به گزارش سرویس اقتصادی عصرپرس از پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری، در پی تدوین الگوی پایه اسلامی ایرانی پیشرفت، که در آن اهمّ مبانی و آرمانهای پیشرفت و اُفق مطلوب کشور در پنج دهه آینده ترسیم و تدابیر مؤثر برای دستیابی به آن طراحی شده است، حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی دستگاهها، مراکز علمی، نخبگان و صاحبنظران را به بررسی عمیق ابعاد مختلف سند تدوینشده و ارائه نظرات مشورتی جهت تکمیل و ارتقای این سند بالادستی فراخواندند.
ایشان همچنین مرکز
الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت را موظف کردند که با مشورت مراجع مندرج در ابلاغ، نظرات
و پیشنهادهای تکمیلی را دقیقاً بررسی و بهرهبرداری کند و نسخهی ارتقاء یافته الگوی
اسلامی ایرانی پیشرفت را حداکثر ظرف دو سال آینده برای تصویب و ابلاغ ارائه نماید،
بهطوریکه از ابتدای قرن پانزده هجری شمسی اجرای این الگو با سرعت مطلوب آغاز و امور
کشور بر مدار آن قرار گیرد.
متن ابلاغ رهبر
انقلاب اسلامی به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن
الرحیم
خداوند جلّ و علا
را سپاس میگزارم که با هدایت و توفیق او تلاش نظاممند چند هزار تن از صاحبنظران
و استادان دانشگاهی و حوزوی و فرزانگان جوان برای طراحی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت
پس از هفت سال در چهلمین سال پیروزی انقلاب اسلامی به نتیجه رسید. این سند اهمّ مبانی
و آرمانهای پیشرفت را تدوین کرده و اُفق مطلوب کشور را در پنج دهه آینده ترسیم و تدابیر
مؤثر برای نیل به آن را طراحی کرده است که با تحقق آن که کاری عظیم و دشوار، امّا ممکن
و شیرین است کشور راه پیشرفت را خواهد پیمود و طلیعه مبارک تمدن نوین اسلامی ایرانی
در زیست بوم ایران رُخ خواهد نمود. انشاءالله.
اکنون با تقدیر
از متفکران و استادان و صاحبنظرانی که طراحی این سند مهم و مدیریت تهیه آن را بر عهده
داشتهاند، مقرر میدارد:
۱- مجمع تشخیص مصلحت نظام سند پیوست
را بعنوان چارچوب بالادستی سیاستهای کلی مورد ملاحظه قرار دهد و پیشنهادهای تکمیلی
برای حصول اطمینان از کفایت آن را در جایگاه یاد شده ارائه کند و پس از ابلاغ نسخه
نهایی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، سیاستهای کلی نظام را برای انطباق با الگو بازنگری
نماید.
۲- مجلس شورای اسلامی با نگاه ملی
به بررسی سند حاضر بپردازد و نکات ضروری برای ارتقای آن را بعنوان سند بالادستی قوانین
برنامهای کشور پیشنهاد نماید و تمهیدات لازم را برای تهیه و تصویب طرحها و لوایح
برنامهای در چارچوب نسخه نهایی آن مقرر سازد.
۳- دولت فارغ از ملاحظات زودگذر،
این سند را از جهت قابلیت اجرا و تحول آفرینی بررسی نماید و پیشنهادهای عملی برای ارتقای
آن را ارائه دهد. از ذخیره مدیریتی و کارشناسی دولت در مرکز و استانها برای این منظور
استفاده شود.
۴- شورای عالی امنیت ملی، شورای
عالی انقلاب فرهنگی، شورای عالی فضای مجازی در حیطه وظایف خود به بررسی و ارائه پیشنهاد
نسبت به این نسخه از الگو بپردازند.
