پایش هوشمند چاه‌های کشاورزی با مدیریت توأمان آب و برق
معاون دفتر توسعه نظام‌های فنی، بهره‌برداری و دیسپاچینگ برق‌آبی شرکت مدیریت منابع آب ایران، جزئیات کامل اجرای برنامه مدیریت توأمان آب و برق چاه‌ها با همکاری دو بخش آب و برق و نتایج آن در سال ۱۴۰۳ را تشریح کرد.
به گزارش سرویس اقتصادی عصرپرس، در راستای صیانت از منابع آب زیرزمینی، جلوگیری از فرونشست دشت‌ها و ارتقاء بهره‌وری مصرف انرژی در بخش کشاورزی، برنامه مدیریت توأمان آب و برق چاه‌ها با همکاری دو بخش آب و برق توسط وزارت نیرو به مرحله اجرا درآمده است.
حمید رحمانی معاون دفتر توسعه نظام‌های فنی، بهره‌برداری و دیسپاچینگ برق‌آبی شرکت مدیریت منابع آب ایران با اشاره به اهداف اصلی برنامه مدیریت توأمان آب و برق چاه‌های کشاورزی گفت: این برنامه در راستای صیانت از منابع آب زیرزمینی، جلوگیری از فرونشست دشت‌ها و زمینه‌سازی برای تحویل حجمی آب مطابق با پروانه‌های بهره‌برداری و جلوگیری از برداشت‌های غیرمجاز تدوین و اجرایی شده است.
وی افزود: هدف اصلی، پایش هوشمند انرژی مصرفی چاه‌های کشاورزی برای ارتقاء و بهینه‌سازی مدیریت مصرف انرژی است؛ به‌گونه‌ای که از طریق رصد مصرف برق، کنترل برداشت آب نیز امکان‌پذیر شود.
شناسایی و تدقیق ۲۲۰ هزار مشترک در سراسر کشور
رحمانی با اشاره به فرآیندهای اجرایی این برنامه توضیح داد: ابتدا هماهنگی لازم بین دو بخش آب و برق در خصوص چاه‌های برق‌دار در تمامی استان‌ها صورت گرفت. طی این فرایند، به طوری که تمامی مشترکین چاه‌های کشاورزی که حدود ۲۲۰ هزار مشترک هستند در یک سامانه واحد شناسایی، تطبیق و تدقیق شدند که پیشرفت کشوری در این زمینه حدود ۹۷ درصد و در بسیاری از استان‌ها صددرصد است.
مصرف مجاز انرژی با ضریب رواداری در سال اول
معاون دفتر توسعه نظام‌های فنی، بهره‌برداری و دیسپاچینگ برق‌آبی شرکت مدیریت منابع آب ایران افزود: بر اساس پروانه بهره‌برداری، میزان مجاز برق مصرفی و حجم آب برداشتی برای هر کشاورز مشخص شده است اما با توجه به احتمال استفاده از برق چاه برای سایر مصارف، افزایش سطح زیر کشت غیرمجاز، راندمان پایین تجهیزات و... در سال اول اجرای برنامه، ضریب رواداری ۱.۷ برابر سهمیه انرژی مندرج در پروانه در نظر گرفته شد.
پایش مستمر و ارسال هشدارهای پیامکی از طریق ساپاد
رحمانی ادامه داد: اساس برنامه، رصد ماهانه مصرف انرژی چاه‌ها با سقف پروانه بهره‌برداری است. اگر مصرف از حد مجاز بیشتر شود، مشترک به‌عنوان پرمصرف یا بدمصرف شناخته می‌شود. سامانه پایش اطلاعات و داده‌های آب و برق (ساپاد)، هر سال میزان مجاز مصرف و هر ماه وضعیت مصرف را به‌صورت پیامکی اطلاع‌رسانی می‌کند.
سیستمی شدن فرآیند رسیدگی و ارجاع به شرکت‌های توزیع برق
به گفته وی، در سال ۱۴۰۳ با توسعه سامانه ساپاد، فرآیند بررسی سیستمی وضعیت مشترکین و ارجاع به شرکت‌های توزیع برق آغاز شد. بدین طریق که وضعیت هر مشترک در ساپاد بر اساس میزان عملکرد مصرف انرژی و سهمیه انرژی مجاز ماهانه و سالانه آنها بررسی و مشترکینی که پس از شروع سال آبی، دوبار از حد مجاز سهمیه انرژی مجاز ماهانه خود عبور کرده و انرژی بیشتری مصرف کرده باشند، وارد کارتابل آب می شوند.
