انستیتو پاستور ایران تنها انستیتو پاستور در منطقه خاورمیانه است

به گزارش سرویس اجتماعی عصرپرس، احسان مصطفوی در نشست خبری با اشاره به فعالیت بیش از ۱۰۴ ساله انستیتو پاستور ایران و دستاوردهای آن در کنترل و مقابله با بیماری‌ها، گفت: انستیتو پاستور ایران در طول تاریخ بیش از ۱۰۰ ساله خود نقش مهمی در کنترل بیماری‌ها ایفا کرده است.

مصطفوی به فعالیت‌های ماندگار انستیتو پاستور ایران اشاره کرد و ادامه داد: این انستیتو در سال ۱۲۹۸ بر پایه مشکلات آن مقطع زمانی کشور نظیر بخش مایه کوبی، اپیدمیولوژی، آبله، سل، هاری، میکروب‌شناسی، واکسن سازی و ب ث ژ شکل گرفته است. سرم تراپی هاری در کنار واکسن هاری از جمله اتفاقات آن زمان انستیتو پاستور است که به عنوان درمان معمول هاری در دستور کار سازمان جهانی بهداشت قرار گرفت.

وی ادامه داد: کنترل بیماری‌های واگیر متعدد از جمله طاعون در غرب کشور، ریشه کنی آبله در ایران و منطقه خاورمیانه شرقی و همچنین ضدعفونی آب شهر تهران از جمله دیگر این اقدامات است.

وی به اقدامات انستیتو پاستور ایران در کنترل بیماری‌های عفونی در سایر کشورها، اشاره کرد و گفت: کارشناسان بیماری طاعون انستیتو پاستور ایران فعالیت‌های خود را در ۲۲ کشور دیگر نیز انجام دادند. همچنین تحت نظارت یونیسف، ۲۳۸ میلیون کودک از حداقل ۲۲ کشور، واکسن ب ث ژ ساخت ایران را استفاده کرده‌اند.  

مصطفوی گفت: همچنین واکسن‌های تولیدی انستیتو پاستور ایران به کشورهای عراق، افغانستان و مصر صادر شده و واکسن وبا تولیدی انستیتو پاستور ایران به فرانسه صادر شده است.

وی با بیان اینکه انستیتو پاستور موضوع رفع معضلات و ارتقاء سلامت مردم را در کانون توجه قرار داده‌ است، خاطرنشان کرد: برنامه‌های انستیتو پاستور در چهار حلقه «پژوهش»، «آموزش»، «خدمات تخصصی» و «فناوری و تولید» انجام می‌شود. این حلقه‌ها با یکدیگر مرتبط هستند و در راستای حل مشکلات مردم ایجاد شده‌اند. با توجه به اقدامات صورت گرفته، انستیتو پاستور به قطب بیوتکنولوژی کشور تبدیل شده است. ایجاد قطب بیوتکنولوژی کشور از سال ۱۳۷۴ آغاز شد و با اقدامت متعددی مانند اجرای پروژه هپاتیت B، تولید چند داروی نوترکیب، توسعه ارتباطات با شبکه بین‌المللی پاستور، ایجاد و راه‌اندازی دوره دکتری تخصصی فرآورده‌های بیوتکنولوژیک، زمینه تبدیل انستینو پاستور به قطب بیوتکنولوژی در کشور فراهم شد.

رئیس روابط عمومی و امور بین‌الملل انستیتو پاستور، با بیان اینکه فعالیت‌های تحقیقاتی این مجموعه دارای گروه‌های تحقیقاتی متعددی است، اظهار کرد: ۶ گروه تحقیقاتی که شامل گروه‌های «میکروب‌شناسی»، «ویروس‌شناسی»، «ژنتیک و متابولیسم»، «بیماری‌های نوین»، «انگل‌شناسی و قارچ‌شناسی و ایمونولوژی» و «تحقیقات بالینی، اپیدمیولوژی و آمار زیستی» می‌شود. این گروه‌ها در زمینه‌ها مختلف به انجام امور تحقیقاتی می‌پردازند.

