افزایش ۲۱ درصدی سهم دولت در تامین هزینه های سلامت

به گزارش خبرنگار سرویس اجتماعی عصرپرس، سید کامل تقوی‌نژاد معاون توسعه مدیریت و منابع  وزارت بهداشت در نشست خبری پویش ۲۰۵۰ و بودجه سلامت گفت: در یک نظام سلامت سه ویژگی در سه سطح ملی شامل استمرار مصرف سقفی از خدمات در سلامت، جلوگیری از هدررفتن منابع و اثربخشی در اهداف مدنظر در بهداشت و درمان پایش می کنیم.

تقوی نژاد اظهار داشت: مصارف کل بودجه کشور در سال 99 حدود 1988 هزار میلیارد تومان در لایحه بودجه در نظر گرفته شده که نسبت به اعتبارات مصوب سال 98 حدود 14 درصد رشد دارد که شامل مصارف هزینه ای، تملک دارایی های سرمایه ای، تملک دارایی های مالی، درآمدهای اختصاصی و مصارف شرکت های دولتی است اما بودجه مصارف عمومی دولت در لایحه بودجه 99 حدود 484 هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده که نسبت به اعتبارات مصوب سال جاری، حدود 8 درصد رشد دارد.

وی افزود: سهم حوزه سلامت از مصارف عمومی دولت در سال جاری حدود 9.1 درصد بوده که در سال آینده، 9.6 درصد در نظر گرفته شده است به عبارت دیگر، اعتبارات وزارت بهداشت از بودجه مصارف عمومی دولت در سال جاری 41 هزار میلیارد تومان بوده که برای سال آینده، 46 هزار و 600 میلیارد تومان در نظر گرفته شده است.

معاون توسعه مدیریت، منابع و برنامه ریزی وزارت بهداشت یادآور شد: کل اعتبارات بخش سلامت کشور با لحاظ کردن درآمدهای اختصاصی باید مورد توجه باشد، مجموع اعتبارات ما در سال جاری، حدود 77 هزار و 600 میلیارد تومان بود که در لایحه بودجه 99 به حدود 85 هزار و 200 میلیارد تومان افزایش پیدا کرده و سهم بخش سلامت از بودجه کل کشور در سال 98 حدود 4.4 درصد بوده که در لایحه بودجه 99 به 4.3 درصد کاهش یافته است.

تقوی نژاد افزود: در لایحه بودجه 99، مجموع اعتبارات منظور شده برای حوزه سلامت که 85 هزار و 200 میلیارد تومان است شامل 37 هزار و 300 میلیارد تومان از محل اعتبارات عمومی، 38 هزار و 700 میلیارد تومان از محل درآمدهای اختصاصی، 5 هزار و 200 میلیارد تومان از محل منابع هدفمندی یارانه ها برای اجرای طرح تحول نظام سلامت و 3890 میلیارد تومان از محل اعتبارات هدفمندی یارانه ها است.

وی خاطرنشان کرد: اگر بخواهیم تقسیم بندی دیگری از نظر دانشگاه ها و بخش های آموزشی و پژوهشی و خدمات بهداشتی و درمانی داشته باشیم، اعتبارات هزینه ای دانشگاه های علوم پزشکی در لایحه بودجه سال آینده، 19 هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده که نسبت به اعتبارات مصوب امسال، 15.5 درصد رشد داشته و ردیف های ستادی در این لایحه، 4 هزار و 465 میلیارد تومان در نظر گرفته شده که 9 درصد نسبت به امسال رشد داشته است. همچنین در لایحه بودجه 99، در بخش آموزش عالی اعتبارات دانشگاه ها 5870 میلیارد تومان است که نسبت به امسال 15.4 درصد رشد دارد و ردیف های متمرکز بخش آموزش عالی، 167 میلیارد تومان در نظر گرفته شده که رشدی نسبت به اعتبارات امسال ندارد.

معاون توسعه مدیریت، منابع و برنامه ریزی وزارت بهداشت اضافه کرد: در بخش پژوهش، اعتبارات هزینه ای مراکز پژوهشی دانشگاهی 278 میلیارد تومان در نظر گرفته شده که حدود 4.1 درصد نسبت به اعتبارات امسال، افزایش داشته و ردیف متمرکز اعتبارات هزینه ای بخش پژوهش 130 میلیارد تومان و با رشد 7 درصدی نسبت به بودجه امسال در نظر گرفته شده است.

