مذاکرات ايران و اوراسيا براي تجارت آزاد از آبان سال آینده

به گزارش سرویس اقتصادی عصرپرس از پاون، رضا اردکانیان وزیر نیرو در همايش نقش مناطق آزاد و ويژه در توسعه همکاري‌هاي اقتصادي با کشورهاي همسايه که در سالن همایش‌های بین‌المللی صدا و سیما برگزار شد، گفت: قرارداد موقت تجارت آزاد بين ايران و اتحاديه اقتصادي اوراسيا، سرانجام و پس از پيگيري‌هاي متعدد نوزدهم خرداد 1398 به تصويب نمايندگان مجلس شوراي اسلامي رسيد و پنجم آبان‌ 1398 نيز عملا وارد فاز اجرايي شد.

وی با بیان اینکه اين موافقت‌نامه موقت بوده و بايد تکليف آن پس از سه سال اجراي آزمايشي روشن و نهايتا پس از توافق با ذينفعان و با افزايش دامنه کالاهاي مشمول ترجيحات تعرفه‌اي، از موافقت‌نامه موقت به موافقت‌نامه تجارت کاملا آزاد تبديل شود، افزود: در همين چارچوب و طبق مفاد موافقت‌نامه يک‌سال پس از اجرايي‌سازي آن، يعني پنجم آبان 1399 مذاکرات طرفين براي تبديل اين موافقت‌نامه به موافقت‌نامه تجارت آزاد آغاز خواهد شد، از اينرو وظيفه متوليان امر به‌ويژه سازمان توسعه تجارت براي مديريت و هدايت اين مذاکرات بسيار مهم بوده و مي‌بايست از هم اکنون و با تشکيل کارگروه ويژه به بررسي ابعاد مختلف قضيه بپردازند و خود را براي مذکرات پيش رو آماده کنند.

وزیر نیرو ادامه داد: امضاي اين موافقت‌نامه، واقعه مهمي براي اقتصاد کشور تلقي شده و نقطه مقابل سياست‌هاي آمريکا جهت منزوي سازي کشورمان بوده و مي‌تواند بخشی از فشارهاي تحريمي را جبران و به اقتصاد کشور کمک کند.

اردکانیان افزود: اين موافقت‌نامه به‌عنوان يک تجربه جديد در همکاري‌هاي تجاري منطقه‌اي اين ظرفيت را دارد که در صورت برنامه‌ريزي منسجم، هدفمند و ثمربخش، تغييرات قابل توجهي را در فضاي اقتصاد کشورمان ايجاد کند و در صورت اجراي صحيح، حتي مي‌تواند در توسعه تجارت برون مرزي کشور و به تبع آن در رونق اقتصادي کشور نقش ايفا کند.

وی با اشاره به اینکه امروزه مفهوم "اوراسيا" جايگاه خوبي را در ادبيات اقتصادي و حتي سياسي کشور باز کرده است، گفت: ضروري است با اغتنام از فرصت ايجاد شده و با درس گرفتن از تجربيات نه چندان موفق گذشته و با تکيه بر ظرفيت‌ها و مزيت‌هاي اقتصادي کشور از فرصت پيش آمده بهره گرفته و به بسط سياست همگرايي اقتصادي کشورمان با کشورهاي عضو اتحاديه اقتصادي اوراسيا بپردازيم.

وزیر نیرو ادامه داد: بديهي است همکاري با يک اتحاديه اقتصادي منطقه‌اي در قالب موافقت‌نامه تجارت آزاد منافع متقابل در بر دارد و استفاده حداکثري از اين منافع به ميزان ظرفيت سازي‌ها، بسترسازي‌ها و ايجاد زمينه از سوي کشورمان بستگي دارد. همچنين نيازمند توجه به جمیع جوانب موضوع، سياست‌گذاري‌هاي مناسب توام با افزايش همکاري‌هاي بين دستگاهي و آماده‌سازي ظرف اقتصاد داخلي و انجام برخي اصلاحات اقتصادي است.

