رایزنی برای ورود طرح احیا و تعادل بخشی به پروژه‌های صندوق توسعه ملی

به گزارش سرویس اقتصادی عصرپرس از پاون، رحیم میدانی معاون آب و آبفای وزیر نیرو با تاکید بر اینکه مدیریت منابع آب کشور را نباید در سدسازی خلاصه کنیم، ادامه داد: راه‌حل رفع معضلات آب کشور تنها در سدسازی و یا احداث شبکه‌های آبیاری و زهکشی نیست. مدیریت منابع آب دارای فهرست بلندی از فعالیت‌ها است که یکی از آن‌ها می‌تواند اجرای پروژه‌های سدسازی باشد.

وی با اشاره به اینکه در اجرای پروژه‌های سدسازی بایستی تمامی مسائل را به صورت جامع در نظر بگیریم، گفت: گاهی در یک محدوده‌ای سدی را مطالعه ‌می‌کنیم ولی از حقابه محیط ‌زیست آن غافل می‌شویم در صورتی که باید توجه ویژه‌ای به حقابه زیست محیطی داشته باشیم و حتی اگر در گذشته این اشتباه را انجام داده‌ایم و دقت لازم را نکرده‌ایم باید در حال حاضر که دریاچه‌های سدهای کشور در اختیار ماست این نواقص را جبران کنیم.

میدانی با اشاره به اینکه بخش اعظمی از آب تجدیدپذیر کشور در حوضه‌های آبریز و کف رودخانه‌ها تبخیر می‌شود، ادامه داد: براساس آخرین بیلان استخراج شده مشخص گردیده که 28 درصد از نزولات آسمانی تبدیل به آب‌های سطحی و زیرزمینی شده و مابقی آن تبخیر می‌شود بنابراین این تمامی حجم آبی است که باید بر روی آن برنامه‌ریزی کنیم.

معاون آب و آبفای وزیر نیرو با تاکید بر اینکه نمی‌توانیم تمامی آب تجدیدپذیر کشور را در بخش‌های مختلف مصرف استفاده کنیم، تصریح کرد: پیش از این اگر از وزارت نیرو سوال می‌شد که سهم محیط زیست از منابع آب تجدیدپذیر به چه میزانی است هیچ عددی در این بخش وجود نداشت ولی در طی دو سال اخیر با فعالیت‌های کارشناسی صورت گرفته توانستیم حدود 11 میلیاردمترمکعب از منابع آب تجدیدپذیر کشور را به عنوان حقابه محیط زیست به رسمیت بشناسیم و با تشکیل کارگروه مشترک میان وزارت نیرو و سازمان محیط زیست راجع به نحوه تحویل این 11 میلیارد مترمکعب تصمیم بگیریم.

وی ادامه داد: ستاد احیا هر ساله برای ما تکالیفی را مشخص می‌کند و متناسب با آورد هر سال در فصلی که حتی کشاورزان نتوانند آب را برداشت کنند ما حقابه رودخانه‌ها و تالاب‌ها را رهاسازی می‌کنیم.

عملیاتی شدن 60 درصد از مصوبات شورای عالی آب

میدانی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به عملیاتی شدن 60 درصد از مصوبات شورای عالی آب، از عدم ظرفیت لازم برخی از دستگاه‌ها برای انجام وظایف ذاتیشان سخن به میان آورد و افزود: زمانی که تکالیفی همچون طرح احیا و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی بر عهده وزارت نیرو گذاشته می‌شود مسلما اجرای آن نیاز به منابع مالی و غیرمالی، هماهنگی و حمایت دارد و همه مشکلات با منابع مالی برطرف نمی‌شود. بعضا اعتبارات ما افزایش هم پیدا می‌کند ولی برای دریافت به مشکل تخصیص برمی‌خوریم.

