عصر پرس: هر شروعی پایانی دارد و هر آغازی، سرانجامی. نمایشگاه آب و فاضلاب هم از این امر مستثنی نیست. آنچه باقی میماند حرف و حدیثهایی است که لابلای اخبار گاه پیدا و گاه گم و ناپیدا میشوند. «یازدهمین نمایشگاه بینالمللی آب و تاسیسات آب و فاضلاب» که از چهارم مهرماه با حضور وزیر نیرو در محل دائمی نمایشگاههای بینالمللی گشایش یافت و در هفتم همین ماه به آخر راه رسید فرصتی بود تا شرکتهای درگیر در صنعت آب و فاضلاب، خصوصی و نیمه خصوصی و پیمانکار و وابسته به دولت و .... دور هم جمع شوند و در این بلبشوی بحران آب و تهدیدهای هر روزه خشکسالی بلکه چارهای برای آن بیندیشند.
هرچند این نمایشگاه هیچگاه داعیه چیزی از جنس گردهماییهای دانشگاهی و آکادمیک را نداشته است اما حضور 270 شرکت داخلی و 56 شرکت خارجی از 16 کشور و پنلهای علمی و نشستهای تخصصی حاشیه نمایشگاه، ناخودآگاه فضایی بین بازار و دانشگاه پدید میآورد و اصطلاح پربسامد علمی-کاربردی را به ذهن متبادر میکرد.
اختراع ایرانی
به همان نحو که مثلا آبفای استان تهران با نمایندگانی از بخشهای امور قراردادها و بازرگانی، طرحهای مهم و خاص، معاونت برنامهریزی و کنترل کیفی در نمایشگاه حضور داشت، شرکتهای خصوصی با دستاوردهایی گاه نو و بعضا خلاقانه نیز حضور داشتند. از این دست بود اختراعی که برای رصد آبهای زیرزمینی توسط یک مخترع جوان ایرانی انجام شده بود.
محمد حمزهدوست، که مدیرعامل یک شرکت فعال در بخش آب است، مدعی بود که با نصب دستگاهی که توسط این شرکت اختراع شده است، میتوان میزان آبهای زیرزمینی را در چاههای موجود هر منطقه محاسبه کرد.
حمزهدوست میگفت: این دستگاه، که هماکنون بر روی 70 حلقه چاه در استان البرز نصب شده است، به صورت آنلاین و همراه با ارسال پیامک کوتاه محاسبات خود را به نرم افزار موجود در شرکت مدیریت منابع آب ایران انتقال میدهد.
طبق گفته وی، اجرای این طرح در دی ماه گذشته به صورت جدی در استان البرز اجرایی شده است و بر اساس آن اطلاعات چاههای مورد نظر و میزان سطح آب چاههای مشخص شده بلافاصله وارد سامانه میشود.
حمزه دوست مدعی بود؛ با بکارگیری این دستگاه دیگر نیازی به رصد و پیگیری میزان سطح آب توسط ماموران آب منطقهای نخواهد بود، زیرا اگر سطح آب به طور ناگهانی تغییر کند داده های آن بلافاصله به صورت پیامک و هشدار اعلام خواهد شد.
مجری نصب و راهاندازی این دستگاه با ذکر این نکته که اجرای این طرح در دو حلقه از چاههای تهران هم آزمایش شده است، درباره نصب این دستگاه در سایر استانها نیز اظهار داشت: این دستگاه در استانهای خراسان رضوی، قم، مرکزی، زنجان، کرمان، اردبیل، ایلام، خوزستان، یزد و مازندران به طور کامل راهاندازی شده است.
