سخنگوی وزارت بهداشت اعلام کرد:
سخنگوی وزارت بهداشت با بیان این که کاهش مرگ و عوارض ناشی از بارداری و زایمان در مادران باردار یکی از شاخص های مهم بهداشتی درمانی در هر کشوری محسوب می شود، گفت: خوشبختانه با اقدامات انجام شده در ٤٠ سال اخیر میزان مرگ و میر مادران باردار در ایران به میزان بسیار قابل توجهی کاهش یافته است.
خبرنگار: پروین مرادی
به گزارش عصرپرس، ایرج حریرچی در نشست خبری با بیان این که کاهش مرگ و عوارض ناشی از بارداری و زایمان در مادران باردار یکی از شاخص های مهم بهداشتی درمانی در هر کشوری محسوب می شود، گفت: بارداری و فرزندآوری یکی از شیرین ترین خاطره خانواده است و قاعدتا خانواده ها انتظار ندارند که با عوارض و مرگ و میر همراه باشد، اما در سال های قبل از پیروزی انقلاب، تعداد زیادی از زنان جوان ایرانی در حین بارداری و زایمان و یا بعد از زایمان دچار مرگ و یا عوارض قابل توجه می شدند.
حریرچی با اشاره به این که تمام کشورهای جهان تحت عنوان اهداف توسعه هزاره متعهد
به کاهش 75 درصدی میزان مرگ و میر مادران باردار در دوره 25 ساله 1990 تا 2015 شده
بودند، افزود: در آخرین گزارش سازمان جهانی
بهداشت که در سال 2016 منتشر شده، کشور ایران جزو موفق ترین کشورها در دستیابی به این
هدف توسعه هزاره اعلام شده است و جمهوری اسلامی ایران بیش از 75 درصد مرگ و میر مادران
را کاهش داده است
وی با تاکید بر این که هدف اصلی ایران و دیگر کشورها در مقطع زمانی کنونی پایان
دادن به مرگ های قابل اجتناب مادران باردار است، افزود: بیشترین علت پذیرش در کل بیمارستان
های کشور زایمان است و در سال ۹۵ در کشور یک میلیون و ۵۲۸ هزار و ۵۴ مورد زایمان به صورت طبیعی و سزارین انجام شده است که
از مجموع این تعداد، ۲۷۷ مورد مرگ و میر مادران باردار در کل کشور رخ داده است.
حریرچی ادامه داد: به عبارت دیگر از هر صد هزار زایمان ۱۸.۱ مورد مرگ و میر داشته
ایم که نسبت به سال های گذشته و نسبت به کشورهای مشابه آمار بسیار خوبی است.
سخنگوی وزارت بهداشت 25 با بیان این که سال پیش، این آمار ۹۰ مورد مرگ و میر باردار به ازای هر صد هزار
زایمان در کشور بوده است، افزود: در سال ۱۳۵۶ تعداد مرگ و میر مادران ۲۷۴ در ۱۰۰ هزار
زایمان بوده است که رسیدن به عدد ۱۸.۱ در صد هزار نشان دهنده کاهش بیش از ۹۳ درصدی
مرگ و میر مادران در چهل سال بعد انقلاب است.
وی افزود: با وجود این کاهش چشمگیر و این موفقیت عظیم، هنوز باید اقدامات دیگری
برای کاهش مرگ و میر مادران باردار خصوصا در بعضی استان ها انجام شود.
حریرچی دو علت اصلی مرگ و میر مادران باردار را خونریزی و مسمومیت حاملگی بیان
کرد و گفت: هدف اصلی وزارت بهداشت، کاهش مرگ و میر مادران به زیر ۱۰ در هر صد هزار
مورد زایمان یا کمتر از یک مورد مرگ و میر در هر ده هزار زایمان است
سخنگوی وزارت بهداشت یک موضوع زمینه ای ديگر در میزان مرگ و میر مادران را افزایش
سن بارداری عنوان کرد و گفت: میزان مرگ و میر
مادران باردار در سن بالاتر از ۳۵ سال، سه برابر مادران زیر ۳۰ سال و در مادران باردار
بیش از ۴۰ سال، بیش از چهار برابر مادران زیر ۳۰ سال است.