۵- دانشگاهها و حوزههای علمیه
و صاحبنظران این سند را عمیقاً بررسی نمایند و با ارائه پیشنهادهای مشخص برای ارتقای
آن بیش از پیش در ترسیم هدف و مسیر پیشرفت کشور مشارکت جویند.
۶- مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت
با مشورت مراجع مخاطب در بالا، برنامه زمانی بررسی نسخه حاضر الگو از سوی آنها را تنظیم
و نظرات و پیشنهادهای تکمیلی را دریافت و دقیقاً بررسی و بهرهبرداری کند. و انشاءالله
نسخهی ارتقاء یافته الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت را حداکثر ظرف دو سال آینده برای تصویب
و ابلاغ ارائه نماید.
۷- پس از آن، برای آماده شدن همهی
دستگاههای کشور و کمک عمومی مردم برای اجرای الگو، زمانی اختصاص خواهد یافت، بطوریکه
انشاءالله از ابتدای قرن پانزده هجری شمسی اجرای الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی با مقدمات
کافی و سرعت مطلوب آغاز شود و امور کشور بر مدار آن قرار گیرد.
۸- صدا و سیما و دستگاههای تبلیغی
و اطلاع رسانی رسمی کشور اخبار فعالیتهای یاد شده را منتشر نمایند، البته بررسی و
ارتقای نسخه حاضر الگو در مراجع یاد شده متمرکز خواهد بود تا این کار مهم دستخوش مجادلات
روزمره نگردد.
پیشرفت، مستلزم
تحول مطلوب نفوس انسانی و هنجارها و ساز و کارهای اجتماعی است و لذا امری تدریجی و
طولانی و وابسته به ایمان و عزم و تلاش ملی و صبر و مداومت همگانی و از همه برتر، تفضلات
الهی است که به حول و قوه کبریاییاش انشاءالله در تداوم انقلاب اسلامی به این ملت
عنایت خواهد فرمود.
سیّد علی خامنهای
۲۲
مهر ۱۳۹۷
متن الگوی پایه
اسلامی ایرانی پیشرفت به این شرح است:
بسم الله الرحمن
الرحیم
الگوی پایه، چارچوب
الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت و معرف سیر کلی تحولات مطلوب ایران در عرصه فکر، علم،
معنویت و زندگی بسوی تمدن نوین اسلامی ایرانی در نیمقرن آینده است. این الگو با مشارکت
گسترده متفکران و صاحبنظران ایرانی و بر اساس جهانبینی و اصول اسلامی و ارزشهای
انقلاب اسلامی و با توجه به مقتضیات اجتماعی و اقلیمی و میراث فرهنگی ایران، بر طبق
روشهای علمی و با استفاده از دستاوردهای بشری و مطالعه آیندهپژوهانه تحولات جهانی
طراحی شده و شامل مبانی، آرمانها، رسالت، افق و تدابیر است. مبانی، اهم پیشفرضهای
اسلامی، فلسفی و علمی جهانشمول معطوف به پیشرفت را ارائه میدهد. آرمانها، ارزشهای
فرازمانی- فرامکانی و جهت بخش پیشرفت است. مبانی و آرمانها وجه اسلامیت الگو را تضمین
میکنند. رسالت، میثاق مشترک مردم و نظام جمهوری اسلامی ایران برای پیشرفت است. افق،
آرمانهای الگو را بر جامعه و زیستبوم ایران در نیمقرن آینده تصویر میکند و هدفهای
واقعی آحاد مردم، جامعه و حکومت ایران را در آن موعد معین میسازد. تدابیر، تصمیمات
و اقدامات اساسی و بلندمدت برای حل مسائل مهم کشور و شکوفا ساختن قابلیتهای ماندگار
ملی بهمنظور رسیدن به افق است. این الگو با ایمان استوار و عزم راسخ و تلاش عظیم و
مدبرانه مردم و مسئولان جمهوری اسلامی ایران اجرا خواهد شد.