صحبتها و شواهد امر نشان میداد که طرح حمزهای چندان هم تازه و نو نیست! شاید فرصت نمایش یا شرایط عرضه آن فراهم نبوده است یا اطمینان خاطر از صحت و سقم عملکرد آن مد نظر بوده است. چرا که آمار «رییس کمیته فنی نمایشگاه» بر امر دیگری گواهی میداد. علی اصغر قانع، که جدا از ریاست کمیته فنی نمایشگاه امسال، معاون برنامهریزی و توسعه شرکت مهندسی آب و فاضلاب نیز هست از خودکفایی 95 درصدی صنعت آب و فاضلاب کشور خبر میداد. قانع، حتی مدعی شد که در تمام پروژههای آب و فاضلاب کشور، فقط از تجهیزات داخلی استفاده میشود. ادعایی که صحت و سقم آن نیازمند بررسی دقیقتری است و اگر مقرون به صحت باشد باید به دستاندرکاران این صنعت دستمریزاد درست و حسابی گفت.
وی در خصوص اجرای سیاستهای راهبردی شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور به منظور حمایت از بخش خصوصی نیز افزوده بود: در پروژههای داخلی، چنانچه محصولی قابلیت تولید در داخل کشور را داشته باشد، هرگز اجازه نخواهیم داد از مشابه خارجی استفاده کنند. قانع در خصوص امکان برتری کیفی تجهیزات خارجی، ادامه داد: در چنین شرایطی نیز ریسک استفاده از کالای داخلی را میپذیریم و به فکر ارتقای کیفیت محصول داخلی خواهیم بود. وی تاکید کرد: هم اینک در تعدادی از پروژههای بزرگ و ایستگاه های پمپاژ کشور از تجهیزات داخلی استفاده شده و توانسته ایم این باور و اعتماد را به بخش خصوصی بقبولانیم که در بازار خرید تجهیزات، شرکت مهندسی آب و فاضلاب کالای داخلی را بر کالای خارجی ترجیح خواهد داد.
بازدیدها، نشستها، خبرها و حرفها
از حواشی قابل ذکر هر نمایشگاهی بازدید مسئولان و مدیران ارشد آن حوزه خاص است. این امر در نمایشگاه یازدهم هم مشهود بود و از وزیر نیرو و استاندار تهران تا مدیران ارشد آب و فاضلاب را در برمیگرفت.
استاندار تهران پس از بازدید از نمایشگاه، گذری به اقصای عالم زد و از پساترحیم سخن گفت. او دوران پساتحریم را برای انتقال سرمایه و فناوری مناسب توصیف کرد و گفت: انتظار داریم به جای واردات کالا و قطعات، فناوریهای نوین و سرمایههای خارجی به کشور منتقل شود و این موضوع به همه دستگاهها و از جمله شرکت آب و فاضلاب استان تهران ابلاغ شده است. سیدحسین هاشمی از جانب دولت هم قول داد که حمایتهای لازم در این زمینه انجام خواهد شد.
هاشمی، از طرح جامع آبرسانی تهران تا تکمیل طرحهای فاضلاب شهرهای استان تهران نیز یاد کرد و آنها را از اولویتهای دولت برشمرد. او گفت: در آغاز دولت یازدهم نزدیک به ٢٠٠ میلیون متر مکعب از فاضلاب استان تهران تصفیه میشد و این در حالی بود که یک میلیارد و ٤٠٠ میلیون متر مکعب به صورت سالانه در استان تهران فاضلاب تولید میشود؛ به همین اعتبار دولت یازدهم از همان آغاز تلاش خود را بر تکمیل فازهای تصفیهخانه فاضلاب جنوب تهران قرار داد.
هاشمی تصریح کرد: در زمینه تامین آینده آب استان اقدامات خوبی در دستور کار است که از جمله آنها ممانعت از فرار آب سد لار از سوی قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا و وارد کردن آن به مدار مصرف است.
استاندار تهران با اشاره به عدم بهره برداری از نیمی از 211 هزار هکتار اراضی و باغات کشاورزی استان به دلیل مشکلات آب تا دو سال پیش، خاطرنشان کرد در این راستا و با رفع مشکلات دو سیاست همزمان احداث تصفیهخانههای جدید فاضلاب و توسعه آبیاری تحت فشار، قطره ای و بارانی در دستور کار قرار گرفت.