وی درباره شبکه‌های تحقیقاتی انستیتو پاستور خاطرنشان کرد: ۳ شبکه تحقیقاتی در زمینه‌های «بیوتکنولوژی»، «پزشکی مولکولی» و «بیماری‌های نوپدید و بازپدید» ایجاد شده که ذیل این شبکه تحقیقاتی، ۴ مرکز تحقیقاتی «میکروب‌شناسی»، «بیوتکنولوژی»، «بیماری‌های نوپدید و بازپدید» و «زئونوز» فعالیت می‌کنند.

مصطفوی با اشاره به اینکه اعضای هیات‌علمی انستیتو پاستور که نسبت به نگارش مقاله اقدام کرده‌اند، افزود: تعداد اعضای هیات‌علمی انستیتو پاستور ۱۳۰ نفر است که این افراد ۷ هزار و ۳۵۷ مقاله را به رشته تحریر درآورده‌اند. بررسی‌ها بیانگر این است که تعداد مقاله نسبت به اعضای هیات‌علمی انستیتو پاستور معادل۴.۰۶ درصد است. همچنین تعداد استناد به مقالاتی که توسط اعضای هیات‌علمی انستیتو پاستور نگارش شده، ۱۲۷ هزار و ۸۱۳ مورد است. میزان استناد به مقالات۱۷.۳۷ درصد است.

وی با اشاره به احداث آزمایشگاه‌های مرجع کشور در انستیتو پاستور نیز گفت: آزمایشگاه‌های مرجع انستیتو پاستور شامل آزمایشگاه‌های کووید ۱۹، آبله میمونی، هاری، اشرشیاکلای، آربوویروس و تب‌های خونریزی دهنده ویروسی، بیوشیمی، مالاریا، سیاه‌سرفه، طاعون، تولارمی، تب کیو، پروتیئن شیمی و تشخیص پیش از تولد می‌شود. هچنین دو آزمایشگاه‌ همکار مرجع هپاتیت، ایدز و آنفلونزا در انستیتو پاستور وجود دارد.

وی با بیان اینکه فعالیت در حوزه تشخیص بیماری‌های واگیردار از دیگر اقدمات انستیتو پاستور است، خاطرنشان کرد: انستیتو پاستور ایران در حوزه تشخیص بیماری‌های واگیردار مانند سل، لیشمانیوز، توکسوپلاسموز، بورلیوز، سیاه‌زخم، بوتولیسم، بروسلوز و بیماری‌های قارچی نیز فعالیت می‌کند.

مصطفوی با بیان اینکه بیماری هاری را در کانون توجه قرار داده‌ایم، افزود: با توجه به اهیمت بیماری هاری، انستیتو پاستور به عنوان همکار سازمان جهانی بهداشت در حوزه هاری به حساب می‌آید.

وی با بیان اینکه به منظور پاسخ سریع در طغیان‌های ویروسی نسبت به راه‌اندازی شبکه آزمایشگاه مولکولی کووید۱۹ اقدام کرده‌ایم، خاطرنشان کرد: این شبکه ۵۰۰ آزمایشگاه در سراسر کشور را شامل می‌شود. ایجاد شبکه آزمایشگاه فقط به منظور طغیان ویروس کووید نبود بلکه با ایجاد این شبکه توانسته‌ام طغیان آبله میمونی را کنترل کنیم. این شبکه برای مقابله با سایر تهدیدات زیستی نیز مناسب است.

وی با اشاره به اقدامات آموزشی انستیتو پاستور نیز گفت: دوره دکتری تخصصی فرآورده‌های بیولوژیک را در سال ۱۳۷۷ ایجاد کردیم. رشته‌های زیست‌فناوری پزشکی، زیست‌فناوری دارویی، زیست‌فناوری سامانه‌ای، باکتری‌شناسی پزشکی و دکتری پژوهش و فناوری محور در این انستیتو تدریس می‌شود.