مبانی
مبانی خداشناختی
-
خدا محوری و توحید،
اساس و محور بنیادین حیات فردی و اجتماعی مؤمنان است. الله معبود یکتا، علیم، حکیم،
غنی، ربالعالمین، رحمن، رحیم، هادی، شارع، تنها مالک و حاکم مطلق هستی است که:
-
عادل در تکوین،
تشریع و سزادهی است؛
-
واسع، جبرانکننده،
روزیدهنده مخلوقات، اجابتکننده دعاها و حاجتهاست؛
-
ولی مؤمنان، یاور
مجاهدان راه خدا، حامی مظلومان، انتقامگیرنده از ظالمان و وفاکننده به وعده خویش است.
مبانی جهانشناختی
-
جهان با عوالم
غیب و شهودش، سرشت توحیدی دارد و مراتب روحانی، مادی، دنیوی و اخرویاش، پیوسته در
مسیر تکامل و تعالی به سوی خداوند است.
-
نظام علّی- معلولی
بر جهان حاکم است. جهان مادی در طول عالم ماوراست و عوامل مؤثر در آن منحصر به علل
مادی و طبیعی نیست.
-
جهان محل عمل و
آزمایش و بستر تکامل و تعالی و یا سقوط معنوی اختیاری انسان است و بر اساس سنتهای
الهی به کردارهای آدمیان واکنش نشان میدهد.
-
خداوند جهان مادی
را در خدمت انسان که امانتدار و آبادکننده آن است، قرار داده که در صورت بهرهبرداری
کارآمد و عادلانه، تأمینکننده نیازهای او است.
مبانی انسانشناختی
-
هدف از آفرینش
انسان، معرفت و عبادت پروردگار و در پرتو آن، دستیابی به مقام قرب و خلیفهاللهی است.
-
حقیقت آدمی، مرکب
از ابعاد فطری و طبیعی و ساحات جسمانی و روحانی است.
-
بعد فطری او که
ناشی از نفخهی الهی است منشأ کرامت ذاتی و نیز برخورداری از اوصاف خداپرستی، دینورزی،
کمالگرایی، حقیقتجویی، خیرخواهی، زیباییگرایی، عدالتطلبی، آزادیخواهی و دیگر ارزشهای
متعالی است. چنانکه بعد طبیعی او منشأ دیگر اوصاف و نیازهای مادی گوناگون است. انسان
در کشاکش مقتضیات این دو دسته صفات و نیازها و تحقق معقول و متعادل آنها به کمالات
اکتسابی دست مییابد.
-
انسان دارای کمال
و سعادت اختیاری است که در صورت انتخابهای صحیح و در چارچوب تمسک به هدایت الهی و
رشد عقلانی میتواند به مرتبه نهایی آن واصل شود.
-
حیات انسان پس
از مرگ تداوم مییابد و چگونگی حیات اخروی مبتنی بر باور، بینش، منش، اخلاق، کنش و
رفتار آدمیان در زندگی دنیوی است.
-
با توجه به مبادی
پیشگفته، انسان دارای حقوقی از جمله حق حیات معقول، آگاهی، زیست معنوی و اخلاقی، دینداری،
آزادی توأم با مسئولیت، تعیین سرنوشت و برخورداری از دادرسی عادلانه است.
-
انسان موجودی اجتماعی
است و تأمین بسیاری از نیازها و شکوفایی استعدادهای خود را در بستر تعامل و مشارکت
جمعی جستجو میکند.
مبانی جامعهشناختی
-
جامعه به عنوان
بستر تعامل و مشارکت در جهت تأمین انواع نیازها و شکوفایی استعدادها، نافی هویت فردی،
اختیار و مسئولیت اعضا نیست ولی میتواند به بینش، گرایش، منش، توانش و کنش ارادی آنها
جهت دهد و از افراد به ویژه نخبگان اثر پذیرد.
