمند بازنگری جدی برای دورۀ بعدی میدانند هم چنین هیئت داوران بر این باورند
که آثار تصویری درارتباط با حوزه نیرو نیز قابلیت ارتقای بیشتری دارند.
4) هیئت داوران معتقدند ازهمین نخستین جشنواره باید گامها را برای
آینده، محکم، علمی و همراه با عزم جدی برداشت به نحوی که جشنواره در کوتاه و میان مدت
بتواند هم بخشی از جهتگیری و اولویت رسانهها را به سمت توجه به مسایل جدی حوزه نیرو
به ویژه در بخش آب معطوف سازد و هم بتواند در بستری طبیعی، جامعه روزنامهنگاران مسئول
و متخصص حوزه آب را شکل دهد.
5) و بالاخره هیئت داوران ابتکار وزارت نیرو را در برپایی نخستین جشنواره رسانهای به فال نیک میگیرد و از عموم روزنامهنگارانی که با احساس مسئولیت در این زمینه به تولید اثر و سپس ارسال آن به جشنواره پرداختهاند و خود را در معرض نقد و داوری قرار دادهاند سپاسگزاری میکند.
خدایا چنان
کن سرانجام کار
تو خوشنود باشی و ما رستگار
هیات داوران:
مهناز رونقی - فریدون صدیقی - حسن نمکدوست تهرانی - یونس شکرخواه - اکبرنصراللهی
- محمد مهدی فرقانی