فروغ فکری/ شاید اگر هفته پایانی مهرماه، مرکز پیشبینی آب و هوای آمریکا خبری از وقوع زمستان سرد در خاورمیانه نمیداد، حالا پدیده النینو و سرمای هوا آنقدرها نقل مجالس نبود.
همان موقع که «مایک
هالپرت» معاون مرکز پیشبینی آبوهوای آمریکا با اشاره به نمودارهای دمایی اعلام
کرد که این نمودارها نشان از جریانهای برفی در فصل سرما میدهند و ایران و کشورهای
همسایه در منطقه خاورمیانه از این پدیده مستثنی نیستند.
زمانی بود که واکنشها به
این خبر در داخل کشور آغاز شد. حمید چیتچیان وزیر نیرو، از جمله نخستین افرادی بود
که به این خبر واکنش نشان داد و با وجود اینکه وقوع آن را قطعی ندانست اما بروز
آن را در نقاط مختلف جهان مسبوق به سابقه ذکر کرد و وزارتخانه خود را برای مواجهه
با آن آماده دانست.
پس از او محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت هم با اشاره به اینکه
زمستان سختی در پیش است، گفت: «درباره زمستان سخت خاورمیانه، اتفاقا وزیر نیرو
اطلاعیهای را صادر کرده است و با توجه به اطلاعات تکمیلی، مراقبتهای لازم را
خواهیم داشت و ماده ١٠قانون تنظیم اجازه میدهد، درصدی از اعتبارات کشور را برای
پیشگیری حوادث استفاده کنیم».
در کنار این واکنشها و آمادهباش
وزارت نیرو و سازمان مدیریت بحران، واکنش سازمان هواشناسی اما تمامی رشتهها را
پنبه کرد. چنانچه احد وظیفه، مدیرکل پیشبینی و هشدار
سریع سازمان هواشناسی کشور در واکنشی سریع اعلام کرد که فصل پاییز و ماههای ابتدایی
زمستان امسال، نهتنها سردتر نخواهد بود، بلکه دمای هوا، گرمتر از حد نرمال پیشبینی
شده است.
او همچنین افزود که براساس مدلهای اقلیمی، دمای زمستان امسال در ایران بهطور
میانگین حدود ١ تا ٥/١ درجه گرمتر از شرایط معمول خواهد بود و اعتقاد نداریم به اینکه
زمستان سردی پیشرو است.
وظیفه، همچنین به گزارش تهیه شده در سازمان هواشناسی
کشور اشاره کرد و گفت:«طبق این گزارش، کاهش شدید دما در تعدادی از سالها، درست در
فاز مخالف النینو بوده است. به هر حال آنچه نمیتوانیم به سادگی با آن برخورد
کنیم، پیشبینی دما است و موافق این نیستیم که النینو باعث رخداد هوای بسیار سرد
در کشور میشود».
این درحالی است که بسیاری دیگر از
پژوهشگران وقوع این پدیده را بهخصوص با وجود هوای سردی که در فصل پاییز شاهد آن
هستیم ممکن و آمادگی برای این پدیده را اصل اساسی دانستهاند.
این تناقضات درنهایت عاملی شده است تا
ندانیم باید به پیشبینیها اعتماد کنیم یا وقوع یا عدم وقوع النینو را به زمان
بسپاریم. حمیدرضا خانکه پژوهشگر حوزه مدیریت بحران در گفتوگو با «شهروند» اما با
تأکید بر توجه به هشدارها و کسب آمادگیهای لازم در این راستا میگوید: «در بحث مدیریت
بحران، همیشه باید بنا را بر این گذاشت که اتفاق رخ خواهد داد. النینو نیز با
توجه به شرایط آبوهوایی که تاکنون شاهد آنیم، امری است اجتنابناپذیر. در النینو اما با دو پدیده روبهروییم؛
بارندگی غیرطبیعی و همچنین تغییر درجه دما بیش از حد. از این رو ما باید آمادگی پذیرش
حجم غیرطبیعی بارندگی آن هم از نوع ناگهانی را داشته باشیم. بارندگی که در این
زمان رخ میدهد هم کاملا ناگهانی است و در مدت زمانی کوتاهی، ممکن است معادل یکسال
بارندگی داشته باشیم و همین هم میتواند وضع را بحرانی کند. در چنین وضعیتی باید برای
مواجهه با آن آمادگیهای لازم را ایجاد کرد و نمیتوان به صرف اینکه رخ نخواهد
داد، این بحث را سربسته گذاشت».