-
ساختیافتگی جامعه
عمدتاً مبتنی بر فرهنگ است که بهمثابه هویت و روح کلی جامعه در اجزاء و عناصر خرد
و کلان آن حضور دارد.
-
بنیادیترین واحد
تشکیلدهنده جامعه، خانواده است که نقشی بیبدیل در تولید، حفظ و ارتقای فرهنگ جامعه
دارد.
-
جوامع با وجود
پارهای تفاوتها، تحت تأثیر سنن الهی و قوانین تکوینی مشترک و فراگیر هستند.
-
شماری از سنتهای
الهی حاکم بر جوامع و تاریخ عبارتند از: پیوند تحولات اجتماعی با نفس و اراده انسان؛
وفور نعمت در اثر تقوی، عدالت و استقامت؛ عذاب و کیفر جامعه در صورت گسترش ظلم، فساد،
گناه و ترک امر به معروف و نهی از منکر؛ امهال و استدراج و سلطه مؤمنان بر اهل باطل.
-
تغییرات اجتماعی
تحت تأثیر عوامل فرهنگی، جمعیتی و انسانی، جغرافیایی، سیاسی، اقتصادی، دانشی و فناورانه
پدید میآید.
-
جامعه دینی مبتنی
بر شکلگیری مناسبات اجتماعی بر اساس اصول و ارزشهای دینی است و دینداری فردی آحاد
جامعه به تنهایی ضامن تحقق جامعه دینی نیست.
-
جهتگیری تاریخ
بهسوی آیندهای پیشرفته در تمام ابعاد مادی و معنوی با حاکمیت ایمان و تقوا و رهبری
امام معصوم(ع) است.
-
پیشرفت حقیقی با
هدایت دین اسلام، رهبریِ پیشوای الهی، مشارکت و اتحاد مردم و توجه به غایت پایدار تحقق
کلمه الله حاصل میشود.
مبانی ارزششناختی
-
ارزشها ریشه در
واقعیت دارند و اصول آنها ثابت، مطلق و جهانشمول است.
-
اصول ارزشها از
طریق عقل و فطرت، و تفصیل آن از طریق کتاب و سنت قابل کشف است.
-
ارزشها در ساحتهای
ارتباطی انسان با خدا، خود، خلق و خلقت ساری است.
-
تحقق ارزشها موجب
پیشرفت دنیوی و سعادت اخروی است.
مبانی دینشناختی
-
دین، دستگاه جامع
معرفتی- معیشتی است که از سوی خداوند متعال برای تأمین کمال و سعادت دنیوی و اخروی
آدمیان نازل شده است.
-
دین کامل، جهانشمول
و نهایی، اسلام است که بر نبی خاتم(ص) نازل و توسط آن حضرت ابلاغ و تفصیلات آن در سنت
پیامبر و اهل بیت(ع) بیان شده است.
-
اسلام با نظام
هستی و سرشت انسان، هماهنگی دارد و نقش بدیلناپذیری در تأمین نیازهای نظری و عملی،
فردی و اجتماعی و دنیوی و اخروی ایفا میکند. به همین جهت استطاعت کامل برای تمدنسازی
و ارائهی الگوی پیشرفت دارد.
-
اسلام در چارچوب
مبانی و اصولی ثابت و پایدار و بر مبنای اجتهاد در عرصههای اعتقادی، اخلاقی و شریعت
و توجه به عناصر انعطافپذیر فقه اسلامی، توان پاسخگویی به نیازهای نوشونده زمانی و
مکانی را دارد.
-
خردورزی و تمسک
به دانش بشری و تجارب عقلایی مورد تأکید اسلام است و وحی، مایه شکوفایی عقل محسوب میشود.
از این رو تمدنسازی و پیشرفت اسلامی افزون بر تکیه بر اصول، ارزشها و تعالیم اسلامی،
مبتنی بر عقل و دانش بشری نیز هست.