وی افزود: در شش ماهه اول سال ۹۷ آمار سزارین کل کشور ۵۰ درصد بوده است که نسبت
به ۵۱.۲ درصد شش ماهه اول سال ۹۶ کاهش داشته است.
وی با بیان این که آمار سزارین نخست زا از ۴۸.۳ درصد در شش ماهه اول سال ۹۶ به
۴۷.۵ درصد در شش ماهه اول سال ۹۷ رسیده است، افزود: گرچه در سال های بعد از اجرای طرح
تحول سلامت، روند کاهشی در میزان سزارین ایجاد شده است و از رقم ۵۶ و ۵۵.۶ درصدی سزارین
کل و سزارین نخست زا به ارقام ۵۰ و ۴۷.۵ درصدی رسیده است، اما هنوز تا رسیدن به رقم
مطلوب ۱۰ تا ۱۵ درصدي سزارین در کل زایمان ها نیاز به اقدامات بیشتری است.
حریرچی گفت: در حال
حاضر، آمار سزارین در ایسلند ۱۴.۸ درصد، در هلند ۱۷ درصد، در انگلستان ۲۴ درصد و در
امریکا ۳۳ درصد است
هیچ پزشکی حق تبلیغ دارو ندارد
حریرچی افزود: این ابلاغیه بسیار اهمیت دارد و بسیاری از موارد درباره رابطه پزشک
و بیمار را شامل می‌شود. این راهنما توسط شورای عالی نظام پزشکی تصویب شده است. در
ماده 30 این آیین نامه گفته شده که لازم است در ارجاع بیماران به دیگر شاغلان حرف
پزشکی و وابسته یا موسسات پاراکلینیکی از جمله مراکز تصویربرداری، داروخانه، بیمارستان،
آزمایشگاه و غیره منافع و مصالح پزشکی بیمار در اولویت قرار داده شود.
وی گفت: همچنین بر اساس این اصول همه ارجاعات پزشکی باید در راه مصالح بیماران
بر طبق موازین پذیرفته شده علمی و بر اساس صلاحیت یا کیفیت مراکز ارائه کننده به شکلی
باشد که بیمار ارجاع شود.
وی ادامه داد: در این راهنما عنوان شده که دریافت و اعطای هرگونه پاداش و امتیاز
اعم از وجه نقد، هدیه، تخفیف و غیره به ازای ارجاع بیمار به دیگر شاغلان حرف پزشکی
ممنوع است.
حریرچی گفت: بر اساس ماده ۴۲ این منشور، جذب و هدایت بیمار از موسسات بهداشتی و
درمانی دولتی و وابسته به دولت و خیریه به مطب شخصی یا بخش خصوصی به منظور استفاده
مادی توسط شاغلان حرف پزشکی و وابسته نیز ممنوع است.
سخنگوی وزارت بهداشت ادامه داد: درباره داروها نیز در این منشور تاکید شده که فقط
باید داروهای موجود در فهرست دارویی کشور تجویز شد.
وی افزود: در ماده ۴۷ آمده که تبلیغ تجاری کالاهای پزشکی و دارویی از سوی شاغلان
پزشکی به صورت مستقیم و غیرمستقیم نیز ممنوع است.
اریرچی در ادامه درباره میزان آمار متخصصان در کشور گفت: تعداد 39 هزار و 398 متخصص و فوق تخصص پزشکی در کشور فعال هستند. از این میزان، 4603 متخصص داخلی، 4544 متخصص زنان و زایمان، 3920 متخصص اطفال، 3327 متخصص بیهوشی و 3243 متخصص جراحی عمومی و زیرتخصص‌های مربوطه در کشور مشغول به فعالیت هستند. همچنین 2361 متخصص رادیولوژی، 2054 متخصص قلب و عروق، 1709 متخصص ارتوپدی، 1699 متخصص روان‌پزشکی و 1694 متخصص چشم و زیرتخصص‌های مربوطه فعال هستند.