آمادگیها برای مواجهه با ال نینو اندک است
از جمله مناطقی که طی ٢٥سال گذشته
تحتتأثیر النینو قرار گرفتهاند، سومالی است. فائو (سازمان خواروبار و کشاورزی
ملل متحد) در جدیدترین گزارشش به النینوهایی که طی ٢٥سال گذشته رخ داده است،
اشاره کرده و شاخ آفریقا را ازجمله مناطقی دانسته که اثرات بسیاری را از این پدیده
گرفته است.
براساس این
گزارش، سومالی طی این مدت مشخص، ٦ بار تحتتأثیر قرار گرفته که ٥/١میلیون نفر در
النینوی سال ١٩٩٧ و ٢٠٠٦ مجبور به مهاجرت شده و اموال و دام خود را از دست دادهاند.
همچنین ٢٠٠٠نفر در النینوی سال ١٩٩٧
کشته شدند که بیشتر آنها از سومالی بودند. در این گزارش همچنین آمده است که براساس
تحقیقات و مشاهدات، النینو در شرق و مرکز اقیانوس آرام در حال شدتگرفتن است و ٨٥درصد
احتمال دارد این اتفاق در ماه اکتبر تا دسامبر و در فصل بارش سال ٢٠١٦ رخ دهد.
از این رو باید براي وقوع چنین پدیدهای
آمادگیهای لازم را به وجود آورد. خانکه، درخصوص آمادگیهای لازم برای مواجهه با این پدیده میگوید:
«مسیر رودخانهها باید باز باشد، سیستم راهداری، اورژانس، پلیس و سایر بخشهای مرتبط
باید آماده مواجهه با چنین وضعیتی باشند. نکته دیگر، سطح شهر است.
سیستم فاضلاب شهری و حملونقل عمومی
باید برنامه پاسخی مناسب این موقعیت را تعریف کنند. این در حالی است که تاکنون چنین
سیستم مناسبی نداشتهایم و شاهد این مشکل بودهایم که بعد از بارانهای فصلی و عادی
هم، سطح شهر مملو از آب میشود.
تمامی وزارتخانهها و شهرداریها باید برنامه
هماهنگ پاسخ داشته باشند و از حالا آموزش خانوادهها و مهمتر از آنها بچهها در
مدارس آغاز شود. درنهایت اما باید گفت که تأثیر این اتفاق کلی خواهد بود اما در مناطق
کوهستانی، آسیب بیشتر است و همچنین در مناطقی که طبیعت را دستکاری کردیم و مناطق کویری
و مرکزی کشور که مردم آمادگیهای لازم را برای چنین وضعیتی ندارند.»
اما آنچه در این میان دارای اهمیت است، بموقع بودن سازمانهای ذیربط برای اطلاعرسانی و ساماندهی اوضاع است. خانکه با اشاره به این مورد میافزاید: «سیستم باید در وهله اول مواد غذایی مورد نیاز را آماده كند و وزارت نیرو هم انرژی جایگزین را فراهم آورد، چرا که یکی از مشکلاتی که از گذشته وجود داشته، عدم وجود انرژی جایگزین بوده است. باید به سازمانهای بهداشتی- درمانی تحمیل کنند که انرژی جایگزین برای روز سختی داشته باشند و همچنین برای استفاده از آن تمرین کنند».
هشدار فعلی، هشداری کلی است
ناصر چرخساز، رئیس سازمان امداد و نجات
جمعیت هلالاحمر نیز در گفتوگو با «شهروند» درخصوص میزان آمادگی این سازمان برای
سرمایی که هشدار داده شده، میگوید: «وقتی که هشداری داده میشود، براساس آن نیروهای
آمادهباش و عادی را فراخوان میکنیم و بسته به درصد، نوع و جدیت بحران رخ داده، فراخوان
نیروها بیشتر میشود. وضع نارنجی زمانی است که نیروهای آماده مستقر شده و منتظر
حادثهاند.
وضع زرد نیروها آمادهاند و میگوییم آمادگی خود را حفظ کنند تا در هنگام نیاز به منطقه حادثه اعزام شوند. از سوی دیگر، هلالاحمر دستگاهی همیشه آماده است و ما برای موقعیتهای گوناگون آمادگی کافی داریم و همواره یک پله بالاتر از سایر سازمانها از این جهت ایستادهایم.»