آرمانها
آرمانهای الگوی
اسلامی ایرانی پیشرفت، ارزشهای بنیادین فرازمانی و فرامکانی جهتدهنده پیشرفت است.
مبناییترین این ارزشها، نیل به خلافت الهی و حیات طیبه است. اهم ارزشهای تشکیلدهنده
حیات طیبه عبارتند از: معرفت به حقایق، ایمان به غیب، سلامت جسمی و روانی، مدارا و
همزیستی با همنوعان، رحمت و اخوت با مسلمانان، مقابله مقتدرانه با دشمنان، بهرهبرداری
کارآمد و عادلانه از طبیعت، تفکر و عقلانیت، آزادی مسئولانه، انضباط اجتماعی و قانونمداری،
عدالت همهجانبه، تعاون، مسئولیتپذیری، صداقت، نیل به کفاف، استقلال، امنیت و فراوانی.
رسالت
رسالت ملت و نظام
جمهوری اسلامی ایران حرکت عقلانی، مؤمنانه و متعهدانه در جهت ایجاد تمدن نوین اسلامی
متناسب با آرمانها در زیستبوم ایران است.
افق
در سال ۱۴۴۴ هجری شمسی مردم ایران دیندار، عموماً پیرو
قرآن کریم، سنت پیامبر(ص) و اهلبیت(ع) و با سبک زندگی و خانواده اسلامی ایرانی و روحیه
جهادی، قانونمدار، پاسدار ارزشها، هویت ملی و میراث انقلاب اسلامی، تربیتیافته به
تناسب استعداد و علاقه تا عالیترین مراحل معنوی، علمی و مهارتی و شاغل در حرفه متناسباند
و از احساس امنیت، آرامش، آسایش، سلامت و امید زندگی در سطح برتر جهانی برخوردارند.
* * *
تا سال ۱۴۴۴ ایران به پیشتاز در تولید علوم انسانی اسلامی
و فرهنگ متعالی در سطح بینالمللی تبدیل شده و در میان پنج کشور پیشرفته جهان در تولید
اندیشه، علم و فناوری جای گرفته و از اقتصادی دانشبنیان، خوداتکا و مبتنی بر عقلانیت
و معنویت اسلامی برخوردار، و دارای یکی از ده اقتصاد بزرگ دنیا است. تا آن زمان، سلامت
محیط زیست و پایداری منابع طبیعی، آب، انرژی و امنیت غذایی با حداقل نابرابری فضایی
در کشور فراهم شده؛ کشف منابع، خلق مزیتها و فرصتهای جدید و وفور نعمت برای همگان
با رعایت عدالت بین نسلی حاصل شده است. فقر، فساد و تبعیض در کشور ریشهکن گردیده و
تکافل عمومی و تأمین اجتماعی جامع و فراگیر و دسترسی آسان همگانی به نظام قضایی عادلانه
تأمین شده است.
* * *
ایران در آن زمان
از تداوم رهبری فقیه عادل، شجاع و توانمند و ضمانت کافی برای سیاستها، قوانین و نظامات
مبتنی بر اسلام برخوردار است و همچنان با اتکا به آرای عمومی از طریق مشارکت آزادانه
مردم در انتخابات به دور از تهدید ثروت و قدرت و با بهرهگیری نظاممند از مشورت جمعی
نخبگان اداره میشود و قدرت کامل برای دفاع بازدارنده از عزت، حاکمیت ملی و استقلال،
امنیت همهجانبه و تمامیت ارضی خویش را حفظ کرده و عامل اصلی وحدت و اخوت اسلامی، ثبات
منطقهای و عدالت و صلح جهانی است.
در سال ۱۴۴۴ ایران از نظر سطح کلی پیشرفت و عدالت، در
شمار چهار کشور برتر آسیا و هفت کشور برتر دنیا شناخته میشود و دارای ویژگیهای برجسته
جامعه اسلامی و خاستگاه تمدن نوین اسلامی ایرانی است.
