در آذرماه برگزار می‌شود
سمینار زنان در تاریخ مجالس ملی ایران با رویکرد توسعه مشارکت زنان در مجلس با همکاری معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، جمیت زنان مسلمان نواندیش، بنیاد باران و موسسه راز آذرماه سال جاری برگزار می‌شود.
عصر پرس: سمینار زنان در تاریخ مجالس ملی ایران با رویکرد توسعه مشارکت زنان در مجلس با همکاری معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، جمیت زنان مسلمان نواندیش، بنیاد باران و موسسه راز آذرماه سال جاری برگزار می‌شود.
دبیرخانه این همایش با صدور اطلاعیه ای فراخوانی اعلام کرد که علاقه مندان می توانند مقالات خود را با موضوعات اعلام شده تا پایان آبان ماه به آدرس دبیرخانه این همایش ارسال نمایند. جهت اطلاعات بیشتر علاقه مندان می توان به سایت hamgraeezanan.com مراجعه کنند.
متن کامل فراخوان:
جنبش مشروطه‌خواهی ملت ایران، آغازی برای شکل گیری ظرفیت های نوسازی و تحقق دولت-ملت در ایران بود. در سایه این تحولات، تشکیل مجلس قانون گذاری، به عنوان یکی از ارکان اصلی مردمسالاری، فرصت بی بدیل قانونمداری را کشور ما فراهم آورد و مقدمه ای برای دستیابی به توسعه متوازن و پایدار با مشارکت آحاد مردم ایران شد اما از زمان شکل گیری نهادی به نام مجلس، به خصوص بعد از تصویب قانون حق رای زنان، چالش مشارکت زنان در این نهاد قانونگذار به چشم می‌خورد.
انقلاب اسلامی، فرصتی پیش روی نیمی از پیکره جامعه ایران قرار داد، تا امیدوارانه برای افزایش حضور خود در مقدرات اساسی مملکت، که بدون شک از الزامات اصلی توسعه متوازن و پایدار است، تلاش کنند. بر آنیم در سایه شناخت واقع بینانه متغیرهای اثر گذار در این روند نزولی مشارکت زنان ایران و آسیب شناسی آنچه در این مسیر سپری شده است، گامی موثر در راستای ارتقاء جایگاه و منزلت زن ایرانی در نهاد قانون گذار کشور برداریم.
اهداف:
1. شناخت جایگاه زنان در مجالس قانون گذاری.
2. دستیابی به راهکارهایی متناسب با ساختار حقیقی و حقوقی ایران برای افزایش نرخ مشارکت زنان در مجلس.
3. آگاه نمودن ارکان جامعه مدنی و ارکان قدرت نسبت به ضرورت مشارکت سیاسی زنان.
4. افزایش سهم زنان در سپهر سیاسی کشور.
اولویت‌های پیشنهادی برای ارسال مقاله:
1. بررسی جایگاه مدافعان حقوق زنان مجالس عصر مشروطه، در عرصه عمومی و نهادهای قانونگذار.
2. نقش نهادهای مدنی و اقشار تاثیر گذار و فعال اجتماعی در طرح و پیگیری مباحث حقوق زنان در عصر مشروطه.
3. بررسی نقش رسانه های دوره پهلوی در طرح و دفاع از حقوق زنان.
4. بررسی نقش و جایگاه نمایندگان زن در مجالس دوره پهلوی.
5. بررسی نقش و میزان مشارکت زنان به عنوان انتخاب کننده و انتخاب شونده در دوره پهلوی.
6. بررسی تاثیر زنان در مجالس دوره پهلوی در ارتباط با طرح مطالبات حقوقی زنان در مجلس و عرصه عمومی.
7. بررسی جایگاه زنان در شاخص های توسعه کشور در هنگام رخداد انقلاب اسلامی.
8. بررسی نقش و جایگاه زنان در مجالس قانون گذاری پس از انقلاب اسلامی.
9. بررسی چالش های حقوقی مشارکت سیاسی زنان از دو منظر سنت گرایان و نوگرایان در ساختار حقوقی ایران.
10.بررسی دیدگاهها ی موجود در ارتباط با مشارکت سیاسی زنان در منطقه خاورمیانه و مقایسه آن با ایران.
11.بررسی نقش احزاب ایران در جریان سازی افزایش مشارکت سیاسی زنان در مجلس شورای اسلامی، الزامات، راهکارها.
12.بررسی و مقایسه تطبیقی نقش و جایگاه زنان در مجالس قانون گذاری ایران و جهان.
13.بررسی اقدامات زنان مجالس شورای اسلامی در ارتباط با پیگیری مطالبات زنان ایران و دیگر طرح ها و مصوبات مجلس.
14.بررسی راهکارهای تبدیل مطالبات زنان ایران به قوانین متناسب با ساختار فرهنگی، اجتماعی و سیاسی ایران.
