تقویم تاریخ شنبه 16 بهمن

سرویس فرهنگی عصرپرس: رویدادهای مهم این روز در تقویم خورشیدی ( 16 بهمن 1395 ) به شرح زیر می باشد.

• انتخاب مهندس "مهدي بازرگان" به عنوان رييس دولت موقت انقلاب اسلامي (1357 ش)

مهمترين واقعه پس از ورود امام خميني(ره) به ايران، انتخاب مهندس مهدي بازرگان به عنوان رييس دولت موقت بود. در پي جلسه اعضاي شوراي انقلاب، به پيشنهاد اعضا و موافقت  امام، مهندس مهدي بازرگان، رهبر ملي‏گرايان و نهضت آزادي، به رياست دولت موقت انقلاب اسلامي انتخاب شد و مأمور تشكيل كابينه گرديد. امام در حكم انتصاب مهندس بازرگان، تصريح نمودند كه اعضاي دولت موقت بدون در نظر گرفتن وابستگي حزبي و بر اساس صلاحيت و كفايت و توانايي براي اداره امور انقلاب انتخاب شوند. ولي بازرگان برخلاف تأكيد امام، همه وزراي كابينه را از ميان ليبرال‏ها و ملي گرايان برگزيد و جملگي از اعضاي نهضت آزادي ايران و جبهه ملي بودند.

• اعتراف سازمان سيا بر ناكامي در پيش‏بيني مسائل انقلاب اسلامي ايران (1357ش)

مسؤولين سازمان سيا اعتراف كردند: اين سازمان در رابطه با پيش‏ بيني مسائل ايران ناكام بوده است. چيزي كه ما پيش‏ بيني نمي‏ كرديم اين بود كه يك پيرمرد 78 ساله پس از 14 سال تبعيد، مردم ايران را به اين شكل به هم پيوند بزند.

• اعلان رسانه ‏هاي گروهي آمريكا بر قطع حمايت از دولت "بختيار" (1357 ش)

امام در مصاحبه اي با خبرنگاران داخلي و خارجي نظر خودشان را بيان كردند و فرمودند كه من سلطنت شاه را قانوني نمي دانم. در همين روز 35 هزار آمريكايي، خاك ايران را ترك كردند. رسانه هاي جمعي اعلام كردند دولت آمريكا تماس خود را با شاه قطع كرده است و حتي اردشير زاهدي، سفير او را كه خود را به آمريكا نزديك مي دانست نپذيرفته اند. شاپور بختيار اعلام كرد كه حاضر به همكاري با طرفداران امام خميني است.

• عزيمت هشت هزار يهودي از ايران به اسراييل در پي فراگيري نهضت اسلامي ايران (1357 ش)

• درگذشت استاد "علي اكبر كسمايي" مترجم و نويسنده بنام ايران (1372 ش)

استاد علي اكبر كسمايي در دي ماه 1299 ش در تهران متولد شد و پس از اخذ ليسانس در رشته معقول و منقول، براي ادامه تحصيل در روزنامه ‏نگاري به مصر رفت. اين سفر فرصتي بود تا هم با استادان نامدار مصري مثل طه حسين، توفيق الحكيم و عباس عقاد آشنا شود و هم در زبان و ادبِ عرب، تبحّر و مهارت يابد. ...

• رحلت عالم خدمت‏گزار، حجت‏ الاسلام و المسلمين "جليل هنروَر خويي" (1376 ش)

حجت‏ الاسلام حاج شيخ جليل هنرور خويي در سال 1305 ش (1345 ق) در شهرستان خوي در آذربايجان غربي به دنيا آمد و در نوجواني به فراگيري علوم ديني اشتغال ورزيد. وي در مدت چهارده سال، ادبيات و سطوح عالي فقه و اصول را به خوبي آموخت و از سال 1337 ش، مديريت يكي از مدارس علميه شهر را به مدت بيست سال بر عهده گرفت. وي در اين مدت و تا پايان عمر، به تدريس علوم ديني پرداخت و ده‏ها نفر از فضلا و طلاب را تربيت نمود.