تدابیر
۱- تبیین
و ترویج اسلام ناب محمدی(ص) متناسب با مقتضیات روز
۲- تقویت
و تعمیق فرهنگ توحیدی و معادباور و ایمان به غیب
۳- بسط
فرهنگ قرآنی و تعمیق معرفت و تداوم محبت اهل بیت(ع) از طریق زنده نگه داشتن فرهنگ عاشورا
و انتظار بدون انحراف و بدعت
۴- ترویج
آموزههای اخلاق اسلامی و هنجارهای مدنی و تبلیغ عملی دین
۵- شناساندن
علمی و واقعبینانۀ ارزشها و دستاوردهای انقلاب اسلامی
۶- گسترش
تعلیم و تربیت وحیانی، عقلانی و علمی
۷- تربیت
نیروی انسانی توانمند، خلاق، مسئولیتپذیر و دارای روحیۀ مشارکت جمعی با تأکید بر فرهنگ
جهادی و محکمکاری
۸- ارتقای
موقعیت شغلی، کرامت و منزلت اقشار علمی و فرهنگی به ویژه معلمان و استادان
۹- تبیین،
ترویج و نهادینهسازی سبک زندگی اسلامی ایرانی سالم و خانوادهمحور با تسهیل ازدواج
و تحکیم خانواده و ارتقای فرهنگ سلامت در همه ابعاد
۱۰- اهتمام
به احیا و توسعه نمادهای اسلامی ایرانی به ویژه در پوشش، معماری و شهرسازی با حفظ تنوع
فرهنگی در پهنه سرزمین
* * *
۱۱- تحقیق
و نظریهپردازی برای تبیین عدم تعارض دوگانههایی از قبیل عقل و نقل، علم و دین، پیشرفت
و عدالت، ایرانی بودن و اسلامیت، و تولید ثروت و معنویت از سوی صاحبنظران و نهادهای
علمی کشور
۱۲- تقویت
و گسترش تولید علمی اصیل، بومی و مفید در رشتههای علوم انسانی با بهرهگیری از مبانی
و منابع اسلامی و دستاوردهای بشری
۱۳- توسعه
علوم بینرشتهای و مطالعات و پژوهشهای چند رشتهای بدیع و مفید
۱۴- کوشش
و تعامل فکری بلندمدت و پایدار نخبگان و مؤسسات علمی برجسته کشور در عرصه بینالمللی
۱۵- حمایت
فزاینده و مطالبه متناسب از برجستهترین مؤسسات و شخصیتهای علمی کشور برای تولید علم
در راستای رفع نیازها و حل مسائل اساسی جامعه
۱۶- ارزشگذاری
معلومات و مهارتهای غیررسمی روزآمد و کارآمد، ارتقای دانشهای مهارتی و تنوعبخشی
به شیوههای مهارتافزایی
۱۷- ارتقای
دانش پایه و توسعه شبکههای علم، فناوری و نوآوری با همکاری متقابل مؤسسات علمی و پژوهشی،
صنایع و دولت در فرایند تولید کالا و خدمات
۱۸- ارتقای
مهارتهای حرفهای بومی به فنّاوریهای صنعتی با استفاده از دستاوردهای نوین علمی و
تجارب تاریخی و احیای بازارهای تولیدی تخصصی مطابق قابلیتهای سرزمینی
۱۹- پیریزی
و گسترش نهضت کسب و کار هنرهای نمایشی و کاربردهای فضای مجازی با استفاده از میراث
فرهنگی و ادبی ایرانی اسلامی و قابلیتهای ملی و محلی مطابق تقاضا و پسند مخاطب منطقهای
و جهانی
۲۰- التزام
به رعایت اصول و قواعد اسلامی در غایت و ساختار تصمیمات، سیاست گذاری ها و نهادسازی
های اقتصادی و مالی
۲۱- تحقق