هاشمی در پایان با اشاره به آخرین وضعیت سد نم رود فیروزکوه خاطرنشان کرد: در این زمینه و به خصوص تخصیص آب این سد مناقشه ای با استان سمنان وجود دارد و بحث های کارشناسی آن در حال انجام است.
یکی از داعیهداران میدان آب و فاضلاب کشور، معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا یعنی مهندس رحیم میدانی است. میدانی، که در چندماه اخیر شمال تا جنوب کشور را گز کرده است و در شرق و غرب ایران و هر کجا که بحران آب جدی بوده حضور فعال داشته است بالتبع از بازدیدکنندگان این نمایشگاه هم بود.
رحیم میدانی، از تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی، حفر چاه و کنترل خروجی سدها تا کاهش 58درصدی روانآبها که بیشتر از بارشها بوده و تهیه جدولی برای ورودی آب به سدها سخن گفت.
میدانی، با تأکید بر اینکه وزارت نیرو در برنامههای مدیریتی بر مدیریت به هم پیوسته تأکید دارد و آن را راه نجات مشکل آب میداند، گفت: در سه حوضه آبریز مهم کشور مثل زایندهرود، کرخه و سپیدرود، شورای هماهنگی حوضههای آبریز تشکیل شده است تا ببینیم چه میزان باید آب را رهاسازی کنیم.
خسرو ارتقایی، مدیرعامل شرکت آب منطقهای تهران، از دیگر بازدیدکنندگان نمایشگاه یازدهم بود که در اول کلام از اجرایی شدن طرح احیا و تعادلبخشی یاد کرد و گفت در پی این طرح 1500 حلقه چاه غیرمجاز در تهران و ۳۵ هزار چاه غیرمجاز در استان تهران مسدود خواهد شد.
وی ادامه داد: از چاههای غیرمجاز کمتر از 200 میلیون مترمکعب آب برداشت میشود که این مقدار در مورد 7000 حلقه چاه کشاورزی بالغ بر 131 میلیون مترمکعب برداشت خواهد شد.
ارتقایی با اشاره به این نکته که سالانه بیش از 150 میلیون مترمکعب از سفرههای آب زیرزمینی برداشت میشود که به میزان دو برابر حجم سد لتیان در حالت پر بودن است، تصریح کرد: اگر طرح احیا و تعادلبخشی اجرا شود با توجه به اینکه در حدود 650 میلیون مترمکعب کسری انباشته داریم، قادر خواهیم بود 110 میلیون مترمکعب از آن را جبران کنیم.
وی افزود: با بستن چاههای غیرمجاز اجازه نخواهیم داد بیش از 70 میلیون مترمکعب آب برداشت شود.
ارتقایی با اشاره به اینکه میزان برداشت چاههای شرب خانگی بالغ بر 11 میلیون مترمکعب است، تصریح کرد: ما پروانههای بهرهبرداری را در طرح احیا و تعادلبخشی بهینه خواهیم کرد.
ارتقایی تعداد کنتورهای هوشمند را که بر روی چاههای کشاورزی بسته خواهد شد، 1000 دستگاه دانست و عنوان کرد: 100 تا 120 مترمکعب از این کسری آب در سفرههای زیرزمینی با این طرح جبران خواهد شد.
وی درباره آخرین وضعیت سد نمرود گفت: این سد توسط شرکت آب منطقه ای تهران در حال ساخت است که حدود 75 درصد پیشرفت داشته و به دلیل بودجه اندک، کار پیشرفت بالایی نداشته است؛ زیرا ما برای تکمیل پروژه نیاز به 160 میلیون تومان اعتبار نیاز داریم که اعتبار ما در بودجه 14 میلیارد تومان بیشتر نیست، اما از نظر اجرایی مشکل خاصی نداریم.
وی بر خلاف هاشمی، استاندار تهران افزود: با احداث این سد ما اختلافی با استان سمنان نداریم، زیرا 10 میلیون مترمکعب از آب سد نمرود اختصاص به تهران دارد.