تقوی نژاد اظهار داشت: اگر اعتبارات دانشگاه ها را در بخش های هزینه ای، اختصاصی و تملک دارایی های سرمایه ای در نظر بگیریم، جمع کل اعتبارات دانشگاه ها در سال 98 حدود 54 هزار و 800 میلیارد تومان بود که در لایحه سال آینده به 60 هزار و 400 میلیارد تومان و با رشد 10 درصدی رسیده است. مجموع ردیف های متمرکز در بخش هزینه ای، اختصاصی و تملک دارایی های سرمایه ای در سال جاری 14 هزار و 100 میلیارد تومان بوده که در لایحه سال آینده به 14 هزار و 800 میلیارد تومان با رشد 5 درصد، رسیده است.

وی گفت: اعتبارات موضوع ماده 37 قانون الحاق در خصوص یک درصد مالیات بر ارزش افزوده  بسیار مهم است. در سالهای گذشته، مالیات بر ارزش افزوده 8 درصد بود که شامل 3 درصد عوارض برای شهرداری ها و 5 درصد سهم دولت بوده است و قانونگذار به پیشنهاد دولت در سال 93 برای بودجه سال 94، یک درصد بر مالیات بر ارزش افزوده، اضافه کرد و اکنون که مردم 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده بر کالاها و خدمات پرداخت می کنند، یک درصد از آن صرفا برای بخش سلامت هزینه می شود و در قوانین مختلف، این سهم یک درصد ذکر می شود و انتظار داریم که این یک درصد، به حوزه سلامت پرداخت شود.

معاون توسعه مدیریت، منابع و برنامه ریزی وزارت بهداشت تاکید کرد: در سال جاری از حدود 5 هزار و 300  میلیارد تومان درآمدهای بدست آمده از مالیات بر ارزش افزوده تا کنون، 1300 میلیارد تومان تخصیص دریافت کرده ایم که در این زمینه سازمان برنامه و بودجه، قول همکاری برای پرداخت مابقی این اعتبارات را داده و امیدواریم که در روزهای آینده، این اتفاق رخ دهد و در لایحه بودجه 99 بر اساس برآوردهای کارشناسی، حدود 13 هزار و 200 میلیارد تومان، منابع یک درصد مالیات بر ارزش افزوده پیش بینی شده اما به ازای آن برای بخش سلامت حدود 7 هزار و 400 میلیارد تومان پیش بینی شده و گرچه نسبت به بودجه امسال، رشد 16 درصدی خواهد داشت اما امیدواریم که همه این اعتبارات در اختیار بخش سلامت قرار گیرد.

تقوی نژاد در خصوص ردیف اعتبارات طرح تحول نظام سلامت، گفت: برای این طرح در لایحه بودجه 99، حدود 5 هزار و 200 میلیارد تومان اعتبار پیش بینی شده و در حال حاضر 11 بسته خدماتی وجود دارد که در سال آینده، دو بسته خدماتی شامل کمک به تربیت نیروی متخصص با اعتبار 450 میلیارد تومان و نیز یارانه دارو، شیرخشک، واکسن، کیت و کیسه خون با اعتبار 300 میلیارد تومان به طرح تحول نظام سلامت افزوده می شود البته برخی از بسته های خدماتی طرح تحول نظام سلامت مانند حمایت از ماندگاری پزشکان در مناطق محروم در بودجه امسال 188 میلیارد تومان اعتبار داشت که در لایحه بودجه 99 به 100 میلیارد تومان کاهش یافته است همچنین اعتبارات حمایت از حضور پزشکان متخصص مقیم در بیمارستان ها در سال جاری 482 میلیارد تومان اعتبار داشته که در لایحه بودجه سال آینده، 80 میلیارد تومان در نظر گرفته شده است که امیدواریم این مسائل حل شود.

وی افزود: بسته های خدماتی طرح تحول سلامت در سال آینده علاوه بر دو بسته خدماتی جدید، شامل دسترسی عادلانه مردم به خدمات بهداشتی و درمانی، حفاظت و حمایت از بیماران خاص، صعب العلاج و نیازمند، کاهش میزان پرداختی بیماران در بیمارستان های وابسته به وزارت بهداشت، حمایت از ماندگاری پزشکان در مناطق محروم، حمایت از حضور پزشکان متخصص مقیم در بیمارستانها، حمایت از ایجاد پایگاه های اورژانس هوایی، حمایت از ترویج زایمان طبیعی، حمایت از درمان ناباروری، کمک به تامین هزینه های تحمل ناپذیر درمان و توانبخشی و تقلیل وابستگی گردش امور واحدهای بهداشتی و درمانی به درآمد اختصاصی از طریق خرید خدمات راهبردی است.

