با برداشت زعفران در مرند
زعفران خراسان به اقصای ایران پرکشید
نام زعفران با نام خراسان و قائنات پیونده خورده است. اما اکنون مدیر جهادکشاورزی مرند می‌گوید: «بیش از ٣٠٠ کیلوگرم زعفران از مزارع شهرستان مرند برداشت شده است.» زعفرانی که پیاز آن از سال 1381 به آذربایجان برده شده است. طلای سرخ خراسان بسیار می‌کوشد تا طعم و عطر و رنگ و بوی خود را از گزند باد و باران حفظ کند.
عصر پرس: نام زعفران و برند این محصول کشاورزی ایران با منطقه قائنات در جنوب خراسان گره خورده است. به گونه‌ای که از چهار طلای سرخ قائنات؛ زرشک و عناب و انار و زعفران، این زعفران بود که گوی سبقت را از دیگر محصولات ربود و نام خراسان و بیرجند و قائنات و آبیز را بر سر زبان‌ها انداخت و جهانی کرد. گیاهی که از 3 هزار سال پیش در این منطقه کشت می‌شده است.
اما سود زیاد این محصول راهش را به دیگر شهرهای خراسان، از تربت حیدریه تا سبزوار و گناباد گشود و زمین‌های دیگر این سرزمین نیز زیر کشت رفت. کشت زعفران فرهنگی خاص دارد. از کشت تا داشت و برداشت. از آبیاری در سرمای استخوان‌سوز تا پیش از دمیدن سپیده چیدن گلها و کوشش برای چیدن گلها پیش از برآمدن خورشید و تماس با پرتوهای آفتاب.
زعفران جدا از این فرهنگ عام و خاصی که گرد خود تنیده است و سینه به سینه در ذهن و ضمیر کشاورزان جاری شده است، نیازمند قلب سرد زمین خراسان و درخشش خورشید سوزان بر سرش است. به همین خاطر زعفران گناباد و تربت و سبزوار عطر و طعم و بوی زعفران قائنات را ندارد تا چه رسد به زعفرانی که در فارس و کرمان و لرستان کشت می‌شود. حتی افغان‌ها که تنها چند کیلومتر آنطرف‌تر سکونت داشتند و زمین‌شان شبیه زمین قائنات بود و خورشیدشان همان رنگ و آفتاب را داشت نتوانستند زعفرانی با رنگ و بو و عطر و طعم این سوی مرز فراهم بیاورند.
این حکایت اما حالا از کویر و دشت‌ها گذر کرده و تا مرند پر کشیده است به گونه‌ای که مدیر جهادکشاورزی شهرستان ویژه مرند از آغاز برداشت زعفران از مزارع شهرستان مرند خبر داده است.
جلال رحیم‌زاده با بیان این مطلب افزود: شهرستان مرند به‌لحاظ استعدادهای بالقوه از نظر کشاورزی، محل مناسبی برای کاشت محصول ارزشمند و استراتژیک زعفران به‌شمار می‌آید.
وی گفت: کشت زعفران در شهرستان مرند از سال ١٣٨١ با آوردن پیازهای زعفران از استان خراسان شروع شده و هرساله به‌صورت تدریجی بین کشاورزان افزایش یافته و با توجه به این‌که این محصول جزو گیاهان کم‌مصرف آبی است و با توجه به اقتصادی و ارزآور بودن در بین کشاورزان جایگاه خاصی دارد.
مدیر جهادکشاورزی شهرستان ویژه مرند گفت: با توجه به هزینه‌های کمتر تولید نسبت به سایر محصولات پرمصرف ازجمله آفتابگردان و گوجه‌فرنگی، جایگزین شده و الگوی کشت مناسبی است.
مهندس رحیم‌زاده اضافه کرد که سطح زیرکشت در سال گذشته ٩٥هکتار بوده که امسال با تهیه بذر مرغوب و مناسب از خود شهرستان، ٢٠هکتار افزایش کشت پیدا کرده است.
وی ادامه داد: براساس پیش‌بینی‌های صورت‌گرفته در شهرستان مرند ١١٥هکتار مزارع زعفران توسط ١٢٥نفر زعفرانکار کشت و برداشت می‌شود که از این مقدار تخمین زده می‌شود ٣٣٠-٣٠٠ کیلوگرم زعفران خشک برداشت شود که متوسط برداشت زعفران از هر هکتار ٣ الی ٤ کیلوگرم است.
رحیم‌زاده، از زعفران‌کاران خواست با توجه به مناسب‌بودن آب و هوا، نسبت به آبیاری زودهنگام و مصرف کود‌های آلی و فسفاته لازم، عملکرد مزارع خود را افزایش دهند.
مدیر شهرستان ویژه مرند افزود: ٢ واحد بسته‌بندی دارای برند محلی و تجاری راه‌اندازی شده و همچنین چند واحد بسته‌بندی خانگی به خرید و بسته‌بندی و فرآوری در بسته‌های خاصی اقدام کرده و نسبت به فروش و صادرات آن تمهیدات لازم را انجام داده‌است.
وی اضافه کرد: تاکنون در این مورد نسبت به توسعه این واحدها از محل توسعه کشاورزی و سایر منابع به بهره‌برداران تسهیلات بانکی اعطا شده و مقرر است جهت جایگزینی این محصول نسبت به سایر محصولات پر مصرف از محل صندوق‌مهر امام‌رضا(ع) تسهیلات بانکی ارایه شود.
بنا به گفته‌ها، نوع زعفران تولید شده در شهرستان مرند از بهترین رقم تولیدی این محصول در کشور بوده و ٧هزار نفر روزانه در مراحل مختلف جمع‌آوری و بسته‌بندی این محصول در مرند مشغول به‌کار می‌شوند.
زعفران گیاهی است از تیره زنبقیان که خاصیت‌ها زیادی برای آن برشمرده‌اند. از طعم‌دهنده‌گی به غذا تا خاصیت سرخوشانه‌گی آن و رنگ بنفش برگ‌ها و سرخ گل‌پرهایش در صنعت. گسترش کشت این گیاه کمیاب و گرانبها فرصت خوبی برای گسترش استفاده از آن به وجود می‌آورد. هرچند محصول دیگر جاها به کام بانوان و با سلیقه و ذوق خواص جور نباشد.
