نفت فلات قاره ایران در پساتحریم

میادین نفتی در خلیج فارس امروزه علاوه بر سهم بالایی كه در تولید نفت ایران دارد، در قالب پیشانی صنعت نفت ایران در عرصه رقابت‌های نفتی در منطقه استراتژیك خلیج فارس عمل می‌كند. آنچه مسلم است كاركرد بخش دریایی صنعت نفت ایران تنها معطوف و محدود به تولید منابع هیدروكربنی نیست و نمی‌توان تنها با متر و معیار میزان تولید نفت و گاز، به آینده بخش دریایی صنعت نفت نگریست.

طی دو دهه گذشته به ویژه از زمان پایان جنگ تحمیلی 8 ساله كه آثار و خسارات فراوانی در زیرساخت‌های تولید نفت ایران در خلیج فارس ایجاد كرده بود، كار بازسازی و نوسازی تاسیسات و تجهیزات نفتی ایران در مناطق عملیاتی و سكوهای بهره‌برداری با مشاركت شركت‌های داخلی و خارجی رونق گرفت و بسیاری از میادین آسیب‌دیده ایران در سال‌های جنگ در نهضت بازسازی دو دهه گذشته مرمت شد. به رغم هزینه و وقتی كه برای بازسازی‌ها و نوسازی‌ها صورت گرفت، به گواه مطالعات مستند عمده میادین و ذخایر نفتی ایران در خلیج فارس تاكنون كشف و به مرحله بهره‌برداری رسیده است، اما برنامه‌ریزی برای فعالیت‌هایی همچون فشارافزایی مخازن قدیمی از طریق تزریق گاز و آب، توسعه میادین كوچك و متوسط و از همه مهم‌تر توسعه میادین مستقل گازی در كنار راهبردهایی همچون پایان دادن به سوختن گازهای همراه نفت از جمله اركان تشكیل‌دهنده ساختار توسعه آینده در صنعت نفت دریایی ایران است.

در دو سال گذشته به رغم همه مشكلات فنی - عملیاتی و مالی و با وجود تحریم‌های غرب نرخ تخلیه میادین نفتی (نرخ استهلاك طبیعی مخازن) در خلیج فارس در سطح 4/3 درصد (با احتساب كاهش تكلیفی) بوده كه در بازه استاندارد بین‌المللی برای تولید در دریا نرخ مطلوبی است. علاوه بر این در سال 93 بزرگ‌ترین پایانه شناور صادراتی جهان بانام خلیج فارس راه‌اندازی شد. با وارد مدار شدن این پایانه و افتتاح آخرین مخزن یك میلیون بشكه‌ای، ظرفیت مخازن ذخیره بهرگان به 8/5 میلیون بشكه ارتقا یافت. راه‌اندازی آزمایشی طرح اسكادا (جمع‌آوری، انتقال و كنترل اطلاعات چاه‌های تولیدی واحدهای بهره‌برداری نفت وگاز) در منطقه سیری و دریافت گواهی مدیریت یكپارچه (IMS) از دیگر اقدامات در بخش دریایی میادین نفتی است. در این راستا همچنین باید به بارگیری سومین محصول صادراتی پالایشگاه NGL سیری و بهره‌برداری از پروژه تصفیه پساب‌های بهداشتی در منطقه لاوان در سال 93 اشاره كرد. در این سال تاسیسات طرح سلمان گازی در خشكی و دریا آماده ارسال گاز به جزیزه سیری شد و با این مهم امكان انتقال 250 میلیون فوت مكعب گاز فراهم شد.

همزمان با افزایش تولید، تلاش فراوانی برای به حداقل رساندن سطح آلایندگی فعالیت‌ها استخراج و انتقال در دریا شده است. در این راستا طرح جمع‌آوری انتقال گاز میدان‌های هندیجان و بهرگانسر تكمیل و به سرانجام رسیده است. مزایده فروش گازهای مشعل نیز پیگیری شده كه سال 94 نتایج مهمی از آن عاید صنعت نفت كشور خواهد شد.

در استراتژی جدید نگهداشت تولید سعی شد به جای حفاری چاه‌های جدید، سیاست تعمیر چاه‌های موجود با صرف هزینه كمتر و راندمان مطلوب مورد توجه قرار گیرد. همچنین سرمایه‌گذاری 7 میلیارد دلاری شركت ملی نفت ایران برای میدان‌های رسالت، رشادت و سلمان گازی در منطقه عملیاتی لاوان در قالب بند ق قانون بودجه تصویب شد.

متولیان بخش دریایی صنعت نفت در تلاش هستند تا ایران شركت در عرصه جهانی با پیشگامی در میان سایر كشورهای تولیدكننده، تبدیل به یكی از دو كشور برتر فراساحلی در اكتشاف و تولید نفت و گاز شود. نیل به این مهم با گسترش مرحله‌مندحوزه فعالیت از منطقه‌ای (خلیج فارس و دریای عمان) به بین‌المللی و با تكیه بر ارزش‌های مشترك یكپارچگی، كار تیمی و پاسخگویی اجتماعی میسر خواهد شد.

از دیگر برنامه‌ها می‌توان به تولید روزانه 10 میلیارد فوت مكعب گاز از میادین شركت نفت فلات قاره ایران، تشكیل هاب گاز سیری و لاوان، سوآپ و ترانزیت گاز و نفت از خزر و خلیج فارس، افزایش بازیافت و تولید از میادین با استفاده از تكنولوژی‌های جدید EOR/IOR، ارزیابی و نهایی‌سازی توسعه میادین و مخازن توسعه‌نیافته بالاخص میادین و مخازن مشترك، نگاه و برنامه‌ریزی ویژه در زمینه HSE بالاخص محیط زیست با رویكرد No Flaring، نگاه ویژه و خاص به بهبود مستمر و ارتقای سرمایه انسانی شركت به عنوان ثروت اصلی سازمان اشاره كرد. این اقدامات چشم‌انداز روشنی را برای صنعت نفت ایران در بخش فراساحلی به ویژه با رفع تحریم‌ها، نوید می‌دهد.

_{منبع: روزنامه اعتماد 2 شهریور}