چرخساز اما هشدار فعلی درباره سرمای در راه را بسیار کلی میداند و میافزاید: «این هشدار خیلی کلی است و به همین خاطر تنها میتوان وسایل و امکانات را برای آن مهیا کرد و سایر موارد را باید به هشدارهای مقطعی سپرد. برای مثال پیشبینیهای هواشناسی ٤٨ساعت زودتر به دست ما میرسد و اگر وضعیتی بحرانی باشد، ما هم وضع را نارنجی اعلام کرده و برای مقابله با بحران آماده میشویم و به همین خاطر برای مواجهه با چنین امری، نیازمند هشدارهای مقطعی بموقع هستیم تا بتوانیم در محل حاضر شویم».
نباید پیشبینیها را نادیده گرفت
مرتضی اکبرپور، معاون آمادگی و مقابله
سازمان مدیریت بحران کشور هم، همچنین درخصوص آمادگی این سازمان برای مواجهه با پدیده
النینو به شهروند میگوید: «در ارتباط با النینو که شامل سرمای شدید و سیلاب میشود،
بنا به اعلام وزیر نیرو، اولین کاری که میتوانستیم انجام دهیم، این بود که تمامی
استانداران آمادگی لازم را از قبل داشته باشند و با رویکرد آمادگی و ایجاد تمهیدات
لازم موضوع را به استانها منتقل کردیم. به این ترتیب نامهای با پیوست ٢٢بند، به
استانداران ارایه شد تا از این طریق آمادگی خود را افزایش دهند. ٢٢بند ارایه شده
همراه نامه نیز شامل لایرروبی رودخانهها، دوگانهسوزکردن نانواییها، بیمارستانها
و مدارس، شناسایی مکانهای آسیبپذیر و ... است.»
او همچنین درخصوص استانهایی که
ممکن است بیشتر درگیر این مورد شوند، میافزاید: «این نامه به تمامی استانها
ارسال شده چرا که حتی در استانهای گرمسیر هم ممکن است سیلاب جاری شود و آنها باید
آمادگی داشته باشند و علاوه بر این، آمادگی از جنبه دیگری هم دارای اهمیت است، چرا
که باید بتوانند در هنگام خطر به کمک استانهای بحرانی اطرافشان هم بشتابند. از سویی در هر استان شورایی داریم تحتعنوان
شورای هماهنگی- مدیریتی استان. در این شورا ٢٥ مدیرکل هر استان عضوند.
در سطح شهرستان
هم فرماندار این موارد را بر عهده دارد و نظارت بر عملکرد و کارهایی که در حال
حاضر در حال انجام شدن است، به صورت بازدید میدانی و رندمی انجام میگیرد.»
اکبرپور همچنین با توجه به میزان بارشها و تفاوت آن نسبت به سال گذشته افزود: «مقایسه سال قبل با امسال تاکنون، نشاندهنده این واقعیت است که امسال بارشها در مهر و آبانماه بیشتر بوده و چهبسا این وضع ادامه داشته باشد. از این رو نباید پیشبینیها را نادیده گرفت و باید بتوان برای موقعیتهای سخت، آمادگی داشت. به همین خاطر هم طی نامه ارسالی از سوی وزیر، جلساتی استانی توسط فرماندار با بخشهای مختلف برگزار شده و کاستیهای موجود در هر استان در حال بررسی است تا اتفاقی که سال ١٣٨٦ شاهد آن بودیم، رخ ندهد. در آن زمان بسیاری از مراکز خدماترسان مثل بیمارستانها، نانوایی و... تک گانهسوز بودند و فقط با گاز کار میکردند، از این رو با سرمای شدید، گاز کشش نداشت و بعد از آن بحران، یکی از کارهایی که در صدر فعالیتهای ما مورد توجه قرار گرفت، دوگانهسوز کردن مراکزی بود که در طول بحران به آنها نیاز بود و سعی شد این امر اتفاق بیفتد و ذخیرهسازی اقلام گوناگون غذایی و سوختی هم از دیگر مواردی است که باید مورد توجه استانداران قرار گیرد».