وی افزود: در سال‌های اخیر تعداد متخصصان در کشور افزایش قابل توجهی یافته و افزایش
حدود 10 برابری نسبت به قبل انقلاب داریم، ولی هنوز نارضایتی و شکایات متعددی در مورد
کمبود نیروی متخصص به خصوص در مناطق کم برخوردار وجود دارد. یک علت اصلی در این زمینه
کمبود کلی پزشک و متخصص در کشور نسبت به جمعیت و نسبت به کشورهای مشابه است.
حریرچی ادامه داد: تعداد 39 هزار و 398 متخصص نشان دهنده نسبت 4.8 متخصص به ازای
هر 10 هزار نفر جمعیت است که در کشورهای مشابه و برخوردار دو تا پنج برابر و حتی بیش
از پنج برابر متخصص به ازای جمعیت نسبت به کشور ما وجود دارد. به عبارت دیگر هنوز در
کشور کمبود متخصص به طور کلی و در بعضی رشته‌ها به طور خاص وجود دارد.
کمبود پزشک در کشور و تراکم آنان در کلانشهرها
وی گفت: به عنوان مثال با تعداد 945 جراح اعصاب در کشور 81.5 میلیونی و وسعت
بیش از یک میلیون و 648 هزار کیلومترمربعی، تامین جراح اعصاب در مناطق مختلف کشور بسیار
مشکل است. علت اصلی دیگر مشکل توزیع و نحوه استقرار متخصصان در کشور است. به عنوان
مثال در بعضی رشته‌های تخصصی بیش از 50 درصد متخصصین در تهران و در بعضی رشته‌ها در
مجموع بیش از 70 درصد متخصصین در تهران و کلان شهرها مستقر هستند.
سخنگوی وزارت بهداشت اظهار داشت: اکثر متخصصان بعد فارغ التحصیلی به طور متوسط
حدود سه سال برای انتخاب محل خدمت در اختیار وزارت بهداشت هستند و محل انجام خدمت
در بقیه دوره فعالیت را خود انتخاب می‌کنند که به دلیل استانداردهای زندگی و ترجیح
خانوادگی، معمولا در کلانشهرها و نقاط برخوردار مستقر می‌شوند. با افزایش ظرفیت سال‌های
اخیر و مصوبات چند ساله اخیر در مورد اختصاص سهمیه خاص به مناطق محروم و تعهد خدمتی
معادل سه برابر دوره خدمتی امیدواریم که قسمت عمده‌ای از این مشکلات حل شود.
در کشور نیروی پرستاری کم است و مشکل توزیع وجود دارد
معاون وزیر بهداشت در پاسخ به سوال خبرنگاری درباره افزایش ظرفیت پذیرش پرستار
در کشور اظهار داشت: شب گذشته در این رابطه مذاکراتی انجام شده است. در کشور علاوه
بر کمبود متخصص نسبت به جمعیت، کمبود پزشک عمومی و پرستار نیز وجود دارد. متاسفانه
درباره صنف‌های مختلف اعم از پزشک، دندانپزشک، داروساز، پرستار و غیره قبل از ورود
به دانشگاه گفته می‌شود ظرفیت افزایش پیدا کند، اما بعد از ورود می‌گویند ظرفیت بالا
رفته و کیفیت وجود ندارد و بعد از فارغ التحصیلی می‌گویند ظرفیت مازاد وجود دارد.
وی گفت: کل تعداد پزشک ۱.۵ به ازای هزار نفر جمعیت است که ۴۸ صدم از این میزان
متخصص هستند و این میزان نسبت به کشورهای مشابه بسیار کمتر است. از دهه هفتاد در این
کشور شایع شده پزشک مازاد وجود دارد و باید ظرفیت کاهش پیدا کند.
وی ادامه داد: در حال حاضر نیروی پرستاری در مجموع کم است و مشکل توزیع نیز وجود
دارد. به طور مثال در خراسان دانشگاه پرستاری در شهرهای مختلف وجود دارد و در نتیجه
در این استان مازاد نیاز، پرستار داریم و به شهرهای دیگر نمی‌روند و می‌گویند بیکاریم.
در عین حال در خوزستان کمبود شدید پرستار وجود دارد و برخی بخش‌ها را به علت نبود پرستار
نمی‌توانیم راه اندازی کنیم. در نتیجه برنامه افزایش پذیرش پرستاری وجود دارد و این
شیب از سال ۹۳ افزایش داده شده است.