مصطفوی درباره سبد محصولات تولیدی انستیتو پاستور نیز گفت: واکسن‌های پاستوکووک، پاستوکووک پلاس، هپاتیت ب، واکسن ب. ث. ژ، ضد سرطان مثانه و هاری دامی توسط انستیتو پاستور تولید شده است. همچنین محلول‌های تزریقی، انواع آنتی‌ژن و آنتی‌سرم نیز جزو دیگر تولیدات این مجموعه به حساب می‌آید.

وی ادامه داد: تولیدات انستیتو پاستور محدود به تولید سرم و واکسن نمی‌شود بلکه در زمینه تکثیر و پرورش حیوانات دانشگاهی فعال هستیم.

این عضو هیات علمی انستیتوپاستور ادامه داد: موضوع فعالیت‌های توسعه‌ای را در کانون توجه قرار داده‌ایم؛ در این راستا، در جهت تولید واکسن پنوموکوک و روتاویروس گام برداشته‌ایم.

مصطفوی همچنین درباره پایگاه‌های تحقیقاتی انستیتو پاستور گفت: پایگاه تحقیقاتی بیماری‌های نوپدید در سال ۱۳۳۱ و با شیوع طاعون در غرب کشور ایجاد شد. سال ۱۳۹۳، این پایگاه تحقیقاتی موفق به کسب مرجعیت کشوری برای بیماری‌های طاعون، نولارمی و «تب کیو» شد. پایگاه‌های تحقیقاتی آمل و تجریش جزو دیگر مراکز تحقیقاتی انستیتو پاستور هستند.

وی درباره پروژه‌های توسعه‌ای انستیتو پاستور گفت: ساخت آزمایشگاه حساس آغاز شده و تا کنون ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است. همچنین احداث ساختمان تولید واکسن‌های پنوموکوک و تتانوس آغاز شده و پیشرفت‌های خوبی حاصل شده است.

او درباره میزان استمرار تولید واکسن‌های انستیتو پاستور گفت: براساس برآوردهای انجام شده، میزان تولید واکسن‌های پاستوکووک و پاستوکووک پلاس، بیش از ۱۶ میلیون دوز است. همچنین میزان واکسن تولیدی «هپاتیت ب» بیش از ۹ میلیون دوز است. همچنین آمار و ارقام بیانگر این است که بیش از ۱۱ میلیون دوز واکسن ب. ث. ژ تولید شده است.

او درباره تولید واکسن پنوموکوک در کشور گفت: سال ۱۳۹۷، قراردادی به منظور انتقال تکنولوژی این واکسن با یک شرکت کوبایی منعقد شد. به دلیل اینکه در زمان عقد قرارداد و انتقال تکنولوژی با پاندمی کرونا مواجه شدیم، براساس متمم الحاقی توانستیم قرارداد انتقال تکنولوژی و تولید واکسن پاستوکووک را به سرانجام برسانیم.

وی در این باره ادامه داد: تیر ماه ۱۴۰۱، پروژه احداث ساخت اسکلت بتنی ساختمان تولید واکسن‌های پنوموکوک و تتانوس آغاز شد. این پروژه به عنوان بزرگ‌ترین خط تولید واکسن‌های پلی‌ساکاریدی دارای تکنولوژی پوششی به حساب می‌آید. همچنین مطالعات اپیدمیولژیک برای بررسی سویه‌های در گردش مرتبط با ویروس واکسن پنوموکوک را در فروردین ماه سال جاری انجام دادیم. همچنین ظرفیت واکسن را از ۷ به ۱۳ رساندیم؛ تفاهم‌نامه این موضوع در آذر ماه ۱۴۰۲ منعقد شد.

وی درباره تولید واکسن روتاویروس در کشور نیز گفت: دو سناریو در خصوص واکسن روتاویروس مطرح شده است. نخست اینکه با یک شرکت هندی که مورد تایید سازمان جهانی بهداشت است، قراردادی را به منظور انتقال تکنولوژی منعقد کرده‌ایم. همچنین قراردادی با یک شرکت دانش‌بنیان که مورد تایید سازمان غذا و دارو است به منظور ساخت واکسن روتاویروس منعقد شده است.

