اژه‌ای: رسانه عدلیه در بسیاری از موارد مجاز به انتشار روایت اول نیست

به گزارش عصرپرس از مرکز رسانه قوه قضاییه، حجت‌الاسلام‌والمسلمین محسنی اژه‌ای، شب گذشته همزمان با روز خبرنگار، در نشست با خبرنگاران و مدیران رسانه و روابط عمومی‌های قوه قضاییه در سراسر کشور، روز خبرنگار را به همه فعالان عرصه رسانه و خبر بویژه خبرنگاران شاغل در رسانه‌های کشور تبریک و تهنیت گفت و  اظهار داشت: بدون تردید خبرنگاران فعال در کشور ما شخصیت‌هایی شریف، دغدغه‌مند و کوشا هستند که سعی دارند با اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی در زمینه‌های مختلف، اثرات نافعی را در اجتماع ایجاد کنند و با قول سَدید و حرکت در صراط جهاد تبیین و تزریق روحیه امید در جامعه، رسالت خود را به نحو احسن ایفا کنند.

رئیس قوه قضاییه در ادامه ضمن تکریم جایگاه رفیع اصحاب رسانه و تمامی خبرنگاران کشور، از زحمات و تلاش‌های نیرو‌های رسانه و روابط عمومی دستگاه قضا قدردانی به عمل آورد و گفت: من در حوزه روابط عمومی و ارتباطات، از تخصص کافی برخوردار نیستم، اما تا حدودی به حساسیت، ظرافت و سختی‌های کار شما واقف هستم.

رئیس قوه قضاییه افزود: جامعه خبرنگاران و ابواب جمعی حوزه رسانه، از ابتدای انقلاب و در طول این چند دهه، در امر اطلاع‌رسانی وقایع، بیان حقایق و رفع شبهات، عملکرد موفقی داشته‌اند و در این زمینه متحمل رنج‌ها و زحمات زیادی شدند و حتی در این عرصه شهدایی نیز تقدیم کرده‌اند؛ روز ۱۷ مرداد به سبب به شهادت رسیدن شهید صارمی «روز خبرنگار» نام گرفته، اما واقعیت آن است که همه خبرنگاران ما در مسیر اطلاع‌رسانی وقایع و بیان حقایق، متحمل مشقت‌های بسیاری می‌شوند.

حجت‌الاسلام و‌المسلمین محسنی اژه‌ای با اشاره به جایگاه رفیع اصحاب رسانه و خبرنگاران، اظهار کرد: خبرنگاران و فعالان در حوزه رسانه و و روابط عمومی، در مقام تبیین مسائل و حقایق برای مردم و مخاطبان هستند؛ آن‌ها تمیز‌دهنده واقعیت‌ها از جعلیات می‌باشند و گزاره‌های صحیح و صواب را از مطالب دروغ و شایعات مجزا می‌کنند و جهل را تبدیل به علم می‌سازند؛ لهذا جایگاه آن‌ها رفیع و ارزشمند است.

رئیس قوه قضاییه ضمن اشاره به روایت «أفْضَلُ الاْعْمالِ أحْمَزُها»، به بیان مرارت و سختی‌های فعالیت رسانه‌ای پرداخت و گفت: فعالیت در عرصه رسانه و روابط عمومی با سختی و مشقت همراه است چرا که غالباً در تولید محتوای رسانه‌ای باید دقت، صحت، اتقان و سرعت با هم آمیخته شوند و محتوایی ارزشمند و جامع و اقناع‌کننده به مخاطب تحویل داده شود.    

قاضی القضات بیان داشت: شما در رسانه عدلیه و روابط عمومی‌های مراکز و مراجع قضایی درصدد انتشار اخبار صحیح و منطبق با واقعیت هستید و در این مسیر اهتمام دارید که مبادا دشمنان و بدخواهان از مطالب منتشره سوء‌استفاده کنند و یا اختلاف و نِقار میان یک قوه با قوه دیگر ایجاد شود؛ این‌ها مواردی است که بر سختی کار شما می‌افزاید.          

