آب می‌آید، اما بحران می‌ماند!
انتقال آب از طالقان؛ مُسکنی موقت برای عطش تهران
در حالی‌که پروژه انتقال آب از طالقان به تهران با امید کاهش تنش آبی پایتخت در حال اجراست، کارشناسان و مدیران پیشکسوت صنعت آبفا هشدار می‌دهند که این طرح تنها مُسکن موقتی بر بحران عمیق آب تهران است. آنان تأکید دارند راه نجات پایتخت، نه در طرح‌های انتقال، بلکه در اصلاح الگوی مصرف، بازچرخانی آب و مدیریت منابع موجود نهفته است.
به گزارش خبرنگار سرویس اقتصادی عصرپرس، محسن ولی‌زاده دلاور از مدیران باسابقه صنعت آب و فاضلاب کشور در گفت‌وگوی با اشاره به اجرای پروژه انتقال آب از طالقان گفت: با اجرای این پروژه، کمبود آب در مناطق غربی خیابان ولیعصر از شمال تا جنوب تا حدی برطرف خواهد شد، اما مشکل اصلی در مناطق شرقی و جنوبی تهران، به‌دلیل کاهش شدید ذخایر سدهای ماملو، لتیان و لار، همچنان پابرجاست.
وی افزود: مصرف سالیانه آب تهران حدود یک میلیارد و دویست میلیون متر مکعب است؛ معادل ۳۸ متر مکعب در ثانیه. این در حالی است که خط انتقال طالقان در خوش‌بینانه‌ترین حالت تنها ۲.۵ متر مکعب در ثانیه آب به تهران می‌آورد؛ یعنی کمتر از ۸۰ میلیون متر مکعب در سال. این رقم نمی‌تواند تأثیر چشمگیری بر بحران کنونی داشته باشد.
ولی‌زاده دلاور با بیان اینکه انتقال آب، درمان بحران نیست» تأکید کرد: اجرای این پروژه هرچند گامی مثبت است، اما نباید به آن دلخوش بود. نباید فراموش کنیم که دشت قزوین، مبدأ این انتقال، در سه سال اخیر رکورد فرونشست ۳۰ سانتیمتری را ثبت کرده است. بی‌توجهی به آثار زیست‌محیطی این انتقال می‌تواند یک مشکل تازه در نقطه‌ای دیگر از کشور ایجاد کند.
وی ادامه داد: اگر مدیریت مصرف و فرهنگ صرفه‌جویی به‌صورت جدی دنبال شود، اثر آن به‌مراتب بیشتر از آبی خواهد بود که از طالقان منتقل می‌شود. متأسفانه هنوز شهرداری‌ها از آب شرب برای آبیاری فضای سبز استفاده می‌کنند. مقابله با این رویه باید با قاطعیت در دستور کار قرار گیرد.
وی همچنین پیشنهاد کرد:شهرداری تهران که حدود ۷۰۰ حلقه چاه برای آبیاری فضای سبز در اختیار دارد، می‌تواند از چاه‌هایی که فاقد آلودگی هستند با نظارت شرکت آبفا استفاده کند تا ضمن کاهش فشار بر شبکه شهری، منابع موجود به شکل بهینه مدیریت شوند.
ولی‌زاده دلاور در ادامه گفت‌وگو با اشاره به ضرورت بازچرخانی آب و استفاده از آب خاکستری به عنوان راهکار پایدار مدیریت بحران افزود: تهران باید به سمت بازچرخانی آب حرکت کند. آب حاصل از شست‌وشو، حمام و مصارف غیرشرب، همان آب خاکستری است که با تصفیه ساده می‌تواند دوباره برای آبیاری فضای سبز، شست‌وشوی معابر و حتی مصارف صنعتی به کار گرفته شود. در بسیاری از کشورهای پیشرفته، این روش بخش قابل‌توجهی از نیازهای شهری را تأمین می‌کند.
وی تأکید کرد:در حال حاضر، سهم بازچرخانی آب در تهران بسیار پایین است. در حالی‌که اگر فقط ۳۰ درصد از آب مصرفی خانگی پایتخت بازیافت شود، می‌توان تمام نیاز آبی فضای سبز شهر را تأمین کرد و فشار بر منابع آب شرب را تا حد زیادی کاهش داد.
وی تصریح کرد:ضروری است در ساخت‌وسازهای جدید، سیستم جداسازی آب خاکستری پیش‌بینی شود و شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در حوزه تصفیه آب مورد حمایت قرار گیرند. هر قطره آب استفاده‌شده می‌تواند دوباره به چرخه مصرف بازگردد، اگر مدیریت و اراده لازم وجود داشته باشد.
به گفته این کارشناس، تا زمانی که تهران با الگوی کنونی مصرف و توسعه پیش می‌رود، هیچ خط انتقالی از طالقان یا سایر منابع نمی‌تواند عطش پایتخت را فروبنشاند بلکه راه نجات، در بازچرخانی و مصرف هوشمندانه است، نه انتقال پرهزینه از دیگر استان‌ها.