• شهادت شهید احمد قاسمی (1359ش)

• فرزند سفیرکبیر آلمان در ایران هنگام پاک کردن اسلحه شکاری خود کشته شد(1350ش)

• پیروزی خانم مارگارت تاچر در انتخابات (1353ش)

در انتخابات انگلستان خانم مارگارت تاچر که 49 سال دارد و زمانی وزیر فرهنگ بود در اولین دور انتخابات حزب محافظه کار با 130 رأی در مقابل 119 رأی ادوارد هیث نخست وزیر سابق و رهبر حزب محافظه کار انگلستان را شکست داده خود به رهبری حزب محافظه کار رسید.

• مدیرعامل صندوق بین المللی پول در رأس یک هیئت وارد تهران شد(1353ش)

هاری بومدین رئیس شورای انقلاب و رئیس شورای وزیران الجزایر گفت، خود را از ایران و ایران را از خود می دانیم(1353ش)

• هواری بومدین رئیس شورای انقلاب و رئیس شورای وزیران الجزایر گفت، خود را از ایران و ایران را از خود می دانیم(1353ش)

• در تمام شهرستانها، راهپیمائی و تظاهرات به طرفداری آیت الله خمینی و علیه رژیم و دولت بختیار همچنان ادامه دارد(1357ش)

• امام خمینی، مهندس مهدی بازرگان را به عنوان رئیس دولت موقت تعیین کردند. (1357ش)

متن فرمان به این شرح است: بسم الله الرحمن الرحیم. جناب آقای مهندس مهدی بازرگان بنابر پیشنهاد شورای انقلاب بر حسب حق شرعی و حق قانونی ناشی از آراء اکثریت قاطع قریب به اتفاق ملت ایران که طی اجتماعات عظیم و تظاهرات وسیع و متعدد در سراسر ایران نسبت به رهبری و جنبش ابراز شده است.

• مهندس مهدی بازرگان پس از دریافت فرمان نخست وزیری گفت:(1357ش)

خدای بزرگ را شکر می کنم که چنین اعتبار و حسن شهرتی را که به هیچوجه اهلیت و لیاقت آن را نداشتم به من ارزانی داشته و همین موهبت الهی باعث شده که آیت الله ابراز اعتماد و ارجاع چنین مأموریتی را به بنده عنایت بفرمایند و همچنین تشکر از ملت ایران می کنم.

• مهندس بازرگان رئیس دولت موقت در پاسخ مصاحبه بختیار که گفته بود رئیس دولت موقت را دستگیر می کنم گفت:(1357ش)

از این اخطار نمی ترسم، اگر تهدید می خواهند بکنند به چیز دیگری ما را تهدید کنند که این چیز خیلی کوچکی است و اگر عملی شود بنده شخصاً خیلی ممنون می شوم چون راحت می شوم.

• بازرگان نخست وزیر موقت، برنامه و وظایف دولت موقت را بیان کرد(1357ش)

و گفت از وظایف عمده دولت موقت اینست که یک همه پرسی برپا کند تا نظر مردم را درباره تغییر رژیم و تحول آن به جمهوری دموکراتیک اسلامی بپرسد. سپس این وظیفه را خواهد داشت که انتخابات مجلس مؤسسان را برگزار کند مجلسی که قانون اساسی آینده را تدوین خواهد کرد و وظیفه سوم نیز انتخابات برای مجلس خواهد بود که به موجب قانون اساسی جدید تشکیل می شود و پس از تشکیل این مجلس دولت رسمی تعیین خواهد شد.