 رئیس دستگاه قضا در ادامه با بیان اینکه اهالی رسانه برای تأثیرگذاری پیام و محتوای تولیدی خود باید مجهز به «مخاطب‌شناسی» و «زمان‌شناسی» باشند، تصریح کرد: نحوه و طریقه ارائه و انتشار مطالب در ضریب نفوذ و اثربخشی آن‌ها در اذهان مخاطبان، مؤلفه‌ای تعیین‌کننده است؛ یک فرد رسانه‌ای باید بداند در کجا به ارائه تفصیلی یک مطلب و گزاره مبادرت ورزد و در کجا با ارائه موجز و مختصر، نیاز خبری مخاطب را رفع کند؛ در روایات آمده است که «کلّم الناس علی قدر عقولهم»، این امر بدان معناست که روش بیان و تبلیغ موضوعات، امر بسیار حائز اهمیتی است.

رئیس عدلیه، انتشار به موقع اخبار و مطالب را مؤلفه‌ای مهم دانست و گفت: یکی از ظرافت‌های کار خبر و کنشگری در عرصه رسانه، انتشار به موقع اخبار و مطالب است؛ در مواردی که شبهه برای افکار عمومی ایجاد شده است، نباید در انتشار صحیح خبر تأخیر و تعلل به خرج داد؛ حتی در مواردی نیز ممکن است شبهه‌ای وجود نداشته باشد، اما انتشار خبر با یک ساعت تأخیر، سبب کاهش و یا حتی زوال اثربخشی آن شود.  

حجت‌الاسلام و‌المسلمین محسنی اژه‌ای در ادامه با تبیین و تشریح علل و عواملی که سبب باورپذیری هر چه بیشتر اخبار در اذهان عمومی می‌شود، اظهار داشت: گاهی مطلبی کذب و دروغ  رسانه‌ای معاند بواسطه ضمائم، زمینه‌سازی‌ها، مقدمه‌چینی‌ها و حتی نحوه انتشار، در میان جمعی باورپذیر می‌شود؛ حال آنکه با اندکی مداقه و اِمعان‌نظر، کذب بودن آن مطلب آشکار می‌شود؛ بالعکس، گاهی مطلبی صحیح نیز به دلیل عدم اهتمام در نوع پرداختن به آن، برای گروهی از مردم باورپذیر نیست؛ لذا لازم است در موارد مقتضی برای یک خبر، پیوست‌هایی درنظر گرفت و مقدمه‌چینی‌های لازم را انجام داد.

رئیس قوه قضاییه گفت: یکی دیگر از ظرافت‌های کار خبر و کنشگری رسانه‌ای، انتشار اخبار به طریقی است که موجبات سوء‌استفاده دشمنان و بدخواهان را فراهم نیاورد؛ در این مسیر، دقت و تأمل درچگونگی انتشار اخبار و استخدام واژگان مناسب در خبر، نکته بسیار حائز اهمیتی است؛ خبرنگاران و اصحاب رسانه باید به مقوله بهره‌برداری‌هایی که ممکن است از خبر آن‌ها صورت گیرد، اهتمام داشته باشند.    

حجت‌الاسلام و‌المسلمین محسنی اژه‌ای با اشاره به اهمیت اقناع افکار عمومی تصریح کرد: من همواره از گذشته یکی از مدافعان و حامیان وجود منصب سخنگویی در قوه قضاییه و تأسیس رسانه برای عدلیه بوده‌ام و اعتقاد راسخ دارم که باید اخبار و مطالب را بصورت جامع در چارچوب موازین قانونی به سمع و نظر مردم رساند و نسبت به اقناع افکار عمومی اهتمام داشت.

رئیس عدلیه بیان داشت: برخی مدیران در سطوح مختلف دستگاه قضا هنوز به این باور نرسیده‌اند که مقوله اطلاع رسانی و توجه به افکار عمومی، امری لازم و ضروری است؛ لذا همین موضوع نیز بر سختی کار اطلاع‌رسانی در دستگاه قضایی می‌افزاید.