تعداد بیمارستان‌های نیمه تمام کشور
حریرچی در پاسخ به سوال خبرنگاری درباره تعداد بیمارستان‌های نیمه تمام یا در حال
ساخت در کشور گفت: از لحاظ تخت حدود ۴۰ هزار تخت در مراحل مختلف ساخت در بخش دولتی
است. ساخت برخی از این بیمارستان‌ها در مراحل بالای ۸۰ تا ۹۰ درصد هستند و امیدواریم
تا پایان سال تحویل داده شوند و برخی از این موارد در مرحله گودبرداری و فونداسیون
قرار دارند.
بودجه حوزه سلامت در سال ۹۸
سخنگوی وزارت بهداشت در پاسخ به سوال دیگری درباره بودجه سال آتی حوزه سلامت و
دستور مقام معظم رهبری مبنی بر بازنگری بودجه بیان کرد: امیدواریم درباره بودجه سازمان
بیمه سلامت تغییراتی ایجاد شود. به هر حال بخشی از بودجه مربوط به وزارت بهداشت است
و وزارتخانه‌ها مشکلات بودجه‌ای کشور را می‌دانند و شرایط اقتصادی کشور روشن است. به
خاطر افزایش حقوق کارکنان دولت با توجه به تورم موجود بیشتر منابع در وزارتخانه‌ها
به سمت افزایش ۲۰ درصدی حقوق سوق داده می‌شود.
وی افزود: درباره بیمه همگانی سلامت که یکی از اقدامات بزرگ طرح تحول سلامت بوده
هنوز به پوشش 100درصدی نرسیدیم. بر اساس قوانین برنامه توسعه، باید پوشش بیمه‌ای به
100درصد برسد. برای این کار اولا باید برای آن منابع تامین شود و دوم اینکه بودجه
سازمان بیمه سلامت باید به صورت سرانه‌ای پرداخت شود. متاسفانه با وجود اینکه در طرح
تحول سلامت تعداد بیمه شدگان افزایش یافت، بودجه به صورت سرانه‌ای پرداخت نشد. بر
اساس قانون، ۲۳ میلیون بیمه شده روستایی و نزدیک به ۱۰ میلیون بیمه شده جدید باید
۷ درصد حداقل دریافتی قانون کار به صورت سرانه‌ای به آنها داده شود که این کار انجام
نمی‌شود.
۹۸.۲ درصد زباله‌های بیمارستانی تفکیک شده تحویل داده می‌شود
حریرچی در پاسخ به سوالی درباره پسماندهای بیمارستانی اظهار داشت: ۹۸.۲ درصد زباله‌های
بیمارستانی به صورت تفکیک شده و بی خطر شده تحویل داده می‌شود. البته ممکن است یکی
دو درصد از این موارد به خاطر مشکلات دستگاه‌ها ایجاد می‌شود. بحث مطب‌ها و آزمایشگاه‌ها
و درمانگاه‌ها از این موضوع تفکیک داده نمی‌شود. اصول وزارت بهداشت و سازمان محیط زیست
درباره زباله‌های بیمارستانی نسبت به کشورهای مشابه سخت‌گیرانه‌تر است. تصور اینکه
زباله بیمارستانی را به شکلی می‌توان از بیمارستان خارج کرد که مانند زباله خانگی
شود، امکان پذیر نیست.
اکثریت جامعه معلولان بیمه سلامت دارند
سخنگوی وزارت بهداشت درباره بیمه معلولان گفت: اکثریت جامعه معلولان بیمه سلامت
دارند و خدمات دریافت می‌کنند. اگر هنوز معلولی وجود دارد که بیمه ندارد می‌تواند
از سازمان بهزیستی معرفی نامه بگیرد و بیمه شود. پوشش بیمه‌ای خدمات توانبخشی و جسمی
و روانی افراد دارای معلولیت مستلزم اختصاص منابع جدیدی است.