پروژه باروری ابرها و
سد ماملو از دیگر بخشهای حرفهای ارتقایی بود. اما این ستار محمودی، قائممقام وزیر
نیرو بود که اندکی بر وجود نارساییها انگشت گذاشت و صراحتا گفت 80 درصد پروژههای
آب و فاضلاب، نیمهتمام هستند و از تغییر قیمت آب خبر داد.
نشستهای تخصصی، بخش دیگری از نمایشگاه یازدهم بود که پذیرای افراد مختلفی از دانشگاه تا مجلس و وزارت نیرو بود. در نشست که با عنوان «نقش مصوبات مجلس شورای اسلامی در صنعت آب و فاصلاب برگزار شد» علی مروی، رئیس کمیسیون انرژی گفت: کمیسیونهای مرتبط با بخش آب مجلس از سرمایهگذاران و سرمایهداران بخش آب و برق که موجب رشد اشتغال و استفاده از ظرفیتهای داخلی کشور میشود، حمایت میکنتد و در این خصوص قوانین خوبی در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده است.
محمدابراهیم محبی، عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی نیز در این نشست، توجه به تولیدات داخل و درونزا و درونگرا بودن را از مباحث عمده اقتصاد مقاومتی اعلام کرد و افزود: چشم انداز ما به مقوله پساتحریم این است که ما نباید به بازاری صرفا برای شرکتهای خارجی تبدیل شویم، بلکه ما باید، نقشه راه داشته باشیم، محور فعالیتهای ما باید تقویت تولیدگران و صنعتگران داخلی مستحق و مستعد باشد.
وی بابیان اینکه ده میلیارد دلار جهت انجام پروژههای مربوط به مدیریت منابع آب و 500 میلیون دلار برای تامین آب شرب شهرهای کوچک و روستاه ها اختصاص یافته است، افزود: بخش خصوصی داخلی بایستی نسبت به توانمند سازی و استفاده از فناوری های نوین جهت اجرای این پروژه ها با کیفیت مناسب اقدام نمایند و در این خصوص مجلس آماده رفع مشکلات قانونی پیش روی بخش خصوصی خواهد بود.
همایون حائری، رئیس مرکز توسعه صادرات وزارت نیرو نیز در نشست تخصصی «حمایت از ساخت داخل و توسعه صادرات و خدمات فنی و مهندسی و کالا» گفت: وزارت نیرو سال گذشته 90 درصد صادرات خدمات فنی و مهندسی را به خود اختصاص داده است اما باتوجه به توانایی داخل کشور به هیچ وجه در حد و اندازه صنایع داخلی نیست و باید دهها برابر افزایش یابد.
وی تصریح کرد: البته این جا نیز باید در نظر داشت که اگر تحریمها برداشته شود صنایع تولیدکننده داخلی ممکن است دچار مشکل شوند لذا باید فضا کنترل شده و از صنایع داخلی و خدمات فنی و مهندسی حمایت شود.
همچنین مدیرعامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور، حمیدرضا جانباز در نشست تخصصی با عنوان «هماندیشی چشمانداز فرصتهای مشارکت بخش خصوصی در مدیریت آب و فاضلاب» با بیان اینکه نگاه شرکتهای آب و فاضلاب شهری و استانی نباید به فعالیت بخش خصوصی صرفاً پیمانکارانه باشد، افزود: بلکه نگاه باید مشارکتی و با هدف ارتقای سطح خدماترسانی و بهرهگیری از امکانات تجهیزات با راندمان بالا و جایگزینی با تجهیزات کمکیفیت باشد.
در بیرون این نشستها، جایی که بازار اخبار داغتر بود علیرضا دائمی، معاون وزیر نیرو در برنامهریزی و امور اقتصادی با اشاره به حضور بیش از 300 شرکت تولید کننده، مشاور و پیمانکار در نمایشگاه سال جاری آب ابراز امیدواری کرد: از سال آینده با برچیده شدن تحریمها شرکتهای خارجی حضور بیشتری داشته باشند.