رئیس قوه قضاییه در ادامه با مقایسه نوع و شیوه خبررسانی در دستگاه قضا با سایر دستگاه‌ها و تصریح بر وجود محدودیت‌ها و معذوریت‌های قانونی در انتشار برخی اخبار قضایی و حتی کمبود‌های تجهیزاتی و بودجه‌ای در دستگاه قضا برای تخصیص به امر رسانه، گفت: رسانه عدلیه در انتشار اخبار باید بصورت کامل از وثاقت و درستی مطالب اطمینان یابد؛ این امر مستلزم صرف زحمت و زمان است؛ حال آنکه ممکن است رسانه‌های دیگر این قبیل قیود را نداشته باشند و به صرف شنیده‌های خود، مبادرت به انتشار مطالبی کنند؛ از سویی دیگر، رسانه عدلیه در بسیاری از موارد مجاز به انتشار روایت اول نیست و به لحاظ معاذیر قانونی باید به بیان کلیات موضوع بسنده کند؛ همین امر ممکن است از میزان باورپذیری خبر منتشره علی‌رغم صحت داشتن، بکاهد.

رئیس دستگاه قضا با بیان اینکه رسانه و روابط عمومی قوه قضاییه ضعیف و کم کار نیست، اما نیازمند تلاش و جهد بیشتر می‌باشد، گفت: ضرورت دارد در مسیر نیل به اهداف رسانه‌ای قوه قضاییه از ظرفیت‌های سایر رسانه‌ها بویژه رسانه ملی بیش از پیش بهره بگیریم.

رئیس عدلیه بیان داشت: ما در قوه قضاییه داده‌های فراوان و ذی‌قیمتی داریم که در جهت آگاهی‌بخشی عمومی، افزایش سواد حقوقی مردم و پیشگیری از وقوع جرائم، بسیار مفید و نافع هستند؛ ما می‌توانیم با تعیین سازوکار‌هایی این داده‌ها را در اختیار رسانه‌ها، نویسندگان، سینماگران، مورخان و سایر اقشار ذی‌صلاح قرار دهیم؛ شما اصحاب رسانه در عدلیه در این حوزه نیز به ارائه راهکار بپردازید.  

رئیس دستگاه قضا در ادامه با تبیین مقوله «انسان رسانه» گفت: شما فعالان رسانه‌ای در قوه قضاییه می‌توانید با ابتکار عمل، سازوکار‌هایی را برای اطلاع‌رسانی به شیوه‌های متنوع و افزایش تعاملات با گروه‌های مختلف اجتماعی حتی گروه‌هایی که احتمالاً پیرامون برخی مسائل شبهه‌هایی دارند، تدوین و عملیاتی سازید.

پیش از سخنان رئیس قوه قضاییه، ابراهیم‌زادگان رئیس مرکز رسانه قوه قضاییه، ضمن تقدیر و تشکر از اقدامات جهادی مدیران و نیرو‌های رسانه‌ای دستگاه قضا، اظهار کرد: تلاش برای بهبود تصویر رسانه‌ای قوه قضاییه نزد افکار عمومی که از تاکیدات رهبر معظم انقلاب اسلامی است، به صورت جدی در دستور کار مرکز رسانه دستگاه قضا قرار گرفته است.

وی با بیان اینکه دشمنان در دوره اخیر پس از ناکامی در پیشبرد انواع و اقسام توطئه‌ها علیه نظام و مردم ایران، به جنگ تمام‌عیار شناختی و ترکیبی متوسل شده‌اند و تمام اهرم‌ها و داشته‌های خود را برای موفقیت در این جنگ، به میدان آورده اند، تصریح کرد: ما در سال گذشته در آوردگاه مواجهه با جنگ ترکیبی تمام‌عیار دشمنان قرار داشتیم و در این عرصه نهایت تلاش خود را برای خنثی‌سازی توطئه‌های شوم آن‌ها به کار بردیم.

ابراهیم‌زادگان افزود: مرکز رسانه قوه قضاییه در جریان فتنه سال گذشته، با همکاری پزشکی قانونی، سازمان زندان‌ها، دادستانی کل، دادگستری‌ها و سایر مجموعه‌های قضایی به ده‌ها مورد پروژه دروغ کشته‌سازی که دشمنان آن‌ها را به راه انداخته بودند، به صورت مستند پاسخ داد.

وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود، به ارائه گزارشی از عملکرد شورای فیلم و سریال قوه قضاییه پرداخت و گفت: طی دو سال گذشته روند تولید محتوای رسانه‌ای قوه قضاییه در قالب‌های فیلم، سریال و مجموعه‌های نمایشی، رشد خوب و قابل ملاحظه‌ای داشته است و ما تلاش می‌کنیم این روند را با شتاب بیشتری به پیش ببریم.