مصطفوی ادامه داد: سال ۱۴۰۱، موافقت اصولی با تولید واکسن روتاویروس انجام شد و برای آماده‌سازی زیرساخت‌های مرتبط با واکسن اقدامات لازم انجام شده است.

وی در ادامه در توضیح دستاوردهای انستیتو پاستور در دولت سیزدهم نیز گفت: واکسن پاستوکووک اولین واکسنی بود که توانست تاییدیه‌های لازم برای تزریق به کودکان را به دست آورد. همچنین تولید کیت تشخیص اومیکرون از دیگر اقدامات این مجموعه به حساب می‌آید.

مدیر روابط عمومی و امور بین‌الملل انستیتو پاستور در پاسخ به پرسش پرداخت مطالبات این مجموعه نیز گفت: پیگیری‌هایی که با کوبا داشتیم در خصوص مشکل مالی نبود و فقط در خصوص انتقال مبلغ مباحثی مطرح بود. با توجه به سفر روسای جمهور دو کشور کوبا و ایران به کشورهای یکدیگر، موضوع انتقال مطالبات مربوط به واکسن‌های کووید و پنوموکوک حل شده است و پرداختی به کوبا صورت گرفته است.

صادرات واکسن‌ پاستوکووک را به مقدار ۲۰۰ هزار دوز به کشور ونزوئلا 

وی درباره صادرات واکسن‌های نیز گفت: ما توانسته‌ایم واکسن‌ پاستوکووک را به مقدار ۲۰۰ هزار دوز به کشور ونزوئلا صادر کنیم. همچنین در نظر داریم که واکسن‌های هاری دامی، ب. ث.ژ و هپاتیت ب را به کشورهای دیگر صادر کنیم و صحبت‌هایی در این زمینه شکل گرفته است.

وی درباره ساخت واکسن کووید گفت: زمانی که کشور در زمینه واکسن کووید دچار مشکل بود نسبت به واردات واکسن اقدام کردیم اما نتیجه‌ای حاصل نشد. با توجه به شرایط موجود، ما در زمینه ارتقاء افزایش ظرفیت واکسن گام برداشتیم که با توجه به ظرفیت ایجاد شده بتوانیم در بحران‌های بعدی از ظرفیت موجود استفاده کنیم. مسئولان وزارت بهداشت به تامین دارو در حداقل‌ترین زمان ممکن توجه کرده‌اند و این موضوع در زمان کرونا نیز اتفاق افتاد.

مصطفوی در پاسخ به چرایی متوقف شدن تحقیقات خاطرنشان کرد: اگر ماموریتی درباره بروزرسانی و تولید واکسن به انستیتو پاستور محول شود ما از آمادگی کامل برای اجرا آن برخوردار هستیم. سیاست‌گذاری در حوزه واکسن‌ها باید از معاونت بهداشت پیگیری شود.

وی درباره واکسن هاری دامی گفت: مجوز تولید این واکسن اخذ شده و مراحل تولید را آغاز کرده‌ایم. با توجه به درخواست سازمان دامپزشکی کشور در جهت تولید این واکسن گام برداشته‌ایم و پیش از این، واکسن به کشور وارد می‌شد.

مصطفوی درباره وضعیت کرونا در کشور گفت: آزمایشگاه مرجع در انستیتو پاستور احداث شده است؛ ما موظف هستیم که واریانت‌های مختلف را بررسی کنیم. تا به این لحظه، گزارشی درباره واریانتی که در جهان شایع است از جمله JN.۱؛ در کشور ما ثبت نشده است. البته عدم گزارش به معنای اینکه آن سویه به کشور وارد نشده، نیست؛ به دلیل اینکه گردش ویروس و نمونه‌گیری کاهش یافته است و می‌توان گفت که ابتلا به سویه جدید کووید کم است.