15.تدوین واقع بینانه پیش نویس قانون یا قوانین جهت طرح و تصویب در مجلس آینده با هدف برابری سازی فرصت ها برای زنان ایران.
در همین ارتباط شرق نوشت: نشست پیش از همایش «سمینار زنان در تاریخ مجالس ایران» با حضور دکتر الهه کولایی، دکتر جواد اطاعت، و دکتر آبادیان، دبیر و اعضای هیأت علمی این سمینار در دفتر جمعیت زنان مسلمان نواندیش برگزار شد.
فخرالسادات محتشمی‌پور، فعال حقوق زنان و دبیر اجرائی این سمینار، در ابتدای این نشست با اشاره به اقدامات صورت‌گرفته برای برگزاری این سمینار، گفت: «مشارکت سیاسی زنان به صورت جدی وضعیت نامناسبی در ایران دارد و طبق اعلام وزارت کشور نزدیک سه درصد است، که با شأن و توانایی‌های زنان ایرانی هیچ سنخیتی ندارد. متأسفانه بی‌توجهی مسئولان وضع را به این شرایط کشانده است؛ چراکه باید فرهنگ‌سازی خیلی قبل‌تر‌ها انجام می‌شد».
دکتر «جواد اطاعت»، استاد دانشگاه و عضو هیأت علمی همایش هم با اشاره به نقش نظام‌های انتخاباتی در مشارکت سیاسی زنان گفت: «در نظام اکثریتی سیستم برنده - بازنده است. در نظام تناسبی چون هر حزب متناسب با پایگاه اجتماعی‌اش می‌تواند حضور پیدا کند، کمک می‌کند به اقلیت‌ها، در کشور ما به دلیل عدم مشارکت مثلا در کاندیداشدن می‌توان گفت خانم‌ها اقلیت هستند و می‌توان از طریق نظام تناسبی به آنها کمک کرد. در نظام انتخاباتی حداکثری حدود ٢٠ درصد زنان به پارلمان راه می‌یابند، اما در نظام‌های انتخاباتی تناسبی این میزان ٣٨ درصد است. پس نظام‌های حداکثری کمترین و نظام‌های تناسبی بیشترین کمک را به حضور زنان در پارلمان می‌کنند. ایران از نظام حداکثری استفاده می‌کند».
او افزود: «در کشور‌هایی که احزاب فعال نیستند، جایگاه خوبی برای زنان به وجود نمی‌آید، اما اگر احزاب فعال باشند و موظف باشند از میزان آرایی که به دست آورده‌اند به خانم‌ها اختصاص داده شود، این کمک می‌کند زنان بیشتر وارد پارلمان شوند. ما در برنامه ششم پیشنهاد داده‌ایم احزاب موظف شوند فرضا ٣٠ درصد فهرست‌هایشان را به زنان اختصاص دهند یا در حوزه‌های تک‌کرسی هم یک‌سوم اعضایی که معرفی می‌کنند، خانم باشد».
«اطاعت» با تأکید بر تأثیر بحث‌های حقوقی بر فعالیت‌های زنان، گفت: «من به رئیس‌جمهور پیشنهاد دادم به جای داشتن یک یا دو معاون، به ٢٠٠ تا ٣٠٠ زن در بدنه دولت مسئولیت بدهند تا خودشان بالا بیایند و بتوانند کسب تجربه کنند و در عرصه‌های بالاتر نیز به ایفای نقش بپردازند».
دختران تحصیل‌کرده جذب بازار کار نمی‌شوند
«الهه کولایی»، استاد دانشگاه و دبیر علمی «سمینار زنان در تاریخ مجالس ایران» هم با بیان اینکه پس از انقلاب حق رأی‌دادن و رأی‌گرفتن برای زنان وجود دارد، اما در تمام دوره‌های مجلس بالاترین درصد حضور زنان پنج درصد بود، گفت: «بنابراین در حوزه مشارکت سیاسی رتبه غیر قابل قبولی داریم».
عضو فراکسیون زنان مجلس ششم با انتقاد از اینکه هنوز فرهنگ پذیرش مشارکت زنان به وجود نیامده است، گفت: «بالارفتن درصد دانشجویان دختر در این شرایط هرزرفتن سرمایه است، چون فرهنگ وجود ندارد و دختران تحصیل‌کرده اصلا جذب بازار کار نمی‌شوند. در دولت‌های نهم و دهم ما به‌شدت هر چیزی را که در دهه‌های گذشته به دست آورده بودیم از دست دادیم. همچنان الگوی عملی مشارکت سیاسی زنان را در بعد از انقلاب نمی‌توانیم ارائه کنیم. یعنی سهم زنان در حوزه تصمیم‌گیری بسیار پایین است، در سطح توده‌ای مشارکت تا حدودی وجود دارد، ولی در حوزه تصمیم‌گیری نه».