مروری بر طوفان کاترینا و پیشبینیهایی درمورد آن
مجتبی پارسا/ چند روزی است که
صحبت از النینو در کشور ما زیاد شده است. عدهای میگویند میآید و عدهای منکر
میشوند.
اما چیزی که بسیار اهمیت دارد این است که ما باید در پیشبینیها و
برنامهریزیهایمان، همواره خطرات را حداکثر و مدیریتمان را درحداقل امکان، در نظر
بگیریم و خود را برای وقوع بدترین اتفاق، آماده کنیم.
شاید در گذشته پیشبینی وقوع طوفانها
و تبعات بعد از آنها، کار ناممکنی بوده است؛ اما امروزه دیگر چنین نیست. کشورهای
مختلف میتوانند با استفاده از عکسها و فیلمهای ماهوارهای و شرایط جوی، با دقت
بسیار بالایی، بسیاری از اتفاقات و پدیدههای آبوهوایی را پیشبینی کنند.
آنها
حتی میتوانند قدرت و سرعت این طوفانها را تخمین بزنند و بهتبع آن، میزان تلفات
جانی و خسارات وارد شده را محاسبه کنند. یکی از مواردی که میتوان با استفاده از آن، از گذشته درس
گرفت، بررسی اتفاقات و بلایای طبیعی گذشته است.
در این بررسیها میتوان هم از
رفتارهای صحیح دولتها و مدیران بحران در کشور مزبور، نکات مثبتی را دریافت و هم میتوان
از کاستیها و شکستهایی که آنها به واسطه کمبود اطلاعات یا عدم مداقه در تحلیل
دادهها متحمل شدند، اجتناب کرد.
طوفان کاترینا که در سال ٢٠٠٥ در شهر «نیو اورلئان» آمریکا واقع شد، میتواند یکی از مهمترین تجربهها در زمینه طوفان باشد. متن زیر که حاصل ترجمه چند مقاله انگلیسی است، از چند جهت، مفید است؛ اول آنکه نشان میدهد باید پیشبینیهای آبوهوایی را جدی گرفت؛ دوم، عدم موفقیت در پیشبینیهای گذشته، نباید به منزله عدم موفقیت در پیشبینی صحیح آینده تلقی شود؛ سوم، ضعف سیستمهای مختلف (اعم از سیلگیر، سیستمهای مخابراتی، الکتریسیته و...) میتواند یک بحران را تشدید کند؛ چهارم، اطلاعرسانی در پیش از بحران، میتواند عاملی برای نجات یا مرگ بسیاری از انسانها باشد و پنجم آنکه، با تمامشدن یک بحران، این تصور ایجاد نشود که بحران مشابه بعدی، حداقل تا چند ماه آینده اتفاق نخواهد افتاد.
نیواورلئان، شهری روی دلتا
آمادگی نیواورلئان درمقابل طوفان، به
خاطر موقعیت این شهر، همواره مسالهای مهم بهشمار میرود. نیواورلئان روی دلتایمردابی
ساخته شده است.
برخلاف دو قرن اول ساختهشدن این شهر، امروزه حدود نیمی از این شهر
مدرن، پایینتر از سطح دریا قراردارد. این شهر توسط رود میسیسیپی، دریاچه «پونتچارترین» به سمت شمال و دریاچه
«بورگن» به سمت شرق، محاصره شدهاست. همواره مشکل سیل، در دورهای که آب رودخانه میسیسیپی بالا
میآید و همچنین به دلیل طوفانهای شدید حارهای که آب را از دریاچه پونتچارترین
به سمت مناطق مسکونی میبرد، وجود داشته است.
ساخت خاکریز (سد) در طول رودخانه، از
همان زمانی که شهر ساخته شد، آغاز شد و خاکریزهای گسترده دیگری با رشد شهر، ساخته
شدند. این موانع خاکی برای جلوگیری از خسارات ناشی از سیلهای فصلی رودخانه میسیسیپی،
ساخته شدند.
آگاهی از آسیبپذیری شهر نسبت به طوفان، به زمان استعمار بازمیگردد؛ زمانی که طوفان مهیبی در سپتامبر ١٧٢٢ به وقوع پیوست و بسیاری از ساختمانها را در شهر خراب کرد. این وحشتناکترین طوفانی بود که ساکنان نیواورلئان به خود دیدهبودند.