وی تصریح کرد: در حال حاضر توانایی تولید شرکتهای ایرانی بیش از بازار است بنابراین اگر بتوانیم بازار منطقه را به دست آوریم تحولات بزرگی در بخش صنعت آب کشور اتفاق خواهد افتاد و از وضعیت مهندسی کشور استفاده میشود.
دائمی همچنین گفت: علاوه بر نبود بازار برای تولید کنندگان داخلی، کمبود اعتبارات دیگر گلایهای است که بخشخصوصی دارد.
وی با اشاره به اینکه علاوه بر کمبود اعتبار تحریمها نیز مشکلاتی را در بخش آب منجر شده خاطر نشانکرد: برای برون رفت از این وضعیت باید مشارکت گسترده با بخشغیر دولتی داشته باشیم و ضمن اینکه منابعی را نیز از نظر فاینانس و BOT پیشبینی کردهایم که متناسب با اولویتها باید اختصاص داده شود ضمن اینکه امیدواریم با لغو تحریمها بتوانیم از ظرفیتهای بینالمللی استفاده کنیم.
وی در خصوص انتشار اوراق مشارکت و اسناد خزانه اسلامی نیز اظهار داشت: در سال 92 تعهدات ما جهت انتشار اوراق مشارکت به موقع انجام شد لذا امسال نیز پیشبینی کردهایم که دو هزار میلیارد تومان اوراق مشارکت توسط دولت منتشر شود و همچنین رقمی بیش از این میزان نیز از طریق اسناد خزانه اسلامی تامین منابع داشته باشیم و چنانچه نتیجه مذاکرات با سازمان برنامه و بودجه به تایید هیات دولت برسد کار انتشار آغاز میشود.
ستار محمودی که در آخرین نشست تخصصی نمایشگاه یازدهم سخنرانی میکرد استفاده از منابع عمومی دولت و بخش خصوصی در زمینه آب را مبلغی بالغ بر 8 تا 9 هزار میلیارد تومان عنوان کرد و اظهار داشت: در برنامه ششم توسعه نیاز مالی ما چیزی بیش از این مبلغ خواهد بود و این به معنای توسعه بازار است. محمودی، میزان سرمایه مورد نیاز برای طرح های نیمه تمام در حوزه آب و فاضلاب را مبلغی بالغ بر 24 هزار میلیارد تومان دانست و تصریح کرد: در زمان حاضر در حدود 80 درصد پروژههای آب و فاضلاب، نیمه تمام هستند.و سرانجام این ستار محمودی بود که پایان نمایشگاه بین المللی صنعت آب را اعلام کرد وگفت: نگاه وزارت نیرو به این دست از نمایشگاهها جایگاهی برای نمایش قابلیتهای بالای صنعت حرفه و دانش و انتقال تجربیات شرکتکنندگان باهم است. حضور شرکتهای خارجی میتواند به صنعت ما در جهت پیشرفت و جهش کمکرسان باشد.
پایان راه نمایشگاه یازدهم
و اینگونه یازدهمین نمایشگاه بینالمللی صنعت آب و تأسیسات آب و فاضلاب با قرائت بیانیهای به پایان راه خود رسید. در بیانیه پایانی، هدف از برگزاری نمایشگاه نشان دادن «جلوههایی از ثمره برنامهها، تلاشها و سرمایهگذاریهای سنگین در بخش آب کشور» و «در معرض قضاوت و نقد» قرار دادن عنوان شده بود. در این بیانیه همچنین عنوا ن شده بود که «با بررسي سوابق و انطباق معيارهاي 12 گانه، از ميان 369 شركت حاضر در نمايشگاه، 30 شركت را به عنوان «غرفههاي برتر» براي دريافت تنديس و12 شركت را به عنوان شركتهاي «شايستهي تقدير» براي دريافت لوح تقدير» برگزيده شده است.
