فرازو فرود همکاری میان شرکت‌های بزرگ و استارتاپ‌ها

به گزارش سرویس اقتصادی عصرپرس، پنل تخصصی چالش‌ها و راهکارهای فناورانه بین شرکت‌های بزرگ و استارتاپ‌ها با حضور مهدی شفیعی مدیرعامل شتاب‌دهنده آوان تک، مرتضی نظام آبادی معاون مهندسی بخش سرویس مپنا، محسن پیرمحمدی مدیر تحقیقات مپنا، مریم فاقعی کارشناس مدیریت تکنولوژی مپنا و مازیار جوانی مدیرساخت داخل گروه مپنا امروز ۲۳ آبان در محل دائمی نمایشگاه‌های بین المللی تهران برگزار شد.

در این برنامه، مریم فاقعی به موضوع ین پنل تخصصی پرداخت و گفت: میانگین تعداد همکاری‌ها برای هر بنگاه در طی دهه گذشته از ۴ به بیش از ۳۰ همکاری افزایش یافته است. همچنین ۵۰۰ کسب و کار برتر جهان، هر کدام سالانه به طور متوسط در ۶۰ اتحاد استراتژیک مشارکت دارند.

وی ادامه داد: با وجود اهمیت همکاری‌ها برای سازمان‌ها، موفقیت در آن‌ها امری چالشی است و در برخی پژوهش‌ها آمده است حتی تا ۷۰ درصد همکاری‌ها با شکست مواجه می شود. پس الزامی است چالش های همکاری‌ها بررسی شده و برای آن ها راهکار یافت.

فاقعی با ییان اینکه همکاری‌های فناورانه از منظرهای مختلفی چون هدف، فرم همکاری،  دانش طرفین و طرفین همکاری تقسیم بندی می‌شود، اظهار داشت: دراین مبحث تقسیم بندی همکارهای فناورانه از منظر طرفین همکاری را مورد بررسی قرار می‌دهیم، این منظر به دو زیرمجموعه متقارن و نامتقارن تقسیم می‌شود.

کارشناس مدیریت تکنولوژی مپنا عنوان کرد: همکاری‌های نامتقارن همکاری‌هایی هستند که در آن یک شریک (غالب) به واسطه منابع برتر خود، از قدرت چانه زنی بیشتری برخوردار است.

فاقعی ادامه داد: در تعریف شرکت‌های کوچک و متوسط نظرات مختلفی وجود دارد، بانک جهانی شرکت‌هایی که حداکثر ۵۰ پرسنل یا گردش مالی سالیانه و دارایی آنها ۱۵ میلیون دلار است، اتحادیه اروپا شرکت‌های با حداکثر ۲۵۰ کارمند و گردش مالی ۵۰ میلیون یورو و مجموع ترازنامه حداکثر ۴۳ میلیون یورو و وزارت صنعت، معدن و تجارت ایران شرکت هایی با حداکثر ۵۰ پرسنل و بانک مرکزی ایران شرکت هایی با حداکثر ۱۰۰   پرسنل را شرکت‌های کوچک و متوسط قلمداد می کنند.

اما سوال اصلی این است که چرا شرکت‌های بزرگ باید با شرکت های کوچک همکاری کنند و اهمیت این همکاری نامتقارن از دیدگاه شرکت های بزرگ چییست.

وی در ادامه توضیح داد: افزایش چابکی و انعطاف پذیری، دسترسی به نیروی متخصص و با مهارت و فرصت برای جذب نیروهایی با تخصص خاص و کمیاب، دانش ورود به بازارهای جدید و افزایش فرهنگ کارآفرینی و خلاقیت پاسخ این چرایی است.

کارشناس مدیریت تکنولوژی مپنا در ادامه گفت: اما دیدگاه دیگری نیز قابل بررسی است و آن چرایی و تمایل همکاری شرکت‌های کوچک با شرکت های بزرگ است. اهمیت این همکاری نامتقارن از دیدگاه  شرکت‌های کوچک را می‌توان در توسعه و تجاری سازی فناوری، دسترسی به کانال‌های توزیع و دانش بازار، دسترسی به منابع مالی و اخذ مشروعیت اجتماعی و برندسازی دانست.

فاقعی ادامه داد: در مدیریت اتحادهای نامتقارن از طرف شرکت‌های کوچک سه تاکتیک تهاجمی، دفاعی و پذیرش مورد استفاده قرار می گیرد، تکنیک تهاجهی عبارتند از ایجاد موازنه جدید در روابط قدرتمند شرکت که در آن وابستگی متقابل، انگیزه‌های حفظ اتحاد را فراهم می کند.

در تاکتیک دفاعی، شرکت‌ها به دنبال ایجاد محافظت در مقابل خطرات تسهیم نامناسب و سواستفاده هستند. این محافظت، انگیزه و حفظ اتحاد را فراهم را می‌کند.

تاکتیک پذیرش نیز  به دنبال پذیرش نامتقارن قدرت و استفاده از منافعی است که در همکاری با شرکت‌های بزرگ به دست می‌آید، اما با وجود تمام این تاکتیک ها باید به یاد داشت مهم‌ترین عامل موفقیت یک همکاری ایجاد اعتماد در آن همکاری است.