طوفانهای اواخر قرن بیستم
طوفان فلاسی (Hurricane
Flossy) در ١٩٥٦ موجب سیل در بخشهایی از شرق
نیواورلئان شد.
طوفان بتسی (Hurricane
Betsy) در ١٩٦٥ هشداری برای آمدن طوفانهای
شدید بود. وقتی رادارهای هواشناسی، نشان دادند که طوفانی درحال نزدیکشدن به شهر است،
تخلیه اجباری، در شرق نیواورلئان اعلام شد. کانال خروجی رودخانه میسیسیپی، موج
طوفان را بهسمت مترو هدایت کرد.
طوفان بتسی موجب شد تا سیستم خاکریزها
و موانع سیل، بهطور اساسی مجددا طراحی شوند. با صدور اجازهنامه هیأتمهندسان
ایالاتمتحده برای طراحی و ساخت سیلگیر، کنگره، اساسا مسئولیت حفاظت درمقابل سیل
را توسط سیلگیرهای محلی، لغو کرد.
هیات مهندسان، همچنین سدی برای طوفان
درمقابل دریاچه پونتچارترین طراحی کردند تا بهعنوان حفاظی برای شهر درمقابل سیل
باشد. کنگره، بودجه لازم را فراهم کرد و ساختوساز در ١٩٧١ آغاز شد. تهدید طوفان
«کامیل» در سال ١٩٦٩، توسط تکنولوژی رادارهای پیشرفته، شناسایی شد و بیشتر شهر
نیواورلئان برای تکرار طوفانی مثل بتسی، آماده شد. اما این طوفان، بهسمت شرق
تغییر جهت داد و سواحل خلیج میسیسیپی و آلاباما را ویران کرد.
بهدنبال پیشبینی طوفان «جوآن» درسال
١٩٨٥، تخلیه گسترده شهر آغاز شد اما این طوفان، آسیبهای اندکی را وارد ساخت.
طوفان سندی، طوفان قدرتمندی بود که در
تاریخ ٥جولای ٢٠٠٥ وارد لوزیانا شد. بسیاری از ساکنان نیواورلئان به این طوفان، توجه کمی کردند.
بسیاری از افراد از تهدید طوفانهایی که دههها پیشبینی شده بود اما وارد شهر
نشده بود، خسته شده بودند و گمان میکردند که باز هم این طوفان وارد شهر نخواهد شد.
در هر حال، سرعت طوفان سندی در شهر به ١١٠ کیلومتر بر ساعت رسید و شاخههای درختان
را قطع کرد و باعث بزرگترین خاموشی شهر نیواورلئان از زمان طوفان بتسی درسال ١٩٦٥
شد. همین تجربه، باعث شد که بسیاری از مردم در زمانی که وقوع طوفان کاترینا و حرکت
آن به سمت شهر، در کمتر از دو ماه بعد، پیشبینی شد، خانههایشان را تخلیه کنند.
پیشگوییهایی درمورد نیواورلئان
بسیاری از افراد و گروهها، خیلی پیش
از آنکه طوفان کاترینا بهوقوع بپیوندد، پیشبینی کرده بودند که طوفان بزرگی
نیواورلئان را نابود خواهد کرد. آنها گفته بودند که این شهر، به شدت آسیبپذیر
است، چراکه حدود ٨٠درصد از شهر، پایینتر از سطح دریا قرار دارد و این درصد،
درحال افزایش است.
اریک برگر، نویسنده هوستون کرونیکل،
در اول دسامبر ٢٠٠١ نوشت:
- در هر ٢ مایل (٣,٢ کیلومتر) از تالابهای
میان نیواورلئان و خلیج، موج طوفان را که در مواردی به ٦.١ متر یا بیشتر میرسد به
اندازه ١٥سانتیمتر، کاهش میدهد. در هر حال، تالابهای لوزیانا با نرخ حدود ٦هزار
مترمربع در هر ٣٣ دقیقه، درحالنابودی هستند.
در سال ٢٠٠١، آژانس مدیریت بحران
فدرال (FEMA) ٣بلای بالقوه و اساسی که ایالاتمتحده با
آن روبهرو میشود را پیشبینی کرد: حمله تروریستی به نیویورک، زمینلرزه عظیم در
سانفرانسیسکو و یک طوفان در نیواورلئان. پیشبینی آنها درمورد نیویورک، بعدها در ١١سپتامبر به حقیقت
پیوست؛ پیشبینی آنها درمورد نیواورلئان، ٤سال بعد در آگوست ٢٠٠٥ به حقیقت پیوست.
