به گزارش سرویس اقتصادی عصرپرس، "محمد جواد زارعیان" مدیر پژوهشکده مطالعات و تحقیقات منابع آب موسسه تحقیقات آب در مطلبی ضمن تشریح سامانه پایش و پیشبینی بارش و سیلاب کشور عنوان کرد: این سامانه (به آدرس: https://fws.wri.ac.ir)، توسعهیافته در موسسه تحقیقات آب، به عنوان یک ابزار حیاتی در حوزه مدیریت بحران و پدافند غیرعامل، نقش موثری در کاهش خسارات ناشی از سیلابها ایفا میکند.
این سامانه که از سال ۱۳۹۶ بهصورت عملیاتی در اختیار مدیران و کارکنان بخش آب وزارت نیرو و سایر نهادهای مربوطه قرار گرفته است، اطلاعات کلیدی در زمینه پیشبینی بارش و سیلابهای احتمالی را از طریق مدلهای جهانی و مدلهای منطقهای بومیشده ارائه میدهد.
توسعه این سامانه در دو فاز پیش بینی شده بود. فاز اول توسعه سامانه (پیش بینی بارش های کشور) پایان یافته است، لیکن ارتقاء مستمر مدلهای بومی پیشبینی بارش کشور در حال پیگیری است.
فاز دوم سامانه (پیش بینی هیدروگراف سیلاب با استفاده از مدل
های توزیعی هیدرولوژیکی) برای تعدادی از حوضههای آبریز کشور انجام شده و برای سایر حوضههای آبریز در حال پیگیری است.
سیلابها به عنوان یکی از مخاطرات طبیعی مکرر، میتوانند خسارات جبرانناپذیری به مناطق مسکونی، تأسیسات و زیرساختهای حیاتی وارد کنند و به همین جهت، مدیریت بهینه و پیشگیرانه آنها یکی از اولویتهای مهم پدافند غیرعامل است.
در این راستا، سامانه پیشبینی و پایش سیلاب کشور، با فراهمآوردن اطلاعات دقیق و بهروز از وضعیت بارشها، حوضههای آبریز و سدها، به مدیران و برنامهریزان اجازه میدهد تا با دقت بالاتری به برنامهریزی و اقدام در برابر سیلابها بپردازند.
این سامانه به عنوان یک ابزار کارآمد برای بهبود هماهنگی و آمادگی نهادهای مختلف، کمک میکند تا منابع و تجهیزات امدادی به سرعت در مناطق خطرپذیر متمرکز شوند و اقدامات پیشگیرانه مانند تخلیه به موقع مناطق حساس و مقاومسازی سازهها انجام گیرد.
یکی از مهمترین کارکردهای سامانه پیشبینی و پایش سیلاب، ارائه هشدارهای بهموقع در خصوص بارشهای شدید و وقوع سیلابهای احتمالی است.
با توجه به پیشبینیهای این سامانه، اطلاعات جامع و عملیاتی در اختیار مدیران بحران، کارشناسان فنی، و نهادهای امدادی قرار میگیرد تا بتوانند از زمان وقوع بحران آگاه شده و آمادگی لازم را برای مواجهه با آن به دست آورند.
از سوی دیگر، این سامانه امکان شناسایی و پایش نواحی حساس و آسیبپذیر مانند مناطق پست، نواحی ساحلی، و سدهای کشور را فراهم میکند. با توجه به شبیهسازی و تحلیل دادهها، این سامانه به مقامات کمک میکند تا از حجم و شدت سیلابهای محتمل آگاهی یابند و تدابیر مناسبی برای مهار سیلابها اتخاذ کنند.
سامانه پایش و پیشبینی سیلاب با ارائه دادههای دقیق و لحظهای، امکان همکاری و هماهنگی بین نهادهای مختلف مانند وزارت نیرو، سازمان مدیریت بحران، سازمان هواشناسی و نیروی انتظامی را فراهم میکند. این هماهنگی، موجب واکنش سریعتر و کارآمدتر به حوادث میشود و اثرات ناشی از سیلابها را کاهش میدهد.
در بسیاری از مواقع، مدیریت منابع و اقدامات پیشگیرانه به علت نبود اطلاعات کافی و بهموقع با مشکل مواجه میشود؛ در حالی که این سامانه با رصد لحظهای و ارائه اطلاعات شفاف، این چالش را برطرف کرده و موجب میشود تا همواره برنامههای اضطراری مطابق با شرایط واقعی اتخاذ شوند.
از طرف دیگر، سامانه پایش و پیشبینی سیلاب با ارائه اطلاعاتی دقیق و بهموقع از شرایط سیلابی و احتمال طغیان آب، امکان تخلیه به موقع سدها، تقویت ایمنی سازهها، و حفاظت از خطوط حیاتی را فراهم میسازد.
این اقدامات به کاهش خطرات و خسارات در صورت بروز بحران کمک کرده و از استمرار کارکرد زیرساختهای حیاتی اطمینان حاصل میکند.