• مجلس شورای ملی در جلسه علنی خود لوایح: انحلال سازمان اطلاعات و امنیت کشور و محاکمه نخست وزیر و وزیران و مقامات عالی رتبه را به تصویب رساند(1357ش)

• دیوان عالی کشور پاکستان حکم اعدام ذوالفقار علی بوتو را تأیید کرد(1357ش)

• امام خمینی طی اطلاعیه ای از احساسات پاک مردم به مناسبت بازگشت به وطن تشکر کردند(1357ش)

• خسرو قشقائی پس از 25 سال تبعید به ایران بازگشت(1357ش)

• 33 نفر از دانشجویان هندی به جرم برپایی تظاهرات علیه محمدرضا پهلوی در مقابل سفارت ایران دردهلی نو و کنسولگری ایران در بمبئی توسط پلیس هند دستگیر شدند.(1356ش)

همچنین بنابر خبرگزاری رویتر، 105 نفر از تظاهر کنندگان که در تظاهرات قبل دستگیر شده بودند آزاد شدند؛ اما قاضی شهر دهلی نو از آزادی تظاهر کنندگان ایرانی تا زمانی که هویت واقعی خود را افشا نکنند، خودداری کرد.

• روزنامه تایمز چاپ لندن مقاله ای به قلم «لرد چالفنت » به چاپ رساند(1356ش)

و از قول نویسنده این مقاله که در پی سفرش به ایران از مسائل جاری این کشور آگاه شده بود، نوشت : «وی به خوبی آگاه است که در ایران عمل خلاف حقوق بشر انجام می گیرد و هنوز در مورد زندانیان سیاسی شکنجه اعمال می شود و آزادی مطبوعات وجود ندارد»

• بنا بر خبرگزاری فرانسه، در پی تظاهرات دانشجویان در اعتراض به سفر فرح دیبا به شمال هند، میان تظاهرکنندگان و مأموران درگیری ایجاد شد و 14 نفر از افراد پلیس مجروح گردیدند. (1356ش)

9 نفر از تظاهر کنندگان بازداشت شدند اما تصریح نشده است که آیا این دانشجویان هندی بوده اند یا ایرانی.

• درگذشت آیت الله سید محمدباقر موحد ابطحی مؤلف کتاب گرانسنگ «صحیفه رضویه» (1391ش)

وی از شاگردان حضرات آیات بروجردی، کوه کمره‌ای، گلپایگانى، خوانسارى، اراکى، محقق یزدی، علامه طباطبایی و امام خمینی(ره) بود و مدرسه و مرکز پژوهشی «الامام المهدی» را در قم تأسیس کرد. از مشهورترین تألیفات این عالم ربانی می‌توان به کتاب «الصحیفه الرضویه الجامعه» مشتمل بر دعاهای امام علی‌بن موسی‌الرضا(ع) اشاره کرد که به همت دبیرخانه‌ دائمی جشنواره بین‌المللی امام رضا(ع) چاپ و منتشر شده است.

• هيئتي مركب از وثيقي كفيل وزارت بازرگاني، اللهيار صالح معاون وزارت امور خارجه براي مذاكرات بازرگاني عازم مسكو شدند.(1317ش)

رویدادهای مهم این روز در تقویم هجری ( 6 جمادی الاول 1438 )

• درگذشت "ابوسعيد سنجري" رياضي دان نامدار ايران(414 ق)

• مرگ "گيخاتو" ايلخان مغول در ايران و آغاز حكومت "بايدوخان"(694 ق)

پس از ارغون خان مغول، برادرش گيخاتو كه در زمان او، فرمانرواي آسياي صغير بود به پادشاهي رسيد. گيخاتو به سبب آن كه از مرض شفا يافته بود، فرمان آزاد كردن زندانيان را داد و از خزانه‏ي مملكت، آنچه را كه دستش رسيد در بين تهيدستان و درباريان تقسيم كرد. اين حاتم بخشي‏هاي او، كشور را به كمبود درآمد و فقر اقتصادي دچار ساخت و در نتيجه، خزانه‏ ي سلطنتي تهي گشت.