تکذیب شایعه دخالت وزارت بهداشت در انتصابات وزارت رفاه
وی در ادامه این نشست خبری درباره شایعه انتقال بهزیستی به وزارت بهداشت بیان کرد:
اولا باید از هیجانات غیرضروری خودداری کرد. سازمان بهزیستی و سازمان تامین اجتماعی
جایگاه قانونی خود را دارد. سازمان تامین اجتماعی، کار حق بیمه بازنشستگی و از کار
افتادگی انجام می‌دهد و سرمایه‌گذاری دارد و بنگاه‌های زیادی دارد و حتی ریاست جمهوری
دستور دادند که از بنگاهداری جلوگیری شود.
حریرچی درباره انتصابات نیز گفت: برخی محافل خبری به سلامت مردم کاری ندارند و
بهتر است به مشکلات مردم و سلامت آنها برسند. وزیری کاملا با تجربه با سابقه چندین
دوره وزارت در وزارت رفاه مستقر است و نیروهای مورد نظر خود را انتخاب می‌کند و اگر
خواستند با دیگران نیز مشورت می‌کنند که ممکن است در این دایره مشورت دوستانی از وزارت
بهداشت نیز باشند یا نباشند. رابطه خوبی با وزارت بهداشت وجود دارد و محافلی قصد دارند
آب را گل آلود کنند و شاید نفر خاصی را مد نظر دارند. این روش‌ها قدیمی است و نباید
در این رابطه وقت صرف کرد.
کمبود تجهیزات پزشکی همانند گذشته است
سخنگوی وزارت بهداشت درباره کمبودهای تجهیزات پزشکی اظهار داشت: در حال حاضر شرایط
کمبودها نسبت به سال‌های گذشته تفاوتی نکرده است. با مدیریتی که انجام شده فعلا شرایط
عادی است، اما به هر حال کمبود صفر نیست. برخی داروها توسط مردم یا حتی بیمارستان‌ها
ذخیره سازی غیرضروری می‌شود. به تازگی گفته می‌شد درباره دارویی کمبود وجود دارد و
بعد در بیمارستان دیگری به اندازه بیش از ۱۰ سال همان دارو ذخیره شده بود. اگر فشارهای
مالی زیاد شود به هر حال مشکلاتی ایجاد خواهد شد. در حال حاضر درباره سرم و آنژیوکت
مشکلی وجود ندارد و از لحاظ میزان مصرف بیش از نیاز کل کشور توزیع می‌شوند.
برای به حداقل رسیدن خطاهای درمانی باید به سمت خود اظهاری حرکت کرد
معاون وزیر بهداشت درباره میزان خطاهای پزشکی در کشور بیان کرد: این موضوع روش‌های
اندازه گیری متعددی دارد. اولا باید عنوان این خطا را به خطای درمانی تغییر داد که
یکی از شایع‌ترین موارد افتادن از تخت است. یکی دیگر از این موارد تجویز یا مصرف اشتباه
دارو است. البته مواردی مانند جراحی اشتباه عضو بسیار نادر است.
وی گفت: خطاهای درمانی در بیمارستان‌های کل دنیا بین ۱۰ تا ۱۵ درصد است. از لحاظ
عوارض، خطر ورود به بیمارستان از خطر سوار شدن به یک هواپیما بیشتر است. این خطاها
در ایران نیز خیلی کمتر از سایر کشورها نیست. اقدامی که از سال گذشته آغاز شده،
۲۸ خطایی که به هیچ عنوان نباید انجام شود مشخص شده و گزارش می‌شود.
وی افزود: برای به حداقل رسیدن خطاهای درمانی باید به سمت خود اظهاری حرکت کرد.
یعنی اگر کسی خطایی کرده، خودش اعلام کند. این یک تجربه علمی در جهان است.
حریرچی درباره اتفاق اخیر خطای درمانی در همدان نیز گفت: در این رابطه بررسی‌های
فراوانی انجام شده است. کل موارد در حال بررسی است و پزشکی قانونی نیز در این رابطه
بررسی‌هایی انجام داده، اما نیازمند نمونه‌های بافتی و پاتولوژی هستیم. مرجع قانونی
رسیدگی به این موضوع، پزشکی قانونی است. وزارت بهداشت درباره مرگ مادر اظهار تاسف
می‌کند و طور اختصاصی برای مرگ مادران کمیته تشکیل می‌شود.
