شاخص‌ترین آثارم را برای شجریان نوشتم

سالهاست که ارکسترها در ایران با مشکل مواجه اند، مشکلاتی عدیده که گاها به ترک رهبر ارکستر و یا نوازندگان منجر و گاه کل ارکستر منحل شده که البته مسئله انحلال ارکسترها ساده ترین و پرکاربردترین راهی بوده که مدیران موسیقی طی این سالها در پیش گرفتند به طوری که شاهد فروپاشی متعدد ارکستر سمفونیک تهران و ارکستر موسیقی ملی ایران طی سالها بوده ایم.

اما به طور کلی می توان یک‌سال گذشته را سالی پر فراز و نشیب برای این دو ارکستر دانست سالی که شاید هر روز حاشیه ای جدید از فعالیت ارکسترها به گوش می رسید تا اینکه در نهایت رهبران دو ارکستر از فعالیت خود کناره گیری کردند و ارکستر سمفونیک تهران به رهبر دیگری (شهرداد روحانی) واگذار و ارکستر موسیقی ملی ایران نیز به طور کامل تعطیل شد و جایش را به ارکستر ملی ایران داد که این روزها توسط «فریدون شهبازیان» اداره و رهبری می شود. شهبازیان که علاوه بر ساخت قطعات ماندگار موسیقی ایران، سابقه حضور در ارکسترهای مختلفی را نیز داشته در گفتگوی خود با ما به ساختار ارکستر جدید خود با عنوان «ارکستر ملی موسیقی ایران» و چگونگی فعالیتش در فضای موسیقی ایران پرداخته است.

شما سالهاست در حوزه موسیقی ارکسترال فعالیت می کنید و همراه با استادان ماندگار موسیقی ایران همچون حشمت سنجری و روح الله خالقی نیز همکاری هایی داشتید ، در حال حاضر نیز مسئولیت رهبری ارکستر ملی را برعهده دارید با توجه به اینکه چند سال پیش نیز همین مسئولیت به شما پیشنهاد شده بود چه شد که هم اکنون آن را پذیرفتید؟

انگیزه و دلیل تشکیل این ارکستر به ۴ الی ۵ سال پیش برمی گردد که به من پیشنهاد رهبری ارکستر موسیقی ملی را دادند و به دلیل اینکه مشکلاتی برای نوازندگان پیش آمده بود برای من نیز این امکان پیش نیامد که این کار را انجام دهم. سالها از آن پیشنهاد گذشت و در حال حاضر که ارکسترها در اختیار بنیاد رودکی قرار گرفته اند باز هم از من خواسته شد که کار ارکستر موسیقی ملی را ادامه دهم و من هم به این شرط پذیرفتم که ارکستری به نام ارکستر ملی موسیقی ایران تاسیس و ساماندهی شود یعنی ارکستر موسیقی ملی ارتباطی به حضور من در تالار وحدت ندارد برای اینکه ما ارکستر ملی موسیقی ایران را تاسیس کردیم با اجرای موسیقی نوین ایران و جهان. در حال حاضر هم با تمام اشتیاق و انگیزه پذیرفتم که این ارکستر را ساماندهی کنیم و امیدوارم تا ابتدای سال ۹۶ بتوانیم چند کنسرت برگزار کنیم که نوع اجرا و کیفیت آثارمان برای همگان روشن شود.

بله کاملا. البته این ارکستر با ارکستر موسیقی ملی ایران تفاوت دارد چرا که ارکستر موسیقی ملی ایران فقط آثار آهنگسازان ایرانی را اجرا می کرد ولی آثار آهنگسازان غربی و موسیقی ملی مورد نظر من است. البته باید عنوان کنم که ما مانعی برای ارکستر موسیقی ملی نیستیم و آن ارکستر با حضور آقای فخر الدینی می تواند به کارش ادامه دهد چرا که ما ارکستر دیگری هستیم و سعی داریم اجراهای متفاوتی بر اساس اهدافمان داشته باشیم.

با توجه به تازه تاسیس بودن ارکستر، جدول زمانی اجراهایش مشخص شده؟

ما در حال آماده سازی رپرتواری مخصوص خود ارکستر از آثار همه آهنگسازان سرزمینمان از جمله حسین دهلوی، احمد پژمان، کامبیز روشن روان، هوشنگ کامکار، سعید شریفیان و همه کسانی که می توانند این آثار را در اختیار ما بگذارند، هستیم و قرار است که آنها را با ارکستر اجرا کنیم. البته که همه آثار جدید هم در رپرتوار ارکستر قرار می گیرد. هم اکنون برای اجرای خیلی از آثار به قطعیت رسیده ایم که ان شاءالله در اولین روزی که بتوانیم رپرتوارمان را کامل کنیم به صورت رسمی اعلام خواهیم کرد.