• مرگ "ظهير الدين بابرشاه" پادشاه سلسله‏ ي گوركانيان هند(937 ق)

ظهير الدين محمد بن ميرزا عمر از نوادگان اميرتيمور گوركاني در سال 899 ق، پس از فوت پدر در 11 سالگي وارث حكومت فرغانه در ماوراءُ النَّهر گرديد. وي در ابتدا، يازده سال با ملوك ازبك و تاتار جنگيد و چون ضعف خود را احساس كرد، رو به كابل و قندهار آورد و پس از تصرف افغانستان، 22 سال در آن نواحي، فرمانروايى نمود.

رویدادهای مهم این روز در تقویم میلادی ( 4 فوریه 2017 )

• تولد "فرانْسْوا رابْلِه" اديب و نويسنده معروف فرانسوي (1494م)

فرانسوا رابله ادیب و نویسنده برجسته فرانسوی در چنین روزی از سال ۱۴۹۴ میلادی متولد شد. وی تحصیلات خود را در صومعه ای نزدیک زادگاهش سپری کرد و پس از آموختن الهیات و حکمت و فلسفه، به سلک روحانیون مذهبی درآمد. این امر بیشتر به سبب شوق او در فراگرفتن علوم ادبی یونان و روم بود تا به‌سبب تمایلش به علوم مذهبی و الهی. رابله از آن پس مدتی به سیر و سفر و مطالعه و ثبت خاطرات خود پرداخت و با بسیاری از فاضلان و ادیبان بزرگ زمان آشنایى یافت. او هم‏چنین پس از طی دروس دانشگاهی در رشته پزشکی، به طبابت پرداخت و چندین متن پزشکی را به زبان یونانی با تفسیرهای شخصی منتشر کرد.

• تولد "آلفرد كبير" امپراتور بريتانيا معروف به نجيب‏ ترين پادشاه انگلستان (848م) (ر.ك: 5 مه)

آلفرد بزرگ (متولد ۸۴۹ - درگذشته ۸۹۹میلادی)، از سال ۸۷۱ تا ۸۹۹ میلادی، پادشاه وسکس واقع در جنوب غربی انگلستان بوده‌است. وی فرزند اتلولف بود. پیش از آلفرد برادرش اتلرد پادشاه انگلوساکسون‌ها بود. آلفرد بزرگ نسبت به اتحاد وسکس با حکومتهای مجاور همت گماشت. سپس در سال ۸۷۱ میلادی موفق شد جلوی حملهٔ دانمارکی‌ها را بگیرد. آلفرد در سال ۸۹۹ میلادی به کشتی‌های دانمارکی حمله کرد و آنها را شکست داد. انگلیسی‌ها او را به صورت فرمانروایی فروتن و بردبار توصیف می‌کنند. پس از مرگ وی اوضاع انگلیس دوباره آشفته شد.

• شكست ارتش روسيه و انگليس از قواي عثماني در جريان جنگ جهاني اول(1915م)

در سال‏هاي دهه اول قرن بيستم، روابط عثماني با آلمان به تدريج پيشرفت كرد و به همين خاطر دولت عثماني در سال 1914 به دنبال آلمان، به متفقين اعلام جنگ داد. در نتيجه روسيه و انگلستان به منظور تصرف سرزمين‏هاي عثماني با هم متحد شدند. هم‏زمان با عمليات متفقين، تحريكات انگلستان به ويژه در عراق نتيجه بخشيد و شريف حسين در عراق عليه حكومت عثماني قيام نمود و باعث شد تا ضربه شديدي به دولت عثماني وارد آيد. اين در حالي بود كه عثماني‏ها به علت عدم كفايت سياسي و لياقت نظامي به طور هم‏زمان در 6 جبهه به جنگ با متفقين مشغول بودند.

