رئیس موسسه تحقیقات جمعیت کشور با بیان اینکه در فرایند سیاستگذاری جمعیتی، چند مخاطب داریم که باید برای هر کدام از آنها سیاست مشخص در نظر گرفته شود،گفت: اگر میخواهیم سیاستگذاریها موفق شود، باید موانع از سر راه برداشته شود.
به گزارش خبرنگار سرویس اجتماعی عصرپرس، مسعود عالمی نیسی، رئیس موسسه تحقیقات جمعیت کشور در نشست خبری به مناسبت روز ملی جمعیت با بیان اینکه جامعه ایران هنوز تمایل به ازدواج و فرزندآوری دارد، اظهار کرد: درست است که فرزندآوری نسبت به گذشته کاهش پیدا کرده اما این کاهش به گونهاي نیست که به اندازه کشورهای غربی باشد. بر اساس پیمایش ارزشها و نگرشها 88 درصد جوانان مجرد در سن ازدواج تمایل به ازدواج دارند.
رئیس موسسه تحقیقات جمعیت کشور درباره تمایل به فرزندآوری نیز گفت: در این زمینه یک شاخص وجود دارد که نرخ باروری کل است و آن عدد 1.7 رقمی است. معنی این شاخص اینگونه در نظر گرفته میشود که خانوادهها 1.7 دهم فرزند میآورند در حالی که اینگونه نیست و در این شیوه، زنان و دختران در سن باروری آورده میشود در حالی که ما از دختران انتظار باروری نداریم. شاخص دیگری هم به عنوان نرخ باروری نکاحی وجود دارد که در مخرج آن، زنان متاهل در نظر گرفته میشود وعدد آن 2.7 دهم فرزند است.
11.6 میلیون مجرد در سن ازدواج در کشور وجود دارد
وی با اشاره به تعداد بالای مجردان در کشور گفت: در کشور تعداد 11.6 میلیون مجرد در سن ازدواج وجود دارد که اگر نیمی از آنها ازدواج کنند و نیمی از آنهایی که ازدواج کردهاند فرزند بیاورند، حدود 1.45 میلیون نفر به جمعیت کشور اضافه میشود. البته میانگین فاصله ازدواج تا باروری 3.4 سال است که قاعدتا همه این افراد در سال اول دارای فرزند نمیشوند.
عالمی نیسی خاطرنشان کرد: در فرایند سیاستگذاری جمعیتی، چند مخاطب داریم از جمله مجردان، خانوادههای نابارور، افرادی که سقط جنین میکنند، خانوادههای تک فرزند یا بدون فرزند که باید برای هر کدام از آنها سیاست مشخص در نظر گرفته شود. اگر میخواهیم سیاستگذاریها موفق شود، باید موانع از سر راه برداشته شود. یعنی جامعه تمایل به ازدواج و فرزندآوری دارد اما باید موانع از پیش پای افراد برداشته شود. در کنار موانع فرهنگی، موانع اقتصادی بسیار به چشم میخورد که مهمترین آن بحث اشتغال و مسکن است و باید فکری اساسی شود.
درحال حاضر موالید درکشور 1 میلیون و 100 هزار نفر است
رئیس موسسه تحقیقات جمعیت کشور در ادامه همچنین یادآور شد: بر اساس آمار سال 99، میزان 9.5 درصد خانوادهها در سال اول صاحب فرزند میشوند، یعنی نزدیک به 10 درصد. اگر نیمی از مجردهای در سن ازدواج، تشکیل خانواده دهند در مدت یکسال 551 هزار موالید به جمعیت کشور اضافه میشود. اکنون موالید 1 میلیون و 100 هزار نفر است یعنی بالغ بر 30 تا 40 درصد به این آمار اضافه میشود. در سال دوم نیز موالید 8.2 درصد یعنی 423 هزار موالید میشود.
کمبود مراکز درمان ناباروی درکشور
عالمی نیسی با تاکید بر اینکه مشکلات و موانع موجود بر سر راه ناباروری باید برداشته شود، گفت: بین 3 تا 3.5 میلیون خانواده نابارور در کشور تخمین زده شده است که انباشت گذشته است. به این دلیل که در کشور فقط 80 مرکز درمان ناباروی وجود دارد و طبق بررسیها 6 سال طول میکشد نوبت درمان به همه این تعداد برسد. چرا فقط این تعداد مرکز ناباروری وجود دارد به این دلیل که از سال 71 تاکنون فقط 150 فلوشیپ نازایی فارغالتحصیل شدهاند و مجوز تاسیس مرکز درمان ناباروری فقط به فلوشیب نازایی صورت میگیرد بنابراین راهکار آن برداشتن این مانع و افزایش ظرفیت پذیرش دانشجوی تخصص نازایی است.
به گفته وی، مشوقهای فرزندآوری بیشتر نقش مُسکن را دارند اما اصل کار برداشتن موانع فرزندآوری است.
در سال 1430 به ازای هر 10 نفر 3 نفر سالمند خواهیم داشت
رئیس موسسه تحقیقات جمعیت کشور درباره میانگین رشد جمعیت در کشور گفت: اکنون بحران جمعیت در کشور نداریم و کشورهایی مثل( ژاپن و آلمان) در حال حاضر بحران جمعیت دارند. در کشور ما پیشبینی میشود در سال 1430 به ازای هر 10 نفر 3 نفر سالمند داشته باشیم که اکنون به ازای 10 نفر یک سالمند است و دقیقا تعداد سالمندان 3 برابر خواهد شد. این در حالی است که رشد جمعیت بعد از 1430 شروع به توقف کرده و سپس روندی کاهشی پیدا میکند. لذا اکنون رشد جمعیت در کشور اتفاق میافتد اما نگرانی ما سالمند شدن جمعیت است زیرا جامعهای که سالمند میشود تولید اقتصادی در آن جامعه کاهش پیدا میکند.
عدم ازدواج انباشت شده در کشور نتیجه سوءمدیریت است
عالمی نیسی تاکید کرد: عدم ازدواج در کشور انباشت شده است. این مساله از جنس سوءمدیریت است. جامعه متوجه ضرورت فرزندآوری است البته نسبت به گذشته تغییراتی در این بخش ایجاد شده است اما هنوز ظرفیتها وجود دارد و وقتی مساله مدیریتی باعث انباشت یک موضوع میشود، چاره کار تغییر روش مدیریتی است تا مسالهای که انباشت شده حل شود.
وی در ادامه درباره بیشترین میزان نرخ رشد جمعیت کشور مربوط به چه دههای بوده است، گفت: در این زمینه یکی از مواردی که برجسته میشود این است که دهه 60 انفجار جمعیتی بوده است در صورتی که اصلا اینطور نیست. عددی که برای دهه 60 گفته میشود 6.52 بوده است در حالی که 20 سال قبل از آن 6.93 بوده است اما از آن دهه صحبت نمیشود.
رئیس موسسه تحقیقات جمعیت کشور خاطرنشان کرد: اکنون شرایط فرزندآوری فرق کرده است و نمیتوان مثل دهه 60 عمل کرد اما اینکه همه چیز را گردن فرهنگ بیاندازیم مساله صحیحی نیست زیرا مردم ایران سبت به خیلی از کشورها، تمایل به فرزندآوری دارند ولی موانعی وجود دارد که توسط مسئولان قابل رفع است.