معاون توسعه مدیریت، منابع و برنامه ریزی وزارت بهداشت بیان داشت: در مورد ماده 37 در باب هزینه ای و عمرانی نیز در سال جاری جمع اعتبارات هزینه ای ما 4 هزار و 345 میلیارد تومان بوده که در سال آینده، 4 هزار و 600 میلیارد تومان در نظر گرفته شده است همچنین اعتبارات تملک دارایی های سرمایه ای از دو هزار و 57 میلیارد تومان در سال جاری به 2800 میلیارد تومان در لایحه بودجه 99 افزایش یافته است.

تقوی نژاد خاطرنشان کرد: برای نیازهای وزارت بهداشت از جمله استخدام نیروهای جدید، 10 هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده همچنین اعتبارات مورد نیاز برای جذب دو هزار عضو هیات علمی باید تامین شود. استقرار و تکمیل پرونده الکترونیک سلامت بر اساس پیش بینی ها در سال آینده به 400 میلیارد تومان اعتبار و برای افزایش ظرفیت رشته های پزشکی در سال جاری به یک هزار و 645 میلیارد تومان نیاز دارد که در لایحه سال آِینده پیش بینی نشده است.

وی گفت: در بحث تغذیه دانشجویان به 1000 میلیارد تومان اعتبار نیاز است که امسال 400 میلیارد تومان برای تغذیه دانشجویان اختصاص پیدا کرده و اخیرا نیز رییس سازمان برنامه و بودجه و معاونین وی به دنبال درخواست وزیر بهداشت، از محل اعتبارات مربوط به هدفمندی یارانه ها برای اولین بار، 150 میلیارد تومان برای تغذیه و امور رفاهی دانشجویان اختصاص داده اند که کار بسیار ارزشمندی بوده که امیدواریم در سال آینده نیز این روند ادامه داشته باشد.

معاون توسعه مدیریت، منابع و برنامه ریزی وزارت بهداشت خاطرنشان کرد: برای خدمت رسانی بهتر در حوادث طبیعی مانند سیل و زلزله در لایحه بودجه سال آینده، حدود دو هزار میلیارد تومان اعتبار در نظر گرفته شده است. در سیلاب امسال بیش از 400 میلیارد تومان، خسارت به مجموعه های وزارت بهداشت برآورد شد که در وزارت کشور، خسارت 350 میلیارد تومانی را پذیرفتند اما تا کنون اعتباری در این زمینه اختصاص پیدا نکرده البته قول پرداخت 100 میلیارد تومان از این خسارات را داده اند که امیدواریم شاهد پرداخت آن باشیم.

تقوی نژاد اضافه کرد: برای اجرای پروتکل های جدید واکسن، حدود یک هزار و 150 میلیارد تومان و برای اجرای کامل پزشکی خانواده و نظام ارجاع، دو هزار میلیارد تومان اعتبار در لایحه بودجه 99 در نظر گرفته شده است و وزیر بهداشت اخیرا طرح و برنامه ای را تحت عنوان "هر خانه یک پایگاه سلامت" در کشور اجرایی کرد که برای آن در بودجه سال آینده 200 میلیارد تومان اعتبار پیش بینی شده است.

وی تصریح کرد: سالانه حدود 1000 میلیارد تومان از اعتبارات حوزه سلامت برای هزینه های اتباع خارجی صرف می شود اما متاسفانه در این زمینه، هیچ اعتباری را دریافت نمی کنیم و در برخی از استانهای که تعداد اتباع خارجی در آنها بیشتر است، با مشکلات بیشتری روبرو هستند و اغلب اوقات، گلایه بحقی دارند که در سرانه توزیع اعتبارات، برای اتباع خارجی، اعتباری در نظر گرفته نمی شود.

معاون توسعه مدیریت، منابع و برنامه ریزی وزارت بهداشت خاطرنشان کرد: برای توسعه و استقرار طب سنتی در نظام سلامت، 1600 میلیارد تومان و برای به روز کردن تعرفه های پرستاری 2500 میلیارد تومان در لایحه بودجه 99 اعتبار پیش بینی شده و چالش حوزه سلامت در سال آینده، یارانه دارو و شیرخشک و واکسن است که اعتبار در نظر گرفته، کافی نیست. همچنین در لایحه بودجه سال آینده برای سازمان بیمه سلامت 17 هزار و 700 میلیارد تومان اعتبار به استثنای برنامه های جدیدی این سازمان که اخیرا اجرا شده، در نظر گرفته شده است.

وی افزود: حساب های ملی سلامت یکی از ابزار های تحلیلی برای ارزیابی وضعیت نظام سلامت در یک کشور است. در یک نظام سلامت باید سه ویژگی عمده در حساب های ملی، پایش کنیم؛ یکی پایداری به معنای استمرار در مصرف سطح مشخصی از خدمات سلامت؛ دیگری کارایی به معنی جلوگیری از هدررفت منابع و سومین ویژگی نیز اثربخشی به معنای دستیابی به اهداف مورد نظر در عدالت اجتماعی و حوزه سلامت.