• تشكيل كنفرانس "يالتا" با حضور سران متفقين در اواخر جنگ جهاني دوم (1945م)

كنفرانس تاريخي يالتا از چهارم فوريه 1945م با شركت استالين، روزولت و چرچيل رهبران شوروي، امريكا و انگلستان در شهر يالتا در اوكراين برگزار شد تا تسليم بي‏قيد و شرط آلمان نازي در جنگ دوم جهاني را بررسي نمايند. اعلاميه نهايى كنفرانس يالتا نيز بيشتر به آينده آلمان و نحوه تقسيم آن و ضوابط تشكيل يك مجمع جديد جهاني يا سازمان ملل متحد اختصاص داشت.

• روز ملي و استقلال "سريلانكا" از استعمار انگلستان (1948م)

كشور جزيره‏اي جمهوري سريلانكا با65/610 كيلومتر مربع مساحتْ در جنوب هند قرار دارد. پايتخت آن كلمبو نام دارد و مردم آن داراي زبان سينْهالي و مذاهب بودايى، هندو، مسيحي و اسلام مي‏باشند. سريلانكا جمعيتي نزديك به 19 ميليون نفر دارد و پيش‏بيني مي‏شود جمعيت اين كشور تا سال 2025م در حدود 23/5 ميليون نفر گردد و واحد پول سري‏لانكا روپيه است. از اوايل قرن شانزدهم، پرتغالي‏ها كنترل نواحي ساحلي سري‏لانكا را به دست گرفتند، اما در اواسط قرن هفدهم جاي خود را به استعمار هلند دادند. از سال 1798م، سري‏لانكا مستعمره رسمي انگلستان شد تا اين كه پس از جنگ دوم جهاني نهضت استقلال‏طلبي سيلان به وجود آمد.

• فرود سفینه فضایی شوروی در ماه و ارسال عکس از ماه به زمین (1966م)

اتحاد جماهیر شوروی، نخستین کشوری بود که فضاپیما به ماه فرستاد و نه ایالات متحده. در سال 1959 "لونا 2" در هنگام فرود در ماه با ان برخورد کرد. در فوریه ی 1966 "لونا 9" اولین فضاپیمایی بود که با آرامی بر سطح ماه فرود آمد و تصاویری از ماه به زمین ارسال نمود. چهار ماه بعد ایالات متحده با سفینه ی "سرویر 1" بر روی ماه فرود آمد.

• زادروز لیندبرگ،هوانورد شهیر آمریکایی (1902م)

چارلز اگوستوس لیندبرگ، هوانورد و مخترع آمریکایی بود که در تاریخ چهارم فوریه سال ۱۹۰۲ میلادی به‌دنیا آمد. لیندبرگ به تاریخ ۲۰ و ۲۱ ماه مه ۱۹۲۷م با یک هواپیمای یک‌موتوره از نیویورک آمریکا برخاست و پس از ۳۳ ساعت و ۲۱ دقیقه پرواز بدون توقف، عرض ۳ هزار و ۶۰۰ مایلی اقیانوس اطلس را طی کرد و در بورژه پاریس در فرانسه فرود آمد. این پرواز نخستین پرواز انفرادی و بدون توقف بین دو قاره آمریکا و اروپا بر فراز اقیانوس اطلس بود که شهرت بسیاری را برای لیندبرگ به‌همراه داشت.

• درگذشت «راغب مصطفی غلوش»، قاری برجسته مصری (2016 م)

راغب مصطفی غلوش در سال 1317 هجری شمسی در روستای برما واقع در استان غربیه مصر متولد شد و در خانوادهای قرآنی پرورش یافت. غلوش در نوجوانی کل قرآن را حفظ کرد و از 16 سالگی با حضور در محافل مختلف قرآن تلاوت میکرد. شیخ راغب مصطفی غلوش، از نسل قاریانی است که پس از پایان جنگ تحمیلی، برای نخستین بار به ایران سفر کرد و خاطره خوش تلاوتهای اواخر دهه ۶۰ و دهه ۷۰ شمسی را آفرید.