معاون آب و آبفای وزیر نیرو با اشاره اینکه در سال جاری 34 درصد اعتبارات طرح ملی احیا و تعادل بخشی تخصیص یافته است، بیان کرد: در تلاش برای ورود طرح مهم احیا و تعادل بخشی به پروژه‌های صندوق توسعه ملی هستیم، اخیرا نیز جلساتی را در این زمینه برگزار کرده‌ایم که مقرر شده این موضوع در شورای عالی آب مطرح شود تا به دلیل اهمیت بالای اجرای آن، این طرح نیز در قالب پروژه‌های صندوق دیده شود.

طرح احیا و تعادل بخشی از هر پروژه سدسازی مهم‌تر است

وی منابع صندوق توسعه ملی را قابل اطمینان دانست و گفت: زمانی که طرحی در تلاش است تا از 50 درصد منابع آب کشور صیانت کند لازم است حمایت بیشتری از آن صورت بگیرد. طرح احیا و تعادل بخشی از هر پروژه سدسازی و یا توسعه روش‌های نوین آبیاری هم مهم‌تر است.

معاون آب و آبفای وزیر نیرو اضافه کرد: در حال حاضر 54 میلیارد مترمکعب از آب مصرفی ما مربوط به منابع تجدیدپذیر است که این رقم باید به 40 میلیاردمترمکعب کاهش یابد. طرح مهم احیا و تعادل بخشی منابع آب‌های زیرزمینی هم اکنون این هدف را در گام نخست با بستن چاه‌های غیرمجاز دنبال می‌کند.

میدانی با اشاره به اینکه از ابتدای اجرای این طرح تاکنون بیش از 40 هزار حلقه چاه غیرمجاز در کشور مسدود شده است، تصریح کرد: ریشه بحران فعلی ما به برداشت بیش از اندازه از منابع آب کشور بازمی‌گردد. هر ساله به طور متوسط حدود 5.5 میلیارد مترمکعب بیش از توان سفره‌های زیرزمینی آب استخراج می‌کنیم و مرتبا قسمت تجدیدپذیر سفره‌های ما خالی می‌شود.

احیای آب‌های زیرزمینی 20 سال زمان خواهد برد

وی با تاکید بر اینکه هم اکنون احیای آب‌های زیرزمینی 20 سال زمان خواهد برد، خاطرنشان کرد: متاسفانه بعضا شاهد رفتارهای هستیم که احساس می‌کنیم برخی مشکلات در این بخش را باور ندارند. ما گرفتار افت سطح آب‌های زیرزمینی هستیم ولی همچنان برخی از افراد فشار می‌آوردند که چندین چاه جدید در سفره حفاری شود و فشار جدیدی به منابع زیرزمینی خود وارد کنیم. متاسفانه در مدیریت آب کشور مشکل داریم.

معاون آب و آبفای وزیر نیرو همچنین به تشکیل کارگروه ملی سازگاری با کم آبی اشاره کرد و افزود: این کارگروه با مشارکت وزارت جهادکشاورزی، وزارت صنعت، معدن و تجارت، سازمان حفاظت از محیط زیست و با محوریت وزارت نیرو تشکیل شده است و تاکنون چهار نشست آن نیز به طور غیررسمی تشکیل شده است تا با کمک یکدیگر بتوانیم وضعیت آبی کشور را مدیریت کنیم.

میدانی در بخش پایانی سخنان خود به راندمان پایین کشاورزی کشور اشاره کرد و گفت: مجموعه جهاد کشاورزی دو سالی است که اعتباراتی خوبی برای این بخش در نظر گرفته است تا هر ساله در 250 هزار هکتار سیستم‌های نوین آبیاری اجرا شود که هم راندمان آبیاری را به شدت افزایش خواهد داد و هم بهره‌وری مزارع را از حیث تولید بالا خواهد برد ولی این روش‌ها بایستی ما را به کاهش مصرف آب هم برساند و تنها نباید محدود به افزایش راندمان آبیاری و تولید باشد چرا که کشور ما امروزه به کاهش مصرف نیاز دارد.