این کارشناس تکنولوژی در ادامه سخنان خود گفت: در کنار ایجاد اعتماد، چالش‌های حقوقی و حقوق مالکیت فکری نیز باید مورد توجه قرار گیرد. به این صورت که در قراردادهای همکاری‌های نامتقارن نیاز است الزاماتی برای جلوگیری از رفتارفرصت طلبانه طرفین و همچنین الزامات تسهیم مالکیت دارایی فکری حاصل از  همکاری دیده شود.

فاقعی توضیح داد: شرکت‌های کوچک معمولا بر عدم افشای اطلاعات فناوری خود  قبل از عقد قرارداد اصرار می کنند  در حالی که شرکت های بزرگ برای اطمینان از جدید بودن فناوری قبل از عقد قرارداد، نیازمند اطلاعات کامل تری در مورد آن هستند.

وی در توضیح چالش های ارزش گذاری فناوری اظهار داشت: شرکت‌های کوچک به دلیل اینکه تجاری سازی و تولید در حجم  بالا را تجربه نکرده‌اند ارزش فناوری شان را بیش از حد ارزیابی می‌کنند در حالی که در اکثر مواقع فناوری سهم کمی در سرمایه لازم برای توسعه محصول دارد.

کارشناس مدیریت تکنولوژی مپنا با بیان اینکه باید به زیرساخت‌های همرسانی توجه کرد، اظهار داشت: در بیشتر مواقع شرکت‌های کوچک از نیازهای شرکت‌های بزرگ اطلاع کافی ندارند و شرکت‌های بزرگ نیز  از توانمندی‌های شرکت‌های کوچک اطلاع ندارند در این میان نقش نهادهای واسط پررنگ و پر اهمیت می شود.

این نهادها زیرساخت‌های لازم برای هم‌رسانی عرضه و تقاضای فناوری را فراهم می‌کنند و مشاوره‌های تخصصی مالکیت فکری، خدمات مالی و تسهیل ارائه تضامین مورد نیاز و مکانیزم‌های ارزش گذاری فناوری از دیگر مواردی است که با وجود این نهادها قابل تحقق است.

در ادامه این برنامه، مهدی شفیعی مدیرعامل شتاب دهنده آوان تک درباره همکاری‌های نامتقارن گفت: باید توجه داشت همه ارتباط شرکت‌های بزرگ و کوچک در قالب قرارداد حقوقی تعریف شود و در قرارداد مشخص شود چه امتیازهای داده و چه امتیازهای گرفته می شود.

وی ادامه داد: درضمن در شرکت‌های بزرگ، میزان منابع مالی  که به شرکت کوچک تزریق می‌شود نیز مهم است در کنار آن نحوه پرداخت نیز از اهمیت برخوردار است باید نوع پرداخت ها مشخص شود.

مدیر‌عامل شتاب دهنده آوان تک تاکید کرد: در کنار تمامی این موارد باید پدیده های پیش بینی نشده را نیز در نظر گرفت، شرکتهای دانش بنیان به دو بخش محصول و پژوهش محور تقسیم می‌شود و در این میان، تاخیر قسمت لاجرم کارهاست . این تاخیرها در همکاری شرکت‌های بزرگ با یکدیگر حل می شود اما در همکاری‌های شرکت‌های بزرگ باا شرکت‌های کوچک و متوسط چالش برانگیز است، بنا براین باید در همکاری‌ها پدیده های پیش بینی نشده و تاخیرها را بیش از پیش مورد توجه قرار داد‌.

در ادامه مرتضی نظام آبادی نیز درباره ارزش‌گذاری فناوری صحبت کرد و گفت: دنیای امروز، دنیای همکاری است، حتی شرکت‌های تجاری بزرگ در کشورهای توسعه یافته، در لایه‌های عمیق فعالیت‌هایشان، با هم همکاری خوبی دارند و همین همکاری‌ها موفقیت‌های آنها را رقم می‌زند اما هر همکاری بین شرکت ها، به چارچوب نیاز دارد. 

همکاری‌ها زمانی می توانند به نتیجه برسد که شرکت‌ها بتوانند در قیمت گذاری و ارزشگذاری فناورانه به توافق برسند.

وی ادامه داد: ارزشگذاری فناورانه از جنبه حقوقی و تجاری حائز اهمیت است‌ و در بحث ارزشگذاری فناورانه اولین سوال این است این تکنولوژی چه میزان ارزش دارد که پاسخ آن بر مبنای تعریف ما از ارزشگذاری است. ارزشگذاری، یعنی توانایی تبدیل فناوری یا محصول فناورانه به واحد پولی. برای این ارزش گذاری روش های کیفی و کمی وجود دارد‌.

روش های کیفی در چارچوپ جمع خبرگان، طوفان فکری و روش دلفی  بر اساس خرد جمعی انجام می شود.

اما روش‌های کمی به دو دسته سنتی و پیشرفته تقسیم می‌شود.د ر روش سنتی نحوه‌ هزینه محور، بازار محور درآمد محور لحاظ می شود.