او با اشاره به اقدامات مثبت مجلس ششم در حوزه زنان گفت: «سطح توسعه جامعه و تحولات و شور و تحرکات اجتماعی در مجلس ششم نمود پیدا کرد. میزان اصلاح قوانین و میزان نظارت بر اجرای قوانین بسیار متفاوت بود، این دوره، ارتباط مستقیم با نمایندگان مردی داشت که اعتقاد به حضور انسانی زنان داشتند. نباید از نقش مردانی که باید از تلاش‌های زنان حمایت کنند، غافل شویم. کافی نیست فقط به افزایش سهمیه زنان در مجلس تأکید کنیم».
«کولایی» تأکید کرد: «باید شایسته‌گزینی بکنیم؛ ضمن تأکید بر جنسیت باید سراغ زنان توانمند و شایسته رفت. به تبعیض مثبت کور اعتقاد نداریم و تبعیض مثبت باید درباره کسانی باشد که توانمندی دارند. اینها فقط مسائل خاص جامعه ما نیست و در کشورهای دیگر هم وجود دارد. باید وسیع‌تر نگاه کنیم و از تجربه‌های دیگران هم استفاده شود تا به بهبود وضعیت زنان کمک کنیم».
آبادیان: بحث حقوق زنان به دوران مشروطه برمی‌گردد
دکتر آبادیان، استاد دانشگاه و دیگر عضو هیأت علمی «سمینار زنان در تاریخ مجالس ایران» با بیان اینکه مباحثی مانند حقوق زنان، مثل بقیه مسائل، ازجمله سابقه تشکیل احزاب و ان‌جی‌اوها و سندیکاهای کارگری، برمی‌گردد به دوره مشروطه، افزود: حقوق زنان در ذیل حقوق همه آحاد مردم معنا پیدا می‌کند؛ وقتی مردم حقوقی ندارند طبیعتا زنان هم ندارند. در حکم مشروطیت هم مظفرالدین‌شاه تشکیل مجلس را لطف خودش می‌داند، چیزی به نام حقوق اساسی وجود نداشت.
او افزود: «در دوران مشروطیت حتی دیدگاه‌های بسیار مترقیانه مرحوم آخوند خراسانی و مرحوم نایینی فرق بسیار زیادی با مفاهیم امروزه دارد. آنهایی که از انتخاب‌کردن و انتخاب‌شدن بعد از انقلاب مشروطه محروم شدند، محجورین، صغار، بانوان و ورشکستگان به تقصیر بودند که آن دوره کسی راجع به این مسائل صحبت نکرد؛ یعنی به نظر آنان طبیعی بود که زنان این حقوق را نداشته باشند؛ مثلا روشنفکرانی مثل سیدضیا با مشارکت مدنی زنان، مخالف بودند. دلیلش این بود که تعریفی از حقوق ارائه نشده بود. حقی که مردم گردن حکومت دارند و حقی که حکومت گردن مردم دارد».
«آبادیان» با اشاره به اینکه جای مباحث تئوریک و نظری در کشور ما خالی است، گفت: «برای مشارکت مدنی زنان، باید ثابت کرد زنان حق دارند و این حق را از کجا آورده‌اند. اینکه میشل فوکو چه می‌گوید و فلانی چه می‌گوید در جامعه ما جواب نمی‌دهد».
دکتر «راکعی»، دبیرکل جمعیت زنان مسلمان نواندیش نیز در این نشست با بیان اینکه ما نمی‌توانیم بگوییم شعاری غیر از شعار سهمیه ٣٠درصدی برای زنان داده نشود؛ زیرا هر کس حق دارد شعار خود را بدهد، گفت: «در این‌خصوص تمامی جریان‌های سیاسی می‌توانند نظرات خود را بیان کنند. ما به عنوان طیف زنان اصلاح‌طلب با کمک مردان اصلاح‌طلب باید برای فرهنگ‌سازی عمومی و نهضت نام‌نویسی زنان شایسته تلاش کنیم و تلاش‌های ارگانیک سیاسی داشته باشیم. به صورت علمی باید ببینیم چه راهکارهایی برای حضور ٣٠ درصدی زنان وجود دارد».
«آذر منصوری»، عضو شورای مرکزی جمعیت زنان نواندیش و عضو هیأت علمی «سمینار زنان در تاریخ مجالس ایران» نیز در این نشست گفت: «در این ٣٦ سال واقعا رتبه شکاف جنسیتی بسیار بالا رفت که ناشی از غفلتی است که باید دلایلش را پیدا کرد. غفلت در برنامه‌های توسعه ما وجود دارد، هیچ ساختاری در نظام حقوقی ما برای مشارکت زنان دیده نشده است.