وی خاطرنشان کرد: برای این دسته پیامک اخطار مراجعه به شرکت آب منطقه‌ای صادر و در صورت مراجعه، پس از بررسی، تعهدنامه رعایت الگوی مصرف اخذ می‌شود.
محدودسازی برق در صورت تخلف و عدم مراجعه
رحمانی افزود: در صورت عدم مراجعه، میزان برداشت آب بررسی و در صورت وجود اضافه‌برداشت، مشترک برای محدودسازی برق به کارتابل برق ارجاع داده می‌شود. در غیر این صورت، فقط مدیریت انشعاب بررسی خواهد شد. چنانچه مشترک مازاد برداشت آب نداشته باشد، برای مدیریت انشعاب و بررسی دلیل اضافه مصرف برق به کارتابل برق ارجاع می‌شود. در صورتی که مشترک سهم مجاز آب سالانه را مصرف نکرده باشد، برق چاه مشترک به‌صورت موقت و تا زمان مراجعه در حد مصارف خانگی (۵ کیلووات) محدود خواهد شد.
وی تأکید کرد: در این برنامه، مبنای اصلی مدیریت، حجم آب مصرفی است؛ لذا اگر فقط مصرف انرژی بیش از حد مجاز باشد اما برداشت آب در سقف پروانه باشد، صرفاً به کارتابل برق ارجاع داده می‌شود.
معاون دفتر توسعه نظام‌های فنی، بهره‌برداری و دیسپاچینگ برق‌آبی شرکت مدیریت منابع آب ایران، نتایج اجرای برنامه در سال ۱۴۰۳ را اینگونه برشمرد:
۱. ۴۵ هزار مشترک پرمصرف انرژی شناسایی شدند که حداقل دو مرتبه از سهمیه ماهانه عبور کرده‌اند.
۲. وضعیت برداشت آب ۳۲ هزار نفر بررسی شد که از این تعداد، ۱۳ هزار مشترک فاقد مازاد برداشت آب بودند و صرفاً برای مدیریت انشعاب به کارتابل برق ارجاع شدند که تاکنون برای ۳ هزار نفر اقدام شده است.
۳. ۱۸ هزار مشترک دیگر علاوه بر تخلف در مصرف انرژی، دارای برداشت آب بیش از حد مجاز هم بوده اند که مشمول محدودسازی برق تا پایان سال شده‌اند. از این تعداد شرکت‌های توزیع برق برای ۴ هزار مشترک اقدام به محدودسازی برق تا پایان سال کرده‌اند.
۴. اتصال مجدد برق برای یکهزار مشترک نیز با ارائه تعهدنامه رعایت الگوی مصرف انجام شده است.
برنامه‌های سال ۱۴۰۴؛ نوبت چاه‌های فاقد پروانه و غیرمجاز
رحمانی در پایان از برنامه‌های سال آینده خبر داد و گفت: در نظر است برای سال ۱۴۰۴ با برنامه‌ریزی صورت گرفته مشترکین چاه‌های فاقد پروانه بهره‌برداری و یا چاه‌هایی که پروانه بهره‌برداری آنها منقضی شده است و نیز چاه‌های مشمول قانون تعیین تکلیف که تعیین تکلیف نهایی نشده‌اند نیز مشمول اعمال محدودیت مصرف برق تا زمان مراجعه شوند و برق مشترکین چاه‌های غیرمجاز و متروکه قطع شود.
معاون دفتر توسعه نظام‌های فنی، بهره‌برداری و دیسپاچینگ برق‌آبی شرکت مدیریت منابع آب ایران گفت: همچنین برق چاه‌های غیرمجاز و متروکه قطع می‌شود. در همین راستا، دستورالعمل اجرایی برای تحقق اهداف این برنامه در چارچوب بند پ ماده ۴۰ قانون برنامه هفتم توسعه، در حال تدوین است و به‌زودی ابلاغ خواهد شد.