 

ابراهیم‌زادگان عنوان کرد: مرکز رسانه قوه قضاییه در حال انجام اقدامات گسترده‌ای در زمینه تولیدمحتوای جذاب حقوقی و قضایی با رویکرد آموزشی و آگاهی‌بخشی به آحاد جامعه می‌باشد.

ستایشی سخنگوی قوه قضاییه نیز طی این جلسه، در رابطه با موضوع «اصلاح تصویر رسانه‌ای قوه قضاییه در فضای افکار عمومی» به بیان مطالبی پرداخت و گفت: ارائه تصویر مطلوب از قوه قضاییه نزد افکار عمومی، تنها وظیفه مجموعه رسانه‌ای دستگاه قضا نیست بلکه امری است که باید توسط همه دستگاه‌های درون و بیرون قوه قضاییه محقق شود.

وی با بیان اینکه برای ارائه تصویر مطلوب از عدلیه، همه اجزای قوه قضاییه باید بپذیرند که در جنگ شناختی و ترکیبی جدید، نیازمند شناخت درست از کارکرد‌های بی‌بدیل رسانه‌ای هستند، تصریح کرد: مجموعه اطلاع‌رسانی و روابط عمومی‌های قوه قضاییه، امروز مزاحم و یا زینت‌المجالس دستگاه قضا نیستند بلکه بالعکس فرمانده کف میدان و به خط کننده سایر اجزای عملیات کننده در میدان جنگ هستند.

سخنگوی دستگاه قضا با تاکید بر اینکه برای اصلاح تصویر رسانه‌ای قوه قضاییه در افکار عمومی، سیستم اطلاع‌رسانی این دستگاه نباید از سوی سایر اجزای دستگاه قضا به عنوان سیستمی منفک و جزیره‌ای مجزّا از سیستم قضایی تلقی شود، گفت: قوه قضاییه برای تحقق ارائه تصویر مطلوب رسانه‌ای، نیازمند لشکر‌های تک نفره از روایت‌سازان بی‌سنگر و افرادی است که با روحیه جهادی و فهم رسانه‌ای دقیق، خوانش درستی از واقعیت را به افکار عمومی منتقل کنند.

یارم‌پور قائم مقام رسانه و مدیرکل روابط عمومی قوه قضاییه نیز در این جلسه با تاکید بر این نکته که با توجه به حساسیت‌ها و مقتضیات زمانی هرگونه کم‌کاری و کوتاهی در عرصه خبر و اطلاع‌رسانی دستگاه قضا می‌تواند به یک بحران یا تنش در سطح جامعه تبدیل شود، تصریح کرد: تولیدثانویه و بازآفرینی در رسانه مهم است. باید از اخبار اولیه به گزارش‌ها و روایت‌های بعدی رسید. ما در حوزه رسانه و روابط عمومی قوه قضاییه باید در امر «تبدیل خط خبر به خط هنر» اهتمام ویژه‌ای داشته باشیم.

وی در ادامه  اظهار کرد: با توجه به تاکیدات موکد ریاست قوه قضاییه در رابطه با استقبال از نقد‌های سازنده از دستگاه قضا، هم‌اکنون بیش از هر زمان دیگری زمینه «استقبال از نقد‌های سازنده» و «جهت‌دهی مطالبات به سمت نقد‌های سازنده» در عدلیه مهیاست.

مدیرکل روابط عمومی قوه قضاییه افزود: امروز قوه قضائیه از رسانه به عنوان ابزار تهاجم یا تحمیل استفاده نمیکند بلکه به عنوان ابزار تعامل و ترمیم بهره میگیرد. تعادل و توازن میان رسانه با میدان باعث شده بسیاری از امور ازمجرای میدانی، اصلاح شود و به رسانه نکشد.

همچنین در این جلسه مدیر روابط عمومی دادستانی کل کشور و مدیران روابط عمومی دادگستری‌های البرز، تهران، گلستان و گیلان به نمایندگی از سایر افراد حاضر در جلسه، دیدگاه‌ها و نقطه‌نظرات خود را بیان کردند.