در این گزارش، همچنین قید شده بود که
احتمال وقوع طوفانی در رده ٥ که مستقیما وارد نیواورلئان میشود، یک در ٥٠٠ سال
است.
درسال ٢٠٠٢، مجله The Times
Picayune، مطلبی را منتشر کرد که نشان میداد طوفانی در رده ٥ (سرعت بیش از
٢٥٠کیلومتر بر ساعت) از سمت جنوب، وارد شهر خواهد شد و تغییرات مختلف زیستمحیطی
به بار خواهد آورد، تغییراتی که آسیبپذیری منطقه را افزایش میدهد.
در مقالهای
دیگر، این نتیجه گرفته شده بود که صدها هزار نفر، خانههایشان را از دست خواهند
داد و ممکن است ماهها طول بکشد تا آب از محیط، خارج شود و بتوان دوباره در آنجا زندگی
کرد. اما چیز زیادی باقی نخواهد ماند که ساکنان برای زندگی دوباره به آنجا بازگردند
چراکه اقتصاد نیز ویران خواهد شد.
بسیاری از نگرانیها در این مورد بود
که شهر، پایینتر از سطح دریا قرار دارد و سیستم خاکریزها و موانع سیلگیر، برای
طوفانهای با شدت رده ٣ و پایینتر طراحی شده بود.
پیش بینی مجله Scientific Americanاکتبر ٢٠٠١
در اکتبر ٢٠٠١، مجله Scientific
American مقالهای را بهقلم «مارک فیشتی «منتشر کرد. تیتر این مقاله این بود:
«نیواورلئان درحال غرقشدن». در چکیده این مقاله نوشته بود:
«یک طوفان مهیب میتواند نیواورلئان را
به زیر ٢٠فوت (٦,١متر) آب فرو برد و هزاران نفر را بکشد. فعالیتهای انسانی در طول
رودخانه میسیسیپی، بهطور چشمگیری خطر را افزایش دادهاست و اکنون تنها مهندسی
مجدد و وسیعی برای جنوبشرق لوزیانا نیاز است تا شهر را نجات دهد«.
متن اصلی این مقاله اینگونه آغاز میشد:
»والتر مائستری»، یکی از مدیران محلی
بحران، معتقد است، «اگر یک طوفان بزرگ، با سرعت کم از خلیج مکزیک عبور کند، میتواند
باعث ایجاد موج دریا شود که نیواورلئان را به زیر ٢٠فوت(٦,١متر) آب ببرد. به محض
اینکه آب فروکش کند، انتظار داریم که اجساد بیجان زیادی را پیدا کنیم«.
»نیواورلئان، شهری است که در انتظار یک بحران نشسته است. این شهر، پایینتر از سطح دریا قرار دارد و بهدلایل زیادی، درحالپایینتر رفتن هم هست. همه این موارد باعث میشود که حتی بعد از طوفانهای کوچک، خطر سیل، افزایش یابد. دلتای کمارتفاع میسیسیپی نیز که حایلی میان شهر و خلیج است، بهسرعت درحال از بین رفتن است. دانشمندان، در دانشگاه ایالتلوزیانا، صدها طوفان ممکن را توسط پیشرفتهترین کامپیوترها، مدلسازی کردهاند و پیشبینی کردند که بیش از ١٠٠هزار نفر، جان خود را از دست خواهند داد.«
پیشبینی مجله نشنالجئوگرافیک 2004
در شماره اکتبر ٢٠٠٤، مجله نشنالجئوگرافیک،
مقالهای را به قلم «جوئل بورن» با نام «بر آب رفته» منتشر کرد. در این مقاله، او
درمورد از بین رفتن تالابهایی صحبت کرده بود که در تاریخ گذشته، از نیواورلئان
حفاظت کردهاند.
این مقاله با پیشبینی بسیار دقیق حوادثی که طی طوفان ویرانگر کاترینا
در یکسال بعد اتفاق افتاد، شروع میشود. تنها پیشبینی اشتباهی که رخداد، تعداد
تلفات جانی بود. اما بسیاری از مباحث مطرح شده در این مقاله، بسیار دقیق بود.