عدالت مالیاتی و کاهش فاصلههای جمع درآمد خالص خانوار از طریق ایجاد نظام یکپارچه
مالیات ستانی، تأمین اجتماعی و ارائه تسهیلات مالی با بهره گیری از سامانه جامع اطلاعاتی ملی
۲۲- تسهیل
ورود کارآفرینان به عرصه های اقتصادی به ویژه اقتصاد دانش بنیان و کاهش هزینه های کسب
و کار با تاکید بر اصلاح قوانین، مقررات و رویه های اجرایی کشور
۲۳- تحقق
عدالت در ساختار قانونی نظام بانکی با ایجاد انضباط پولی، رهایی از ربای قرضی، توزیع
عادلانه خلق پول بانکی و بهرهمند سازی عادلانه آحاد مردم جامعه از خدمات پولی
۲۴- استقلال
بودجه دولت از درآمد های حاصل از بهرهبرداری از منابع طبیعی و ثروتهای عمومی و انتقال
این درآمد ها به مردم با تأمین عدالت بین نسلی
۲۵- توقف
خام فروشی منابع طبیعی ظرف ۱۵
سال از زمان شروع
اجرای الگو و جایگزینی آن با زنجیره پیشرونده تولید ارزش افزوده ملی در داخل و خارج
کشور
۲۶- مصون
سازی و تقویت فرآیندها، سیاست ها، تصمیمات و نهادهای اقتصادی در مقابل تکانه های
سیاسی-اقتصادی هدفمند و غیرهدفمند برونزا
۲۷- توسعه
فعالیتهای زیربنایی، اقتصادی و اجتماعی و مصرف آب، انرژی و سایر منابع حیاتی متناسب
با ظرفیت، حقوق و اخلاق زیستی
۲۸- حفظ
حقوق مالکیت عمومی بر منابع طبیعی و ثروت های ملی همراه با رعایت ملاحظات صیانتی، زیست
محیطی و بین نسلی در بهره برداری از آنها
۲۹- کاهش
شدت مصرف انرژی و متناسبسازی سهم تولید و مصرف انرژی از منابع انرژی پاک
۳۰- بسترسازی
برای استقرار متعادل جمعیت و توازن منطقهای در پهنۀ سرزمین بر مبنای آمایش ملی و تخصیص
امکانات و تسهیل و تشویق سرمایهگذاری در بخشهای اقتصادی و فرهنگی مناطق مختلف و توانمندسازی
مناطق محروم با توجه به استعدادهای سرزمینی
۳۱- تمرکززدایی
در ساختار اقتصادی- مالی کشور با واگذاری برنامه ریزی و تصمیم گیری به استانها و شهرستانها
درچارچوب سیاستهای ملی
۳۲- بهرهگیری
از دیپلماسی فعال اقتصادی در کسب فنّاوریهای پیشرفته و تشویق سرمایه گذاری خارجی برای
صادرات و حمایت از صادرات تولیدات داخلی با ارزش افزوده
۳۳- فعال
کردن قابلیتهای سرزمینی و موقعیت ارتباطی ایران از طریق ایجاد زیرساختهای پیشرفته
برای تبدیل ایران به قطب راهبردی فرهنگی، علمی، فناوری و اقتصادی
۳۴- گسترش
قطبهای گردشگری طبیعی، فرهنگی، مذهبی و سلامت با محوریت مناطق و مراکز هویتساز
۳۵- تأمین
امنیت و ایمنی غذا و ترویج تغذیه سالم و ارتقای سازوکارهای نظارت بر تولید و توزیع
مواد غذایی و مصرفی
۳۶- پوشش
همگانی مراقبتها و خدمات و توزیع عادلانۀ منابع حوزۀ سلامت
۳۷- همکاری
بینبخشی و مشارکت نظاممند مردمی در ارتقای سلامت با اولویت پیشگیری و کنترل عوامل