شركتهاي برگزیده برای دريافت تنديس و لوح غرفه برتر
*گروه لوله و اتصالات ، تجهیزات پلیمر و کامپوزیت، پوشش لوله و مواد اولیه
1. شرکت فراسان
2. شرکت دنا صنعت
3. شرکت صنایع پی وسی ایران
4. شرکت وینو پلاستیک
5. شرکت آروین الکتریک پارس (سیمند کابل)
6. شرکت پلیمر گلپایگان
7. شرکت خوشنام خراسان
8. شرکت تکاب اتصال دماوند
9. شرکت آتی سر
10. شرکت فراپاکس
11.شرکت تک رنگ کار
12. شرکت پلی گام
*گروه تجهیزات و سامانه های تصفیه آب و فاضلاب
13.شرکت پاکان صنعت مجد
14. شرکت تهران زیست
* گروه پمپ و الکتروموتور، شیرآلات صنعتی و لوله های غیرپلیمری
15.شرکت هامون نایژه هنیکو
16. صنعت سازه آب و برق خاورمیانه ( مکانیک آب)
17.شرکت صنایع پمپ ایران (پمپیران)
*گروه تجهیزات آزمایشگاهی، ابزار دقیق، کنتور، لوازم انشعاب، تجهیزات و مواد گندزدایی
• در بخش لوازم انشعاب
18. شرکت آبشار بسپار فراندیش
19. مجتمع صنعتی طلایه
20. شرکت گروه صنعتی کویر
21. شرکت پاتیل مشهد نوآور
• بخش تجهیزات ومواد گندزدایی
22.شرکت سالم آب
• در بخش ابزار دقیق
23. شرکت فراسنج ابزار
• در بخش کنتور
24 .شرکت مبتکر رآه ورد سپید
25.شرکت کنتور سازی سانا
* گروه کارفرما، مشاور و پیمانکار
• در بخش پیمانکاری
26.شرکت سابیر
27.شرکت زلال ایران
28. شرکت فرآب
29. شرکت خاتم النبیاء
• در بخش کارفرمایی
30. شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران
• در بخش مشاوره ای
هیات داوران در این بخش شرکتی را به عنوان برتر نشناخت.
شركتهاي برگزیده برای دريافت لوح «شايستهي تقدير»
1. شرکت پیوند آناهیتا به دلیل کلمپ های آببندی و واشرهای ضداسید
2. شرکت سازه های آب فعال به دلیل عرضه ی تجهیزات به روز بهرهبرداری شبکههای فاضلاب
3. شرکت دانش بنیان ایستا تحکیم پارت به دلیل تولید عایقهای بتن و نوع آوری در آببندی بتن های مسلح
4. شرکت دانش بنیان توسعه هنرمتین به دلیل تولید مخازن و دریچه های کامپوزیت با فناوری نانو
5. شرکت دانش بنیان نیما اتصال ایده به دلیل تولید قطعات غلاف پلیمری
6. شرکت نوآوران پاکان قطره به دلیل ابداع در تجهیزات فرآیندی تصفیه آب و فاضلاب
7. شرکت پارسیان ایمن تجهیز میهن به دلیل ساخت سامانههای سنج لحظهای (آنلاین) کیفیت آب
8. شرکت فولاد اتصال به دلیل گستردگی نمایندگیها و خدمات پس از فروش
9. شرکت ماشین سازی منگان به دلیل طراحی و ساخت پروانه های کمپرسور
10. شرکت فریز شاور به دلیل تولید و صادرات سردوش های حمام کم مصرف با نشان استاندارد
11. شرکت دانش بنیان گروه مهندسی سپا به دلیل ساخت دستگاههای کلرزن و تزریق مواد با تولید انرژی الکتریکی.
12. شرکت آبران صنعت پارسیان به دلیل کار آفرینی و بیمه محصولات
و اینگونه در بعد از ظهر یک روز پاییزی، در هفتم مهرماه، «یازدهمین نمایشگاه بینالمللی آب و تاسیسات آب و فاضلاب» به پایان کار خود رسید.