درهرحال، متخصصان آبوهوا، پیشبینی میکنند که طوفانهای قدرتمند، در این قرن بیش از همیشه اتفاق خواهند افتاد چراکه سطح آبها بهخاطر گرمای جهانی، افزایش پیدا کردهاند و بندرها و شهرهای ساحلی را با خطر بیشتری روبهرو کردهاند. «شیا پنلند»، زمینشناس دانشگاه نیواورلئان میگوید: «اینطور نیست که بگوییم اگر این اتفاق بیفتد... بلکه موضوع، زمان وقوع آن است».
طوفان کاترینا
در تاریخ ٢٥ آگوست ٢٠٠٥، طوفانی در
رده یک (طوفانهایی با سرعت ١٥٣ – ١١٩ کیلومتر بر ساعت)، جنوب فلوریدا را دربر
گرفت. این طوفان با گذر از خلیجمکزیک، قدرتش تا رده٤ (طوفانهایی با سرعت ٢٥٠-
٢١٠ کیلومتر بر ساعت) افزایش
پیداکرد. این طوفان در ٢٩آگوست به نیواورلئان، لوزیانا و میسیسیپی برخورد کرد.
با اینکه پیشبینیهای زیادی درمورد
خطر طوفان در نیواورلئان انجام شده بود، اما بهخاطر طراحی ضعیف سیستم سدها و سیلگیرها
و ضعف مهندسی شهری، بیشتر شهر را سیل گرفت. طرحهای زیادی برای به حداقل رساندن
فاجعه وجود داشت. اما در این میان، طرح تخلیه و خروج از شهر، بهترین طرح بود. ٨٠درصد
از جمعیت شهر موفق به خروج از منطقه طوفان شدند. بدونشک این تخلیه و خروج ساکنان،
جان هزاران نفر را نجات داد.
اما نامناسببودن طرحهای تخلیه، زمانی نشان داده شد که هیچگونه پیشبینیای برای تعداد زیاد افراد صورت نگرفته بود. خصوصا افرادی که سالمند، معلول و فاقد وسیله نقلیه بودند.
»ری ناگین» شهردار نیواورلئان بهخاطر
پیروینکردن از طرحهای اصلی درمورد استفاده از اتوبوسهای مدرسه برای جابهجایی
شهروندان محروم و سالمند به بیرون از شهر، مورد انتقاد قرارگرفت. «کاترین بلانکو»،
فرماندار لوزیانا نیز برای مستقرنکردن زودتر نیروهای گارد ملی، مورد انتقاد قرار
گرفت.
گرچه او پیش از آنکه طوفان کاترینا به ایالت برسد، نیروها را مستقر کرده و همچنین
تقاضای تقویت نیرو از سایر ایالتها را کرده بود. خانمبلانکو از دولت فدرال
درخواست منابع بیشتری کرده بود، اما شرایط اضطراری اعلام نکرده بود.
کل تلفات جانی، بهعنوان نتایج مستقیم
این طوفان، حدود ١٨٠٠نفر بود. صدها هزار نفر از ساکنان مجبور به جابهجایی و ترک
خانههایشان شدند؛ تنها ٢٥٠هزار نفر به تگزاس رفتند. یکی از نویسندگان در واشنگتنپست
نوشت:
»اغلب مهاجران [از نیواورلئان]، سیاهپوست و فقیر بودند، از خشونت و بینظمی، صحبت کردند و خانوادههای زیادی که از کمبود غذا، آب و مراقبتهای پزشکی جانشان را از دست دادند.» بسیاری از افراد، هیچ خانه، دارایی یا شغلی که به خاطر آن به نیواورلئان بازگردند، نداشتند. خسارات وارده، بسیار وسیع بود.
بعد از کاترینا
طوفان بزرگ بعد از کاترینا که شهر را
تهدید کرد، طوفان ریتا نامداشت که کمتر از یک ماه بعد رخ داد. طوفان ریتا زمانی
بهسمت سواحل خلیج حرکت میکرد که شهر هنوز ویران بود. در بعضی از بخشهای شهر،
ساکنان بازگشته بودند و همچنان درحال بازگشتن بودند که جلوی آنها گرفته شد و شرایط
تخلیه و خروج دوباره اعلام شد. سیستم موانع سیل، دوباره شکست خورد و آب، دوباره بخشهایی
از شهر را گرفت.
منبع: روزنامه شهروند 13 آبان 94