روند نزولی مخارج سلامت در سالهای 95 و 96

معاون توسعه مدیریت، منابع و برنامه ریزی وزارت بهداشت اضافه کرد: آخرین حساب سلامت در کشور مربوط به سال 96 است و معمولا تلاش می کنیم که حساب ملی سلامت برای سال 97 را در سه ماه یا 6 ماه اول امسال با هماهنگی بخش های آماری کشور، استخراج کنیم. بررسی روند مخارج جاری در حوزه سلامت نشان می دهد که پس از افزایش مخارج سلامت نسبت به تولید ناخالص داخلی در سال 94 که به دنبال اجرای طرح تحول نظام سلامت بوده، در سالهای 95 و 96 مخارج جاری سلامت، روندی نزولی داشته و سهم مخارج جاری از تولید ناخالص داخلی از میزان 9.1 درصد در سال 94 به 8.7 درصد در سال 96 کاهش پیدا کرده است.

تقوی نژاد یادآور شد: سهم مخارج سرمایه ای از 0.3 درصد نسبت به تولید ناخالص داخلی در سال 95 به حدود 0.1 درصد از تولید ناخالص داخلی در سال 96 رسیده  که اندازه مناسب آن حداقل باید 0.25 درصد باشد.

افزایش 21 درصدی سهم بخش عمومی در تامین هزینه های جاری سلامت

وی خاطرنشان کرد: سرانه مخارج انجام شده بر کالا و خدمات نهایی در حوزه سلامت در سال 96 به یک میلیون و 450 هزار تومان به ازای هر فرد در کشور به قیمت ثابت سال 95 رسیده که نسبت به سال قبل از آن، حدود 2.6 درصد رشد داشته است. همچنین میزان مشارکت بخش عمومی در تامین هزینه های جاری سلامت در سال 96 به حدود 54.4 درصد رسید در حالیکه در ابتدای دهه 90 شمسی، این میزان حدود 34.4 درصد بوده و این افزایش 21 سهم عمومی از هزینه های جاری سلامت، عمدتا به دلیل سهم صندوق های بیمه ای بوده است.

معاون توسعه مدیریت، منابع و برنامه ریزی وزارت بهداشت یادآور شد: با توجه به اینکه هزینه های جاری سلامت، وابستگی بیشتری به بخش دولتی دارد، باید این اعتبارات به منابعی وصل شود که تاب آوری کافی را در مواجهه با شوک های بیرونی داشته باشد.

تقوی نژاد با اشاره به کاهش و تک رقمی شدن تورم در سال 96، گفت: هزینه سرانه مخارج حقیقی دولت مرکزی در سلامت، افزایش قابل توجهی پیدا کرد به گونه ای که در سال 96، سرانه حقیقی مخارج جاری سلامت به حدود 335 هزار تومان به ازای هر فرد با قیمت ثابت سال 95 رسید که نسبت به سال 95 حدود 8 درصد افزایش یافته است.

وی ضمن تاکید بر لزوم توجه به هرم سنی جمعیت، یادآور شد: جمعیت کشور به سمت کهنسالی می رود و بر اساس برآوردها، سهم افراد بالای 65 سال روند افزایشی در کشور دارد و تا سال 1415 به بیش از 11 درصد از جمعیت بالغ می رسد و این شاخص در سال 96، حدود 6 درصد بوده است و وقتی سن جمعیت افزایش می یابد، پیش بینی می شود که بین 0.5 تا یک درصد از تولید ناخالص داخلی در مورد هزینه های سلامت برای پیری جمعیت باید اضافه شود و مساله مهم در این زمینه، باید منابع مالی پایدار و قابل اتکا و به ویژه اتصال مستقیم هزینه های سلامت به پرداخت مالیات در نظر بگیریم.

معاون توسعه مدیریت، منابع و برنامه ریزی وزارت بهداشت افزود: بررسی تصویر هزینه های سلامت بر مبنای کارکردهای آن نشان می دهد که هزینه های درمانی با سهمی حدود 62.7 درصد، هزینه های دارو و تجهیزات پزشکی حدود 18 درصد، بیماران سرپایی حدود 10 درصد و خدمات بهداشت عمومی و پیشگیری، حدود 5 درصد از اعتبارات حوزه سلامت را در سال 96 داشته اند و با توجه به سیاست های دکتر نمکی در خصوص تقدم بهداشت بر درمان دارد، لازم است که در جهت افزایش منابع حوزه بهداشت و پیشگیری، اقداماتی انجام شود.

خبرنگار: پروین مرادی