اعضای ارکستر ملی همگی چهره های جوان هستند، این انتخاب بر چه اساسی صورت گرفته؟

با توجه به اینکه در حال تهیه رپرتواری برای ارکستر ملی هستید آیا تا به امروز با خواننده خاصی برای همراهی با ارکستر صحبت شده؟

ما سعی می کنیم از بهترین خوانندگان مان استفاده کنیم. موسیقی ایرانی یکی از مشخصه هایش این است که هر اثری برای یک خواننده خاص نوشته می شود و زمان اجرا نیز هر آهنگساز دوست دارد همان خواننده اثرش را با ارکستر اجرا کند. من نیز شاخص ترین آثارم را برای خواننده بزرگ کشورمان آقای محمدرضا شجریان نوشتم و طبیعتا دوست دارم که این آثار را به وسیله خود ایشان اجرا شود که این امکانش البته هم اکنون به خاطر بیماری ایشان فراهم نیست اما سعی می کنیم از کسانی استفاده کنیم که امکان اجرای این آثار را داشته باشند. در مورد اجرای آثارم با استاد شجریان که باعث فخر همه آهنگسازان و موسیقیدانان کشور هستند سعی ما بر این است که از فرزندشان همایون شجریان که از نظر من خواننده بسیار توانمندی است استفاده کنیم و همچنین سایر خوانندگانی که من با آنها آثاری داشته ام از جمله مثل شهرام ناظری، علیرضا افتخاری و …

یکی از اهداف ارکستر ملی اجرای آثار آهنگسازان کلاسیک غربی و ملل درکنار آثار آهنگسازان ایرانی است آیا این تصمیم به طرح ادغام دو ارکستر ملی و سمفونیک ارتباطی دارد و می توان گفت که این مسئله به نوعی اجرای همان طرح است؟

خیر. سال گذشته قرار بود ارکستری با عنوان ارکستر ملی – سمفونیک ایران تشکیل شود که با من هم صحبت شد و قرار بود این کار انجام شود ولی به دلایلی نشد و بعدها که علی رهبری از ایران رفت و هر دو ارکستر بدون رهبر ماندند تصمیم درستی برای ارکسترها گرفته شد که این دو ارکستر مجزا کارشان را انجام دهند ما در مورد رپرتوار و آثاری که اجرا می کنیم هیچ مشکل و تداخل آثاری با ارکستر سمفونیک تهران نداریم چرا که ارکستر سمفونیک کار خودش را با آقای شهرداد روحانی انجام می دهد و ما هم به موجودیتش احترام می گذاریم و اصلا سعی نمی کنیم فعالیت ما مانع فعالیت آنها شود و اصلا به هیچ وجه مزاحم کار آنها نخواهیم بود. نوازندگان ما کاملا جدا هستند البته بارها گفته شد که نوازنده ها می توانند مشترک باشند ولی من همه سعی ام بر این بود که این اتفاق نیفتد. بنیاد رودکی می توانست ۱۲۰ نوازنده در اختیار داشته باشد و آنها را از نظر مالی پوشش دهد که از این تعداد ۵۰ نوازنده به ما و ۷۰ نوازنده به ارکستر سمفونیک می رسد چون ارکستر سمفونیک به واسطه رپرتوارهایی اجرایی اش نیازمند نوازندگان بیشتری است.

برای اجرای قطعات موسیقی غیرایرانی نیز تداخلی برای اجرا با ارکستر سمفونیک به وجود نمی آید؟ آیا قطعات موسیقی کلاسیک غرب در مشورت با آقای روحانی قطعات انتخاب می شوند؟

صد در صد. در حال حاضر در رپرتوار ارکستر از موسیقی فیلم های خودم قرار داده ام که در فرصتهای بعدی با دوستان عزیزم حسین علیزاده و محمدرضا درویشی نیز صحبت خواهم کرد و آثارشان را در ارکستر اجرا خواهیم کرد همچنین قصد داریم اجراهایمان را با کارگردانی درست ضبط و در اختیار مخاطبان قرار دهیم.

منبع: وبسایت موسیقی ایرانیان