تهدیدکننده
۳۸- تنظیم
نرخ باروری در بیش از سطح جانشینی
۳۹- اعتلا
و تقویت و ترویج دانش بومی در حوزه سلامت مبتنی بر شواهد متقن علمی
۴۰- ارتقای
توانمندیهای حوزۀ پزشکی با هدف ارائۀ آموزش، خدمات و تولیدات در سطح ملی و بینالمللی
۴۱- اعتلای
منزلت و حقوق زنان و ارتقای جایگاه اجتماعی و فرصتهای عادلانۀ آنان و تأکید بر نقش
مقدس مادری
۴۲- ارتقای
استقلال، اقتدار، پاسخگویی و تخصصی شدن نظام قضایی و تربیت و جذب قضات عالم و متعهد
و دانشافزایی مستمر و نظارت بر عملکرد قضات و کارکنان قضایی و اصلاح و الکترونیکی
کردن فرایندهای دادرسی
۴۳- طراحی
و اجرای راههای پیشگیری از جرم و افزایش آگاهی و اخلاق اجتماعی و تقوای عمومی
* * *
۴۴- گسترش
فهم عمیق و تحکیم نظریه مردمسالاری دینی مبتنی بر ولایت فقیه
۴۵- حفظ
و تقویت مردمسالاری دینی، مشارکت مردمی، عدالت و ثبات سیاسی
۴۶- گسترش
و تقویت تشکلهای مردمی به منظور افزایش سرمایه اجتماعی و تحکیم ساختار درونی نظام
۴۷- تقویت
فضای آزاداندیشی به منظور ارزیابی و نقد علمی سیاستها و عملکردهای گذشته و حال برای
تصحیح مستمر آن و حفظ مسیر انقلاب اسلامی
۴۸- ارتقای
نظارت رسمی، مردمی و رسانهای بر ارکان و اجزای نظام و پیشگیری از تداخل منافع شخصیت
حقیقی و حقوقی مسئولان و کارکنان حکومت و برخورد بدون تبعیض با مفسدان به ویژه در سطوح
مدیریتی
۴۹- اجرای
کامل ضمانتهای پیشبینی شده در قانون اساسی در حوزۀ آزادیهای فردی و اجتماعی و آموزش
و ترویج حقوق و تکالیف شهروندی و تقویت احساس آزادی در آحاد جامعه
۵۰- تعیین
ضوابط عادلانه و شفافسازی فرایندهای تخصیص امکانات و امتیازات دولتی؛ درآمد، ثروت
و معیشت مسئولان حکومتی و منابع و هزینههای مالی فعالیت سیاستمداران و تشکلهای سیاسی
۵۱- گزینش
مسئولان و مدیران بر مبنای التزام عملی آنان به حد کفاف در معیشت و اهتمام ایشان به
هنجارهای عدالت، صداقت، راستگویی، اعتماد، فداکاری و پاسخگویی
۵۲- تقویت
اقتدار حاکمیتی و ارتقای نظام سیاسی و متناسبسازی ساختار اداری کشور با روشهای جدید
به گونهای که کمتر از یک درصد جمعیت کشور حقوقبگیر دولت باشند
۵۳- پیشگیری
از شکلگیری تهدید علیه جمهوری اسلامی ایران، گسترش بسیج مردمی و تقویت بنیه دفاعی
بازدارنده
۵۴- تقریب
مذاهب اسلامی و تحکیم اتحاد و انسجام مسلمانان از طریق تأکید بر مشترکات دینی و پرهیز
از اهانت به مقدسات مذاهب اسلامی
۵۵- ترویج
عقلانیت و روحیه جهادی در جهان اسلام و حمایت از حرکتهای اسلامی و نهضتهای آزادیبخش
و استیفای حقوق مردم فلسطین
۵۶- تأکید
بر چندجانبهگرایی، گسترش دیپلماسی عمومی و کمک به حکمیت و صلح بینالمللی