اردکانیان اظهار کرد: هر چقدر توجه به جوانب پیش‌گفته بيشتر باشد، طبيعتا استفاده از ظرف اتحاديه اقتصادي اوراسيا نيز بيشتر ميسر خواهد شد، لذا مي‌بايست به دنبال تکميل چرخه زيرساختي تجارت اعم از ايجاد شبکه توليد صادرات محور، شبکه تامين، شبکه مديريت صادرات و نيز تکميل زيرساخت حمل و نقلي پرداخت و به تسهيل و روان‌سازي تجارت مبادرت کرد.

وی با بیان اینکه در اين صورت تجارت آزاد بين ايران و اوراسيا مي‌تواند نتايج مثبتي را به ارمغان آورد، اضافه کرد: اين موافقت‌نامه ظرفيت خوبي را براي اصلاح ساختار اقتصاد داخلي با هدف رونق توليد و به تبع آن رونق صادرات فراهم کرده است و بايد از اين ظرفيت ايجاد شده نهايت بهره‌برداري را به عمل آورد.

وزیر نیرو ادامه داد: ضروري است سازمان توسعه تجارت با همکاري ساير دستگاه‌هاي ذي‌ربط به تهيه راهبرد تجارت با اتحاديه اقتصادي اوراسيا مبادرت ورزد تا بدين طريق بتوان از تناقض سياست‌ها و برنامه‌ها و رويکرد بخشي دستگاه‌هاي اجرايي فاصله گرفت و با در نظر گرفتن اتحاديه اقتصادي اوراسيا به‌عنوان "پايلوت" به اصلاح رويه‌هاي سنتي تجارت برون مرزي پرداخت؛ زيرا در دنياي پررقابت امروزي، نمي‌توان بدون داشتن راهبرد تجاري و برنامه صادراتي، توقع صادرات گسترده و مستمر داشت.

اردکانیان تصریح کرد: اگر چه صادرات به کشورهاي عضو اتحاديه اقتصادي اوراسيا و به‌ويژه روسیه ظرفیت افزایش چندين برابري را دارد ولي در عين حال تجارت با اين کشورها به‌ویژه روسيه به پیگیری‌های آگاهانه و ایجاد حرکتی توسعه‌گرا از يک طرف و به ابزار‌هایی از جمله تجمیع و تکمیل زنجیره تولید تا توزیع نیاز دارد.

وی اظهار کرد: در این راستا مشارکت و نقش شرکت‌های بزرگ و توانمند از ضرورت‌هاست چرا که با ورود این شرکت‌ها، نقش واسطه‌ها کمتر خواهد شد. همچنين نقش مناطق آزاد و ويژه اقتصادي به ويژه مناطق آزاد و ويژه  استان هاي شمالي، نقشي بي‌بديل بوده و ضروري است با برنامه‌ريزي دقيق از ظرفيت آنها در توسعه صادرات و واردات هوشمند استفاده حداکثري به‌عمل آيد.

وزیر نیرو افزود: در اين ميان، منطقه آزاد بندر انزلی گیلان به‌عنوان تنها منطقه آزاد ایران در حاشیه دریای خزر و به علت قرار گرفتن در مسیر کریدور حمل و نقل بین المللی شمال - جنوب، همسایگی با بندرهای آستاراخان و لاگان روسیه، اکتائو قزاقستان و بنادر ترکمنستان و جمهوری آذربایجان و دسترسی به بازارهای مصرف کشورهای همسايه شمالي از قابلیت ممتازي در تجارت با کشورهاي همسايه شمالي داشته و مي‌بايست از اين ظرفيت استفاده حداکثري به‌عمل آيد.

اردکانیان اضافه کرد: بندر مرزی آستارا در منتهی الیه غرب استان گیلان نیز با داشتن منطقه ویژه اقتصادی و با برخورداري از راه‌هاي ارتباطی آبی، زمینی و ریلی با جمهوری آذربایجان، موقعیت خاصی در حوزه تجارت برون مرزی با کشورهاي همسايه شمالي دارد. طبق اعلام اداره کل گمرک آستارا ۸۰ درصد مبادلات تجاری ایران و روسیه از مرز این شهرستان صورت می‌گیرد.

وی ادامه داد: علاوه بر آن مي‌بايست از ظرفيت بندر امير آباد و مجتمع بندري کاسپين براي توسعه مبادلات تجاري با کشورهاي عضو اتحاديه اقتصادي اوراسيا بهره‌گيري حداکثري به‌عمل آيد.